Safra yolu kanseri nedir? Özel Ortadoğu Hastaneleri
Tifo: Tanı, Belirti ve Tedavisi
Safra yolu kanseri nedir?
Safra yolu hastalıkları arasında en yaygın olanlarından biri safra kesesi taşları, diğeri ise safra yolu tümörleridir. Safra yolu kanseri, sindirim sistemi kanserleri arasında beşinci sıklıkta görülen bir türdür. Vücut safra kesesinin işlevini yerine getirmediğinde bile yaşamını sürdürebilir, bu nedenle safra yolu kanseri genellikle ileri aşamalarda fark edilir. Safra kesesi kanseri daha çok 60 yaş ve üzeri kişilerde görülür ve tedavi edilmezse hızla ilerleyebilir. Bu nedenle safra kesesi kanserini erken teşhis etmek, diğer kanserlerde olduğu gibi son derece önemlidir.
Safra yolu kanseri nedir?
Safra yolu kanseri neden olur?
Safra yolu kanseri nasıl belirti verir?
Safra yolu kanserine nasıl tanı konur?
Safra yolu kanserinin tedavisi nasıl yapılır?
Safra yolu kanseri hakkında sık sorulan sorular
Safra yolu kanseri nedir?
Safra yolu kanseri, safra yollarının duvar hücrelerinden kaynaklanan ve sıklığı düşük olan bir tümördür. Safra yollarının herhangi bir yerinden kaynaklanabilir, ancak %60’ı sağ ve sol ana safra yollarının birleştiği bifurkasyon bölgesinden meydana gelir.
Safra yolu kanseri neden olur?
Safra yolu kanserinin en yaygın nedenleri şunlar arasında yer almaktadır: primer sklerozan kolanjit, koledok (ortak kanal) kisti, Hepatit B ve C, ülseratif kolit, hepatolityazis (karaciğer taşı), ileri yaş, obezite, bilienterik anastomozlar ve tifo taşıyıcılığı (bu, eski kaynaklarda sıklıkla neden olarak belirtilir).
Safra yolu kanseri nasıl belirti verir?
Safra yolu kanserinde, ilk tespit edilen belirtilerden biri ağrısız sarılıktır. Bu, deri altında bilirubin birikmesi nedeniyle kaşıntı ile sonuçlanabilir. Hastalığın ileri dönemlerinde kilo kaybı da dahil olmak üzere çeşitli belirtiler görülebilir. Ayrıca, belirtilere ateş de eşlik edebilir.
Safra yolu kanserine nasıl tanı konur?
Safra kesesi kanserini erken evrede teşhis etmek son derece önemlidir. Safra yolu kanseri teşhisinde ilk adım olarak karaciğer safra yolu ultrasonu yapılır. Safra yollarında genişleme belirtileri gözlenirse, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntülemeleri tanı koymada yardımcı olabilir. Safra yollarının ani bir şekilde sonlandığı tespit edilebilir, ancak kitle belirtileri gözlenmeden. ERCP (endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi) ile biyopsi veya sürüntü alınabilir. Özellikle safra yollarının distal (uzak) bölgelerinde kanser şüphesi varsa, EUS (endoskopik ultrasonografi) ile değerlendirme yapmak faydalı olabilir. Klinik olarak sarılık, kaşıntı ve kilo kaybı gibi belirtileri olan bir hastada, CA19-9 tümör belirteci 100 U/ml’nin üzerindeyse, bu da teşhisi destekler. Tanı yöntemleri hastanın sağlık durumu, yaşı, belirtileri ve önceki test sonuçlarına göre belirlenir.
Safra yolu kanserinin tedavisi nasıl yapılır?
Safra yolu kanseri tanısı konulduğunda, hastaların çoğunluğu için ameliyat seçeneği sıkça elverişsizdir. Bu hastalık gelişimi sırasında geç belirtiler verdiği için teşhis genellikle ileri evrede konur. Ameliyatla tedavi edilebilecek hastaların ameliyat tipi, kanserin bulunduğu bölgenin konumuna bağlıdır. Örneğin, proksimal (yukarıda) safra yolu kanserleri için hepatektomi gibi büyük cerrahi müdahaleler gerekebilirken, distal (aşağıda) kanserler için genellikle Whipple ameliyatı tercih edilir.
Safra yolu kanseri tedavisi, genellikle tümörün cerrahi müdahale ile çıkarılmasına dayanır. Tedavi süreci büyük bir ameliyatı içerebilir ve bazen karaciğerin bir kısmının da alınmasını gerektirebilir. Safra kesesi kanseri sinsi bir hastalık olduğu için tanısı genellikle ileri aşamalarda konur ve bu nedenle çoğu hasta için ameliyat seçeneği mümkün olmayabilir. Ancak erken teşhis edilen safra yolu kanseri, başarılı bir tedavi olasılığını artırabilir. Ameliyat uygulanamayacak kadar ileri evre hastalığı olan bazı hastalarda, sarılığı ve ağrıyı hafifletmek için endoskopik işlemler, ağrı yönetimi, ve perkütan drenaj (radyolojik müdahale) gibi tedavi seçenekleri düşünülebilir.
Safra yolu kanseri hakkında sık sorulan sorular
Safra yolu tıkanırsa ne olur?
Safra yolu tıkanıklığına bağlı olarak ilk ortaya çıkan belirti genellikle sarılıktır. Karaciğer içindeki safra kanalları genişler ve bu, safra yollarındaki basıncın artması ve bakteri birikiminin artmasıyla sonuçlanarak safra yolu enfeksiyonuna, yani kolanjite yol açabilir. Bu durum bazen bilier sepsis olarak adlandırılır ve hayati risk taşır.
Safra yolu kanser evreleri nelerdir?
Safra yolu kanseri, genellikle üç evreye ayrılır. İlk evrede, kanser safra yolları içinde sınırlıdır ve cerrahi tedaviye en iyi yanıtı verme olasılığı daha yüksektir. İkinci evrede, kanser safra kesesini, karaciğeri, pankreası veya portal ven ile hepatik arterin bir kısmını etkilemiştir. Üçüncü evrede, yakındaki organlara yayılmıştır ve dördüncü evrede uzak organlara metastaz yapmıştır.
Safra yolu kanser çeşitleri nelerdir?
Safra yolu kanserleri, yerlerine bağlı olarak farklı türlerde sınıflandırılır. Bu türler intrahepatik, hiler ve distal olarak gruplara ayrılır. Hiler bölge safra yolu kanserleri için özel bir sınıflandırma olan Bizmuth sınıflaması şu şekildedir:
Tip I: Kanser, ortak hepatik kanalda ve bifurkasyondan uzaktadır.
Tip II: Kanser, ortak hepatik kanalda ve bifurkasyonu etkilemiştir.
Tip III: Kanser, ortak hepatik kanalda ve bifurkasyonla birlikte sağ veya sol hepatik kanalı da içermektedir.
Tip IV: Bifurkasyonun içinde bulunan kanser, hem sağ hem de sol kanalı ve bu kanallara açılan segmentleri de etkilemiştir.
Safra yoluna stent takılır mı?
Sarılık düzeylerini azaltmak için safra yollarına bir tür tıbbi stent yerleştirilir. Bu stentleme işlemi benign (zararsız) bir darlık veya kanser gibi durumlardan kaynaklanabilir. Safra yolu kanseri nedeniyle ameliyat gereken hastalarda, ameliyat sonrası hastanın karaciğer segmentinin bulunduğu tarafta bir stent yerleştirilir.
Safra yolu kanseri ameliyatından sonra hasta nelere dikkat etmelidir?
Ameliyat sonrası kemoterapi (kimyasal tedavi) tedavilerini düzenli olarak almalı ve doktorları tarafından yakın bir takip altında olmalıdırlar. Ayrıca, kontrol görüntülemeleri ve tetkiklerini aksatmamaları önemlidir.
Safra kesesi taşı kanser yapar mı?
Safra kesesi kanseri olan hastaların %90’ından fazlasında safra kesesi taşı bulunmaktadır, ve yapılan çalışmalar bunu doğrulamıştır. Ancak bu, kanserin safra kesesi taşından etkilendiği ve bunun kansere neden olduğu kesin bir görüşü desteklememektedir. “Safra kesesi taşı kansere yol açar” gibi bir görüş kesin olarak kanıtlanmamıştır. Safra kesesi taşının neden olduğu hastalıklar arasında kanser en düşük sıklıkta görülenidir. Safra kesesi taşı, genellikle enfeksiyon, safra yollarının tıkanması, sarılık ve pankreas iltihabına yol açmadan önce diğer sorunlara neden olabilir.
Safra yollarında daralma neden olur?
Safra yollarındaki daralma genellikle safra yollarında taş oluşumundan kaynaklanır. Ayrıca, daha önce geçirilen işlemler (ameliyatlar veya stentleme) nedeniyle de meydana gelebilir.
Safra kesesinde polip tehlikeli midir?
Safra kesesinde, boyutu 10 mm’den büyük ve birden fazla olan polipler, kanser gelişme riski taşırlar. Bu durumda, safra kesesinin kolesistektomi (laparoskopik veya açık yöntemle) ile alınması önerilir. Boyutu 10 mm’den küçük olan tek polipler ise 6 aylık aralıklarla ultrason ile takip edilir.
Safra kesesinin alınması vücutta ne gibi eksikliklere neden olur?
Safra kesesinin çıkarılmasının vücut üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur. Safra, karaciğer tarafından üretilir ve safra kesesi ameliyatı sonrasında vücutta safra eksikliği olmaz
Safra taşları kansere neden olur mu?
Kronik inflamasyon, kansere neden olabilen bir faktör olabilir. Safra kesesi kanseri nedeniyle ameliyat edilen hastaların %90’ında safra kesesinde taşlar görülmüştür.
"
