Fibromiyalji Sendromu Nedir?
Fibromiyalji Sendromu Nedir?
Fibromiyalji Sendromu (FMS), Kasları, kas ve kemikler arasındaki bağları, vücudun tüm yumuşak dokularını ilgilendiren, yaygın kas ve eklem ağrıları ile vücudun birçok bölgesinde aşırı hassasiyetle seyreden bir kronik hastalıktır. En sık görülen romatizmal hastalıklardandır. Kadınlarda erkeklere göre 3 kat fazla görülür. 20-50 yaş arasında daha sık görülür.
Kadın olmak, stresli yapı, genetik yatkınlık, özellikle omurgaya yönelik geçirilmiş travma hikayesi, cerrahi müdahaleler, trafik kazaları, psikolojik ve fiziksel şiddet, boşanma, iş yerindeki sorunlar ve aşırı mükemmeliyetçi yaşam tarzı FMS sebepleri arasında ön sırada yer almaktadır.
FMS li bireylerde ağrı ile uyumlu olarak beyinde salgılanması gereken serotonin ve noradrenalin hormonlarının yeterli düzeyde olmadığı saptanmıştır. Bu durum, özellikle uzun süre ağrı çekenlerde ve ağrıya depresyonun da eşlik ettiği kişilerde daha belirgin ve şiddetli olmaktadır.
FMS hastalarında görülen en önemli belirtiler şunlardır,
- Yaygın ağrı, sıklıkla boyun ve omuzlardan başlar, sırta kollara, göğüse ve bacaklara yayılır, bazen kaslarda tutukluk, yanma ve sıkışma da görülebilir,
- Yorgunluk en sık görülen şikayetlerden olup genellikle dinlenme ile de geçmez,
- Dikkat dağılması, konsantrasyonda zorlanma,
- Psikolojik yakınmalar, depresyon, stres ve sinirlilik,
- Kollarda ve bacaklarda karıncalanma, uyuşma ve yanma,
- Migren ve benzeri baş ağrıları,
- Bağırsak düzensizlikleri.
FMS tanısı Fizik Tedavi hekimlerince, anamnez, muayene ve şikayetlerin uyumu ile kolayca yapılabilmektedir. Tanı için özel bir test veya görüntü yöntemi yoktur.
FMS tedavisinde hastanın hastalığı ile ilgili bilgilendirilmesi ve bu konuda eğitilmesi, bilinçlendirilmesi ilk ve en önemli basamaktır. Bir diğer önemli husus da beslenme şeklidir, örneğin Glutamat ve aspartat içeren besinlerin ağrıyı arttırdıkları, B6 vitamin eksikliğinin ağrının daha fazla hissedilmesine sebep olduğu, Omega 3, C ve E vitaminlerinin ağrıyı azalttığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu nedenle özellikle işlenmiş kırmızı et ürünleri (salam, sosis, sucuk vs) tüketiminin azaltılması, düzenli sebze ve meyve tüketilmesi ve balık tüketimi ağrıların azaltılmasına yardımcı olmaktadır. Bir diğer önemli husus da düzenli egzersiz ile aktif kalmak, yürüyüş, bisiklet, yüzme, hafif tempolu koşular yaparak hayatın içinde kalmaktır. Bunlar dışında plates, su içi egzersizler, kas güçlendirme ve germe egzersizleri de hastalığın seyrini olumlu yönde değiştirmektedir.
FMS de ilaç tedavisi olarak basit ağrı kesiciler ve antiromatizmal ilaçlar ağrıyı azaltıp kesebilir ancak tedavi edici değillerdir. Antidepresan ilaçlar ve son yıllarda nörolojik bazı hastalıklarda kullanılan ilaçların FMS tedavisinde etkinliği kanıtlanmıştır.
Fizik Tedavi, lokal enjeksiyonlar ve ESWT de FMS tedavisinde faydalı ve etkin tedavilerdendir.
Unutulmamalıdır ki FMS tedavisi olmayan bir hastalık değildir ve Fizik Tedavi hekimlerince uzun süren ancak sonuç alınabilecek bir romatizmal hastalıktır.
"
