Tüberküloz (Verem Hastalığı) Nedir?
Tüberküloz (Verem Hastalığı) Nedir?
Halk arasında verem hastalığı olarak da bilinen tüberküloz, Mycobacterium Tuberculosis olarak adlandırılan bakterinin dışarıdan vücuda girmesiyle ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Asıl olarak solunum yollarından bulaşan bu bakteri, kişinin akciğerlerine yayılır ve akabinde akciğerlerde iltihap gelişimine sebep olur. Tüberküloz hastalığının en yaygın olarak bulaştığı organ akciğer olarak bilinir. Bu durumun sebebi, mikrobun vücuda giriş kapısının akciğerler olmasıdır.
Ancak verem basilleri bazı durumlarda akciğerleri de aşarak lenf sistemi ve kan dolaşımı yoluyla vücuttaki diğer organlara ya da dokulara ulaşabilir. Böylelikle kişinin lenf bezlerinde, böbreklerinde, kemiklerinde ve hatta beyninde dahi mikrobun yayılma riski bulunur. Hastalığın yayılım gösterdiği organ ve dokularda ciddi iltihaplar ortaya çıkar ve fonksiyon bozuklukları meydana gelir.
Günümüzde gelişen tedavi yöntemleri sayesinde ölüm oranlarında eskiye kıyasla azalma görülse de, hala dünya genelinde yaklaşık 8,5 milyon kişi verem hastalığına yakalanmakta ve bu kişilerin yaklaşık 2 milyonluk bir kısmı vefat etmektedir. Dolayısıyla tüberküloz hala ciddi bir sağlık sorunu olarak kalmaya devam etmektedir.
Tüberküloz Risk Faktörleri Nelerdir?
Mycobacterium Tuberculosis adlı virüsün vücutta yol açacağı tahribat ve hastalığın gelişme ihtimali kişinin vücut direncine göre değişiklik gösterir. Halihazırda vücut direnci düşük olan kişilerde hastalığın etkileri daha ağır olabilirken, dirençli kişiler ciddi belirtiler yaşamaktan kurtulabilir. Verem hastalığının en yaygın risk faktörleri aşağıda sıralanmıştır:
- Bağışıklık sistemi ve vücut dirençleri tam olarak oturmayan, beş yaş ve altındaki çocuklar.
- 65 yaş ve üzeri yaşlı bireyler.
- Bağışıklık sistemi çeşitli ilaçlar ya da tedavi yöntemleri sebebiyle baskılanan bireyler.
- Vücudun direncinin normalden çok daha az olmasına yol açan hastalıkları bulunan bireyler. Örneğin AIDS, şeker hastalığı (diyabet), kronik böbrek ya da karaciğer hastalıkları ya da kanser gibi hastalıklar bu gruba dahildir.
- Organ nakli yaptıran bireyler.
Tüberküloz Neden Olur?
Verem hastalığı, günümüzde hala oldukça ciddi bir sağlık sorunu olma özelliğini sürdürmektedir. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) paylaştığı verilere göre dünyadaki hastaların yaklaşık %2.5'luk bir kısmı verem hastalarından oluşmaktadır. Bununla birlikte, "önlenebilir" kategorisine giren ölümlerin ise yaklaşık %25'i verem hastalarından oluşur. Hastalık dünyadaki tüm ülkelerde görülmekle birlikte, Güneydoğu Asya ve Afrika kıtalarında çok daha sık görülmektedir.
Hastalığın esas sebebi henüz bilinmese de çeşitli çevresel faktörlerin etkisi mevcuttur. Ayrıca AIDS gibi bağışıklık sistemini baskılayan hastalıkların artış oranıyla Tüberküloz hastalığının artış oranı doğru orantılıdır. Şehirleşmenin yüksek olduğu ve insanların sık sık bir arada bulunduğu bölgelerde AIDS oranıyla birlikte tüberküloz oranı da artmıştır.
Hastalığın en sık görüldüğü bölge Sahra Altı Afrika bölgesidir. Bu bölgenin en önemli özelliği, dünyada en sık AIDS hastalığının görüldüğü bölge olmasıdır. Dolayısıyla, AIDS ve benzeri bağışıklık sistemini baskılayıcı hastalıklara sahip olan kişilerde, ya da bağışıklık sistemi doğuştan (veya ilaç kullanımı vs.) gibi sebeplerle düşük olan kişilerde hastalığın görülme ihtimali çok daha yüksektir.
Tüberküloz Belirtileri Nelerdir?
Verem hastalığının belirtilerinin hangi safhada ortaya çıkacağı kişinin bağışıklık durumuna göre değişiklik gösterir. Hatta vücut direnci yüksek olan kişilerde genelde hastalık aktif hale gelmez. Ancak çeşitli sebeplerden ötürü vücut direnci düşen kişilerde hastalık aktifleşebilir. Verem belirtileri genelde hafif seyirle başlar. Hastalık genel olarak akciğerlerde tutulum gösterse de, duruma göre başka organ ve dokularda da tutulum yapabilir. Dolayısıyla, kişinin tecrübe edeceği semptomlar virüsün yayıldığı organa göre değişiklik gösterebilmektedir. Erken dönem tüberküloz belirtileri aşağıda sıralanmıştır:
- Yaklaşık 20 gün boyunca devam eden ve geçmeyen öksürük.
- Genellikle öksürükle birlikte devam eden ve bir süre sonra şiddetlenen “kanlı” balgam.
- Kişinin kendisini normale kıyasla çok daha yorgun ve halsiz hissetmesi.
- Baş ağrısı ve yüksek ateş.
- Yemek yemeye karşı isteksizlik, ve bunun sonucunda ortaya çıkan kilo kaybı.
- Karın ağrısı.
- Göğüs ve sırtta ağrı.
- Lenf düğümlerinin uzun süre boyunca şiş bir halde kalması. Ayrıca boyun bölgesinde şişlik.
- Halsizliğe ek olarak, kişinin kendisini kırgın hissetmesi ve eklemlerde veya kemiklerde sürekli olarak hissedilen ağrı.
Hastalığın ilerleyen dönemlerinde ilk safhadaki belirtiler şiddetlenir. Bununla birlikte, kişi nefes darlığı ve ses kısıklığı gibi belirtileri de daha yoğun olarak hissetmeye başlarlar.
Yukarıda bahsi geçen belirtiler aktif tüberküloz belirtilerini yaşayan kişilere aittir. Aktif tüberküloz, kişinin bakteri tarafından enfekte olması ve bu doğrultuda çeşitli semptomlar geliştirip virüsü diğer kişilere de bulaştırabilmesi durumudur.
Gizli Tüberküloz durumuna sahip olan kişilerde ise hastalığın herhangi bir belirtisi görülmez. Kişinin vücudunda hastalığı yapan bakteri mevcuttur. Ancak hastalık bağışıklık sistemi tarafından baskılanır ve dolayısıyla vücutta bakterilerin çoğalması engellenir. Bu durumda kişi herhangi bir ciddi semptom göstermez.
Ancak kişinin vücudunda yine de tüberküloz enfeksiyonu mevcuttur. Dolayısıyla hastalığın fark edilmesi de zordur. Yine de, herhangi bir semptom göstermese de hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Bununla birlikte, gizli tüberküloz durumunda söz konusu hastalığın başka bir kişiye bulaştırılma riski bulunmamaktadır.
Tüberküloz Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Ülkemizde tüberküloz hastalığının tanı ve tedavi sürecinde en yetkin kurum Verem Savaş Dispanserleridir. Ayrıca tam kapasiteli çalışan hastanelerde de hastalığın tanısı ve tedavisi ile ilgili tüm süreçler yürütülebilmektedir. Tanı aşamasında ilk olarak hastanın fiziki olarak sahip olduğu belirtiler kontrol edilir. Ardından kişinin balgamındaki tüberküloz basilini saptayan bir tüberküloz testi yapılır.
Bu tetkiklere ek olarak kişinin ciğerlerinin durumunu tespit etmek için akciğer filmi de çekilir. Hastalığının kesin tanısının konulması için ise, kişiden alınan balgam mikroskopla incelenir, basilin yeri gösterilir ve yeniden üretilir. Dolayısıyla hastalığın tanısını koymak zor değildir ve herhangi bir cerrahi işleme gereksinim duyulmamaktadır. Tanı sürecindeki en önemli unsur, kişinin belirtileri fark ettikten sonra geçiştirmek yerine bir sağlık kuruluşuna başvurmasıdır.
Tüberküloz Tedavisi Nasıl Olur?
Günümüzde tüberküloz hastalığının tedavi edilmesi için birçok farklı yöntem bulunmaktadır. İlaçlı tedavi yöntemlerine ek olarak, kişinin sağlıklı bir şekilde beslenmesi, sürekli dinlenmesi ve uzun süreli bir sanatoryum tedavisinin uygulanması hastalığa karşı oldukça etkilidir. Bununla birlikte hastalığın tedavisi sadece bu yöntemlere bırakılmaz ve ilaç kullanımına da başvurulur.
İlaçlı tedavi sürecinde dört farklı çeşit ilaç birlikte kullanılır ve mikrobun hem gelişimi hem de kendini yeniden üretmesi engellenmeye çalışılır. Hastalığın tedavisi uzun bir sürece yayılabilir. Genellikle tedaviye başlanan ilk 2 ayda ilaç kullanımı fazla olabilir. Verem tedavisi sürecinde 2. ayı geçtikten sonra genellikle kişinin durumu daha iyiye gider ve bunun sonucu olarak reçete edilen ilaçların sayısı azalır.
Kişinin kati suretle kendisine reçete edilen ilaçları düzenli ve zamanında kullanması gerekmektedir. Böylelikle hastalığın ilerleme hızı yavaşlar, semptomlar hafifler ve başka kişilere bulaş ihtimali düşer. Tedavi genellikle 6 aydan kısa sürmez. Mikrobun vücuttan uzaklaştırılması bazen daha kısa sürebilse dahi, enfeksiyonun hala vücutta kalma riski göz ardı edilmemelidir.
Dolayısıyla verem tedavisinde düzenli ilaç kullanımı oldukça önemlidir. Zira ilaç kullanımının aksatıldığı durumlarda hastalığın iyileşmeme ihtimali yüksektir. Nitekim, tedavisini aksatmayan kişilerde hastalığın tedavi oranı oldukça yüksektir.
Hastalığın tedavisi genelde ayaktan yapılır ve kişinin hastaneye yatırılması gerekmez. Bununla birlikte, hastanın durumuna göre hastaneye yatış söz konusu olabilmektedir. Ciddi nefes darlığı çeken, sürekli kanlı balgam atan, ilaçlı tedaviye iyi cevap vermeyen ya da tüberküloza ek ciddi hastalıkları bulunan kişilerin hastaneye yatırılması söz konusu olabilmektedir.
Tüberküloz (Verem) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Tüberküloz Bulaşıcı Mı? Tüberküloz Nasıl Bulaşır?
Tüberküloz bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Söz konusu mikrobun bir kişiden başka bir kişiye aktarılması zor değildir. Zira aktif olarak akciğer ya da gırtlağında tüberküloz bulunan hasta bireyler nefes vererek, öksürerek ya da hapşırarak aynı ortamda bulundukları kişileri enfekte edebilirler. Dolayısıyla hastalığın bir kişiden başka bir kişiye yayılması için direkt olarak bir temasa gerek yoktur ve temel olarak solunum yoluyla bulaş sağlanmaktadır.
Tüberküloz Tedavisinin Yan Etkileri Nelerdir?
Kişiye reçete edilen ilaçların özellikleri sebebiyle ilaç kullanımına bağlı olarak hastanın vücudunda çeşitli yan etkiler ortaya çıkabilir. Ciltte döküntü, kaşıntı, iştah kaybı, mide bulantısı, karın ağrısı, görme bozukluğu ve kusma gibi belirtilerin görülmesi yaygındır. Bu belirtiler kişinin vücudunun söz konusu ilaçları olması gerektiği kabul etmediğini gösterir.
Dolayısıyla söz konusu kişinin derhal doktoruna başvurması gerekir. Doktor da bu doğrultuda kişinin tedavi planlamasında bazı değişiklikler yapar. Ayrıca, kişinin idrarında, gözyaşında ya da büyük abdestinde turuncu renk görülebilir. Bu ise endişe edilecek bir şey değildir, zira söz konusu yan etki tedavide kullanılan rifampisin ilacından kaynaklanır ve kişinin sağlığını tehdit edici bir özelliğe sahip değildir.
Verem Aşısı Tüberküloz Hastalığını Tedavi Eder Mi?
Verem aşısı (BCG) çocukluk çağında uygulanan bir aşı türüdür. Ancak söz konusu aşının asıl amacı tüberkülozun beyin zarına yayılan versiyonunu (menenjit) ya da kanla yayılan versiyonunu (milier) önlemektir. Akciğer tüberkülozuna karşı ciddi bir koruma sağlamaz. Bununla birlikte, erişkinlerde ya da halihazırda hastalıkla enfekte olmuş bireylerde koruma sağlamaz.
Bizimle İletişime Geçin Bölüm Hekimlerimiz Başhekim Uzm. Dr. Şefik TARLAN Göğüs HastalıklarıUzm. Dr. Ferit ÖZEN Göğüs Hastalıkları
İlgili İçerikler Hamilelikte Bel Boyun Ağrısı Penisilin Alerjisi Nedir? Neden Olur? Kalça Protezi Nedir? Minimal İnvaziv (Küçük Kesi) İle Kalp Ameliyatı Hidrosefali Nedir? Tedavi Edilebilir Mi? Mikrosefali Nedir? Geçmeyen Öksürük Nedir? Nedenleri Nelerdir? Bel ve Boyun Fıtığı için Ozon Tedavisi Çocuklarda Öksürüğe Ne İyi Gelir? Aort Anevrizması Nedir? Çocuklarda İshal ve Tedavisi Kelebek Hastalığı (Lupus) Nedir? Beyin Anevrizması Nedir? Beyin Anevrizması Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Pirola Varyantı Nedir? Beyin Anjiyosu (BeyinAnjiyografi) Nedir? Beyin Anjiyosu Nasıl Yapılır? Sıcak Havalar Astımı Nasıl Etkiler? Hipertermi (Sıcak Çarpması) Nedir? Erken Doğum (Prematüre) Nedir? El Titremesi Nedir? El Bileğinden Anjiyo (Radial Anjiyo) Nedir? Kalp Romatizması (Kardiyak Romatizma) Nedir? Menopoz Döneminde Kalp Krizi Riski Nasır Nedir? Nasır Tedavisi Nasıl Olur? Histerektomi nedir? Neden yapılır ? Nadir Hastalık Nedir ? Uyuz Hastalığı Nedir? Uyuz Belirtileri ve Tedavisi Mide Yanması Neden Olur, Nasıl Geçer? Mide Bulantısı Neden Olur, Nasıl Geçer? Maymun Çiçeği Virüsü Nedir? Gastrointestinal Enfeksiyon ( Gastroenterit ) Nedir ? Yağsız Vücut Kitlesi (FFMI) Hesaplama İdeal Kilo Hesaplama Vücut Yağ Oranı Hesaplama Bazal Metabolizma Hızı Hesaplama Vücut Kitle İndeksi Hesaplama - Boy Kilo Endeksi Peter Pan Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Hipokondriyazis (Hastalık Hastalığı) Nedir? Diyabet (Şeker Hastalığı) Nedir? Kemik İliği Kanseri Nedir? Belirti ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Kalça Ağrısı Neden Olur? Kalça Ağrısı Nasıl Geçer? Bebeklerde Burun Tıkanıklığına Ne İyi Gelir? Bamya Tohumu Faydaları Nelerdir? Hangi Hastalıklara İyi Gelir? Mutluluk Çubuğu (Penis Protezi) Nedir? Palyatif Bakım Nedir, Nasıl Alınır, Şartları Nelerdir? Annelik Estetiği (Mommy Makeover) Nedir? Kolera Nedir? Nasıl Bulaşır? Tip 1 ve Tip 2 Diyabet Hakkında Her Şey Serotonin (Mutluluk Hormonu) Nedir? Ne İşe Yarar? Kalp Sağlığı ve Beslenme Kahvenin Faydaları ve Zararları Nelerdir? Göz Yorgunluğu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Kabak Çekirdeğinin Faydaları Nelerdir? İdrar Kaçırma (Üriner İnkontinans) Nedir? Huzursuz (İrritabl) Bağırsak Sendromu Nedir? Potasyum Nedir? Potasyum Yüksekliği ve Düşüklüğü Bağışıklık Güçlendirici Besinler ve Takviyeler Gebelik ve Doğum Öncesi Bakım Doğum Öncesi ve Sonrası Beslenme Çölyak Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Uçuk Nedir? Neden Çıkar ve Nasıl Geçer? Böbrek Yetmezliği Nedir, Belirtileri Nelerdir? Menopoz Nedir? Menopoz Belirtileri Nelerdir? Burun Estetiği (Rinoplasti) Nedir? Pankreas Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Sinüzit Nedir? Sinüzit Belirtileri Nelerdir? Hamilelik (Gebelik) Belirtileri Nelerdir? Kalp Yetmezliği Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Akılcı İlaç Nedir ? B12 Vitamini Nedir? B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir? Keten Tohumunun Faydaları Nelerdir? Ailevi Akdeniz Ateşi Hastalığı (FMF) Nedir? Papatya Çayının Faydaları Nelerdir? Kantaron Yağı Faydaları Nelerdir? Nasıl Kullanılır? Kekik Çayı Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir? Histeroskopi Ameliyatı Bypass Nedir? Bypass Ameliyatı Varis Nedir? Laparoskopi Nedir? Laparoskopi Neden Yapılır? Andropoz Nedir? Andropoz Belirtileri Nelerdir? Balgam Nedir? Balgam Nasıl Atılır? Aft Nedir ve Nasıl Geçer? AIDS (HIV) Nedir? HIV Belirtileri ve Tedavisi Vajinal Akıntı Neden Olur? Vajinal Akıntı Nasıl Geçer? Mide Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Güneş Yanığına Ne İyi Gelir? Güneş Yanıkları Nasıl Geçer? Down Sendromu Belirtileri, Tanı ve Tedavi Yöntemleri Astigmat Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Diş Ağrısına Ne İyi Gelir? Diş Ağrısı Nasıl Geçer? Zatürre (Pnömoni) Nedir? Zatürre Belirtileri Nelerdir? Vajinismus Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Skolyoz (Omurga Eğriliği) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Konjoktivit Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Obsesif Kompülsif Bozukluk (OKB) Nedir? MS Hastalığı (Multipl Skleroz) Nedir? Cilt (Deri) Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Öksürüğe Ne İyi Gelir? Öksürük Nasıl Geçer? Boğaz Ağrısı Neden Olur? Boğaz Ağrısı Nasıl Geçer? Mide Ağrısına Ne İyi Gelir? Mide Ağrısı Nasıl Geçer? Guatr Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Lösemi Nedir? Lösemi Belirtileri ve Tedavisi Spina Bifida Nedir? Bebeklerde Spina Bifida Lenf Kanseri (Lenfoma) Nedir? Gut Hastalığı Nedir? Gut Hastalığına Ne İyi Gelir? Demir Eksikliği Belirtileri Nelerdir? Demir Eksikliğine Ne İyi Gelir? Sınav Kaygısı Nedir? Sınav Kaygısı ile Başa Çıkmanın Yolları Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir? Yeşil Çay Ödem Atar Mı? Afazi Nedir? Afazi Tipleri ve Tedavisi Bebeğin Gazı Nasıl Çıkarılır? Çocuklarda İdrar Kaçırma ve İşeme Problemleri Bebeklerde Kusma Neden Olur? Bebek Kusmasına Ne İyi Gelir? Çocuklarda Alerjik Hastalıklar Kalp Hastaları Oruç Tutabilir Mi? Ramazan Ayında Beslenme HPV Nedir? Belirtileri Nelerdir? HPV Aşısı Nedir? Diz Kireçlenmesi ve Dizde Kireçlenme Belirtileri Akciğer Kanseri Nedir? Akciğer Kanseri Belirtileri Ağrılı Cinsel İlişki (Disparoni) Nedir? Nedenleri ve Tedavisi Hepatit B Nedir? Belirtileri Nelerdir? Hepatit B Nasıl Bulaşır? Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nelerdir? Belirtileri ve Tedavileri Gebelik Hesaplama Karaciğer Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Hepatit C Nedir? Nasıl Bulaşır? Belirtileri Nelerdir? Endoskopik Boyun Fıtığı Ameliyatı Nedir? Cevizin Faydaları Nelerdir? Hindistan Cevizi Yağı Faydaları Kefir Nedir? Kefirin Faydaları Nelerdir? Bağırsak İltihabı (Kolit) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Baker Kist (Diz Arkası Ağrısı) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Ağız Kuruluğu (Kserostomi) Nedir? Ağız Kuruluğu Neden Olur? Omega 3 Nedir? Omega 3’ün Faydaları Nelerdir? Yüz Estetiğinde Altın Oran Nedir? Nasıl Hesaplanır? Beyin Damar Tıkanıklığı Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Muzun Faydaları Nelerdir? Muz Kabuğu Faydaları Nelerdir? Klostrofobi (Kapalı Alan Korkusu) Nedir? Klostrofobi Belirtileri Romatoid Artrit (İltihaplı Romatizma) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Yumurtalık (Over) Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Menenjit Nedir? Belirtileri Nelerdir? Menenjit Aşısı Siroz Nedir, Siroz Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Çocuklarda Dijital Bağımlılık Nasıl Oluşur ? Sepsis (Kan Zehirlenmesi) Nedir? Sepsis Belirtileri ve Tedavisi Sağlık Raporu Nedir ? Sağlık Raporu Neden Alınır ? SMA Hastalığı Nedir? Neden Olur? Belirtileri ve Tedavisi Meyve Suyu Çocuklar İçin Zararlı Mıdır? Hamilelik Reflüsü Nedir? Hamilelik Reflüsü Belirtileri Nelerdir? Çocuklarda Ateş Neden Olur? Evde Ateş Nasıl Düşürülür? Kronik Yorgunluk Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Hipertansiyon Nedir? Yüksek Tansiyon Belirtileri Nelerdir? Anemi (Kansızlık) Nedir? Kansızlık Belirtileri Nelerdir? Kulak Çınlaması (Tinnitus) Neden Olur? Nasıl Geçer? Gebelikte Şeker Yüklemesi Nedir? Ne Zaman ve Nasıl Yapılır? Gebelikte Ayrıntılı Ultrason Şart Mı? Kaçıncı Haftada Yapılır? Burun Akıntısı Nasıl Geçer? Burun Akıntısı Covid Belirtisi Mi? Omicron Varyantı Nedir? Omicron Belirtileri Nelerdir? İnfluenza (Grip) Nedir? İnfluenza Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Gastrit Nedir? Gastrit Belirtileri Nelerdir? Kolon ve Rektum Kanseri Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Panik Atak Nedir? Panik Atak Belirtileri Nelerdir? Larenjit (Gırtlak İltihabı) Nedir? Larenjit Belirtileri ve Tedavisi Gül Hastalığı (Rozasea) Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Kurdeşen (Ürtiker) Nedir? Neden Olur? Kurdeşene Ne İyi Gelir? Perinatoloji ve Yüksek Riskli Gebelikler Soğuk Algınlığı Belirtileri Nelerdir? Soğuk Algınlığına Ne İyi Gelir? Behçet Hastalığı Nedir? Behçet Hastalığı Belirtileri Nelerdir? Gebelikte Tarama Testleri Nelerdir? Ne Zaman Yapılır? Geniz Akıntısı Nedir? Neden Olur? Nasıl Geçer? Lazer Epilasyon Nedir? Nasıl Yapılır? Hangi Bölgelere Yapılır? Hıçkırık Neden Olur? Hıçkırık Nasıl Geçer? Çocuklarda İşitme Kaybı Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Halluks Valgus Nedir? Halluks Valgus Ameliyatı Halluks Rigidus (Sert Ayak Başparmağı) Nedir? Entübe Nedir? Entübasyon Nasıl Yapılır? Propolis Nedir? Nasıl Kullanılır? Propolis Faydaları Nelerdir? Myastenia Gravis Nedir? Myastenia Gravis Belirtileri ve Tedavisi Nöropatik Ağrı Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nöropatik Ağrı Tedavisi Chia Tohumu Nedir? Chia Tohumu Faydaları Nelerdir? Saç Dökülmesi Neden Olur? Saç Dökülmesi Nasıl Önlenir? Ataksi Nedir? Ataksi Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri Nefes Darlığı Neden Olur? Nefes Darlığına Ne İyi Gelir? Kalp Pili Nedir? Kalp Pili Nasıl Takılır? Endometriozis (Çikolata Kisti) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Gıdı Estetiği Nedir? Nasıl Yapılır? Ameliyatsız Gıdı Estetiği Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Nedir? Belirtileri, Tedavi Yöntemleri PCR Testi Nedir? Nasıl Yapılır? PCR Sonucu Ne Zaman Çıkar? Bruksizm (Diş Sıkma) Nedir? Bruksizm Belirtileri ve Tedavisi Beyin Ölümü Nedir? Beyin Ölümü Hangi Durumlarda Görülür? Organ Bağışı Nedir? Organ Bağışı Nasıl Yapılır? Bel Soğukluğu (Gonore) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Ödem Nedir? Neden Olur? Ödem Nasıl Atılır? Velashape Nedir? Velashape ile Bölgesel Zayıflama Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Parkinson Nedir? Neden Olur? Parkinson Belirtileri ve Tedavisi Delta Virüsü Belirtileri Nelerdir? Delta Plus Varyantı Nedir? Yeme Bozukluğu Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Folik Asit Nedir? Folik Asit Ne İşe Yarar? Folik Asit Eksikliği Egzama Nedir? Egzama Neden Olur? Egzama Tedavisi Doğum Lekesi Nedir? Neden Olur? Doğum Lekesi Nasıl Geçer? İshal Neden Olur? İshale Ne İyi Gelir? İshal Nasıl Geçer? Kıl Dönmesi Nedir? Belirtileri Nelerdir? Kıl Dönmesi Ameliyatı İnme (Felç) Nedir? İnme Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Genital Siğil Nedir? Belirtileri Nelerdir? Genital Siğil Tedavisi Perianal Fistül ve Anal Apse Nedir? Belirtileri, Tedavi Yöntemleri İşitme Kaybı Nedir? İşitme Kaybı Dereceleri ve Tedavisi Kabakulak Nedir? Kabakulak Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Ferritin Nedir? Ferritin Düşüklüğü ve Ferritin Yüksekliği Ayak Mantarı Nedir? Nasıl Geçer? Ayak Mantarına Ne İyi Gelir? Polikistik Over Nedir? Polikistik Over Belirtileri ve Tedavisi Mide Kanaması Nedir? Mide Kanaması Belirtileri Nelerdir? İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir? İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Lipödem Nedir? Belirtileri Nelerdir? Lipödem Tedavisi Kol Germe Estetiği (Brakioplasti) Nedir? Kol Germe Ameliyatı Meme Estetiği (Meme Büyütme, Meme Küçültme ve Dikleştirme) Doğum Kontrol Hapı Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Kullanılır? Adet Gecikmesi Nedir? Adet Gecikmesi Neden Olur? Sünnet Nedir? Sünnet Neden ve Nasıl Yapılır? Sezaryen Doğum Nedir? Normal Doğum ve Sezeryan Doğum Böbrek Nedir? İşlevi Nedir? Böbrek Sağlığını Korumanın Yolları Spiral Nedir? Spiral Ne Zaman ve Nasıl Takılır? Covid-19 Kalp Hastalarını Nasıl Etkiler? Anne Sütü ve Emzirmenin Faydaları Mide Balonu Nedir? Mide Balonu ile Ne Kadar Zayıflanır? Sinir Sıkışması Nedir? Sinir Sıkışması Belirtileri Nelerdir? Sedef Hastalığı Nedir? Sedef Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi Pap Smear Testi Nedir? Nasıl Yapılır? Miyom Nedir? Miyom Belirtileri Nelerdir? Miyom Ameliyatı Aşırı Terleme (Hiperhidroz) Nedir? Aşırı Terleme Neden Olur? Tükenmişlik Sendromu Nedir? Evreleri, Belirtileri ve Tedavisi Haşimato Hastalığı Nedir? Haşimato Hastalığı Belirtileri Nelerdir? Göz Kapağı Estetiği Nedir? Göz Kapağı Estetiği Ameliyatı Kepçe Kulak Nedir? Kepçe Kulak Ameliyatı Zona Nedir? Zona Belirtileri Nelerdir? Zona Neden Olur? Kabızlık Nedir? Kabızlığa Ne İyi Gelir? Kabızlık Nasıl Geçer? Huzursuz Bacak Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Gıda Zehirlenmesi Nedir? Gıda Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir? Endoskopi Nedir? Endoskopi Nasıl Yapılır? Endoskopi Sonrası Akdeniz Anemisi Nedir? Akdeniz Anemisi Belirtileri ve Tedavisi Kolonoskopi Nedir? Kolonoskopi Nasıl Yapılır? Baş Ağrısı Neden Olur? Baş Ağrısı Nasıl Geçer? Bipolar Bozukluk Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Hemoroid (Basur) Nedir? Lazerle Hemoroid Tedavisi Migren Nedir? Migren Belirtileri Nelerdir? Migrene Ne İyi Gelir? Kesi Yeri Fıtığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Göbek Fıtığı Nedir? Belirtileri Nelerdir? Göbek Fıtığı Ameliyatı Mide Fıtığı Nedir? Mide Fıtığı Belirtileri ve Tedavisi Alerji Testleri Nelerdir? Alerji Testleri Ne İşe Yarar? D Vitamini Eksikliği: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Ses Teli Bozuklukları Nelerdir? Nodül ve Polipler Kulak Hastalıkları Nelerdir? Nedenleri ve Belirtileri Sırt Ağrısı Neden Olur? Sırt Ağrısı Nasıl Geçer? Bel Kayması Nedir? Bel Kayması Belirtileri ve Tedavisi Burun Tıkanıklığı Neden Olur? Burun Tıkanıklığına Ne İyi Gelir? Omurilik Tümörü Belirtileri Nelerdir? Omurilik Tümörü Ameliyatı Kemik Kanseri (Tümörü) Nedir? Kemik Kanseri Belirtileri Faranjit Nedir? Faranjit Belirtileri ve Tedavisi Koronavirüs (COVID-19) Belirtileri Nelerdir? Çocuklarda COVID-19 Kas ve İskelet Sistemi Hastalıkları İnsülin Direnci Nedir? İnsülin Direnci Belirtileri ve Tedavisi Alzheimer Nedir? Alzheimer Belirtileri ve Tedavisi Kalp Hastaları Nasıl Beslenmelidir? Kalp Ameliyatı Sonrası Beslenme Ablasyon Nedir? Ablasyon Tedavisi ve Sonrası Meme Kanseri Nasıl Anlaşılır? Meme Kanseri Belirtileri ve Tedavisi Karpal Tünel Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Endoskopik Hipofiz Cerrahisi Nedir? Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Omuz Artroskopisi Nedir? Omuz Artroskopisi Sonrası İyileşme Morbid Obezite Nedir? Kimlere Morbid Obez Denir? COVID-19 Dönemi ve Sonrasında Beslenmenin Önemi Artroskopi Nedir? Diz Artroskopisi Nasıl Yapılır? Mesane Kanseri (Tümörü) Nedir? Mesane Kanseri Belirtileri Tırnak Batması (Batık Tırnak) Nedir? Nedenleri ve Tedavisi Mide Botoksu Nedir? Nasıl Yapılır ve Kimlere Uygulanır? Ayak ve Ayak Bileği Cerrahisi Nedir? Donuk Omuz Nedir? Donuk Omuz Belirtileri ve Tedavisi Hilterapi Nedir? Yüksek Yoğunluklu Lazer Tedavisi ESWL Nedir? ESWL Taş Kırma Tedavisi Aralıklı Oruç Nedir? Aralıklı Oruç Diyeti (IF Diyeti) Nasıl Yapılır? Tendon Nedir? Tendon Yaralanmaları ve Tedavi Yöntemleri Epilepsi Nedir? Epilepsi Belirtileri Nelerdir? Epilepsi Tedavisi Sporcu Sağlığı ve Sporcu Yaralanmaları Nedir? Ülser Nedir? Ülser Belirtileri Nelerdir? Ülser Tedavisi ve Ülser Diyeti Fransız Askısı Nedir? Nasıl Uygulanır? İşlemin Avantajları Nelerdir? Masseter Botoksu (Çene Botoksu) Nedir? Neden ve Nasıl Yapılır? Varikosel Nedir? Varikosel Belirtileri Nelerdir? Varikosel Ameliyatı Göz Altı Işık Dolgusu Nedir? Göz Altı Işık Dolgusu Öncesi Sonrası Jawline (Çene) Dolgu Nedir? Nasıl Yapılır? Faydaları Nelerdir? Kalça Estetiği Nedir? Neden, Nasıl ve Kimlere Uygulanır? Gençlik Aşısı Nedir? Neden ve Nasıl Uygulanır? Faydası Nedir? Dudak Dolgusu Nedir? Neden Uygulanır? Dudak Dolgusu Sonrası Ozon Tedavisi Nedir? Ozon Tedavisi Faydaları Nelerdir? Lipomatik Nedir? Lipomatik ile Liposuction (Yağ Aldırma) Trigliserid Nedir? Trigliserid Yüksekliği Nedir? Belirtileri Nelerdir? Jinekomasti Nedir? Jinekomasti Belirtileri Nelerdir? Karın Germe Ameliyatı Nedir? Neden ve Nasıl Yapılır? Hollywood Yanağı (Bişektomi) Nedir? Neden ve Nasıl Yapılır? Tenisçi Dirseği Nedir? Belirtileri, Egzersizleri ve Tedavisi Topuk Dİkeni Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir? ESWT (Şok Dalga Tedavisi) Nedir? Nasıl, Kimler İçin Yapılır? Kinezyo Bant Nedir? Ne İşe Yarar? Kardiyak Rehabilitasyon Nedir? Nasıl Uygulanır? Yararı Nedir? Pediatrik Rehabilitasyon Nedir? Pediatrik Tedavi ve Uygulamaları Ortopedik Rehabilitasyon Nedir? Neden ve Nasıl Uygulanır? Nörolojik Rehabilitasyon ve Uygulamaları Demans Nedir? Demans Hastalığı Belirtileri Nelerdir? Manuel Tedavi Nedir? Nasıl, Kimler İçin Yapılır? PRP Saç Nedir? Nasıl Uygulanır? Faydaları Nelerdir? Tetik Parmak Hastalığı Nedir? Nedeni, Belirtileri, Tedavisi Rotator Cuff Kasları Nedir? Rotator Kuf Sendromu Nedir? Kalp Hastalıkları ve Korunma Yolları Nelerdir? Check Up Nedir? Ne Zaman, Nasıl Yapılır? Anjiyo Nedir? Nasıl, Hangi Durumlarda Yapılmalıdır? Kuru İğne Tedavisi Nedir? Nasıl Uygulanır? Kimler için Uygundur? Lenfödem Nedir? Tedavisi, Belirtileri Nelerdir? Safra Kesesi Nedir? Safra Kesesi Taşı Belirtileri Nelerdir? Kolesterol Nedir? Kolesterol Belirtileri, Kolesterol Tedavisi COVID-19 Antijen Testi Nedir? Neden Yapılır? Bademcik Nedir? Ne İşe Yarar? Bademcik Ameliyatı Badem Göz Ameliyatı Nedir? Nasıl Yapılır? Antikor Testi Nedir? Kimlere Yapılır? Antikor Testi ve COVID-19 Alerjik Rinit Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemi Uyku Apnesi Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tanı Yöntemleri Kadınlarda İdrar Kaçırma Nedir? Reflü Nedir? Belirtileri ve Tanı Yöntemleri Nelerdir? Kısırlık (İnfertilite) Nedir? Belirtileri, Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Tiroit Nedir? Tiroit Belirtileri, Tanısı, Tiroit Hastalıkları ve Tedavisi Diz Protezi Nedir? Diz Protezi Çeşitleri ve Ameliyatı Depresyon Nedir? Çeşitleri, Belirtileri, Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Kalça Protezi Nedir? Kalça Protez Ameliyatı Nasıl Yapılır? Boyun Fıtığı Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tanı ve Tedavisi Nelerdir? Geniz Eti Nedir? Neden Büyür? Geniz Eti Ameliyatı Hemoroid Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Böbrek Taşı Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tanı ve Tedavisi