Anti HCV Testi Nedir? Neden Yapılır? Tetra Tıp Laboratuvarı
Anti HCV Testi
Anti HCV testi Hepatit C hastalığının teşhisi için yapılan ve hepatit C virüsüne karşı oluşturulmuş antikorların varlığını araştıran bir kan testidir.
Hepatit C enfeksiyonu, Hepatit C virüsünün yani HCV’nin enfekte ettiği kişilerde görülen bir hastalıktır. Tedavi edilmeyen, kontrol altına alınamayan Hepatit C, siroz veya kanser dahil ciddi karaciğer rahatsızlıklarına neden olabilir. HCV, enfekte ettiği kişinin Hepatit C belirtilerini uzun süre sonra göstermesi yani sessizce ilerlemesinden dolayı tüm dünyada bulaşıcılığı yaygın ve tehlikeli bir virüstür. Genellikle kronik olarak seyreder. Bulaş sebebi kandır. Günümüzde hepatit C’ye karşı başarılı ilaçlar geliştirilmiştir.
Hepatit C Nedir?
Karaciğer iltihaplanması ile karakterize, hepatit virüsü etmenli hepatit C bulaşıcı bir hastalıktır. Tedavi edilmediği veya kontrol altına alınamadığı durumda siroza ve hepatosellüler kanserlere neden olabilen ciddi bir hastalık olan hepatit C , hepatit A ve Hepatit B’den farklı olarak sadece kan yoluyla bulaşır.
Yapılan antikor ya da HCV RNA (PCR) testi ile hepatit C teşhisi konulabilir. Test sonucu bireyin hepatit C olup olmadığı tespit edilir.
Birçok Hepatit C vakası asemptomatiktir yani uzun süre hastalık belirtisi gözlenmez ve hastalar ve hekimler tarafından fark edilmediği için teşhis edilmesi oldukça güçtür. Bu nedenle taşıyıcı kişilerde test ile tespit edilebilir ve önlemleri anlatılır.
Geç semptom göstermesinden dolayı genellikle tarama testleri yapıldığında tesadüfen teşhis edilmiş olur. Hatta ABD’ de semptomları veya bilinen karaciğer hastalığı olmayanlar dahil olmak üzere, 18 ila 79 yaşları arasındaki tüm yetişkinlerin hepatit C taranması yapılmasını önerilir.
Hepatit C Testi Nedir?
Hepatit C virüsü hastalığın başlangıç evresinde kendini göstermeyebilir yani asemptomatik ilerleyebilir. Genelde ilerlemiş evrelerde tespit edilir.
Hepatit C hastalığına sebep olan HCV bazı kan testleriyle teşhis edilebilir. Bu testleri ,
- HCV’ye karşı oluşan antikorları ölçen Anti HCV antikor testi ya da
- HCV ye ait RNA nın tespit edildiği PCR testi
Anti HCV Testi
Hepatit C virüsü (HCV) ile enfekte sonrası vücut HCV virüsüne karşı antikor üretir ancak bu antikorlar koruyucu değildir ve bağışıklık sağlamazlar. Anti HCV bu antikorları ölçen testtir. Anti HCV testinin pozitif olması, vücudun hastalıkla karşılaşarak antikor geliştirdiğini yani bireyin herhangi bir zaman diliminde enfekte olduğunu gösterir. Negatif Anti HCV sonucu, antikor oluşmadığını yani kişinin HCV ile karşılaşmadığını ve enfekte olmadığını gösterir.
Fakat bu test teşhis koymada bazen tek başına yeterli değildir. Kişinin pozitif çıkması sonucu test tekrarlanır. Ancak birkaç kere tekrarlama sonrası pozitiflik görünüyorsa yalancı pozitiflikten şüphe edilebilir. Bu durum interferansa bağlıdır. İnterferans, sonuçtan saptıran interferan maddelerin yol açtığı bir durumdur. Bu durumda testten emin olmak için RIBA testi istenir.
Unutulmamalıdır ki antikor testleri hastada o anda virüs var mı yok mu yani kişi HCV ile enfekte mi, değil mi bilgisini bize vermez, sadece hastanın herhangi bir zaman dilimi içinde virüse maruz kaldığını gösterir.
HCV RIBA Testi
RIBA testi, Anti HCV pozitifliğinin doğrulanması amacıyla yapılan ileri seviye bir testtir. Hastada pozitif sonuç alınan Anti HCV testinden sonra yapılan RIBA testi sonucu da pozitif çıkarsa doktorunuz bu kez daha ileri bir teşhis yöntemi olan PCR testi isteyebilir.
HCV PCR Testi
HCV PCR testi ile Hepatit C virüsüne ait RNA tespit edilir. PCR testi de pozitif çıkarsa hastada o dönemde hepatit C virüsü bulunmakta yani hasta HCV ile enfekte olmuş anlamına gelir. Bu aşamada hekim tarafından uygun tedavi planı yapılır ve uygulanır. Ancak en az altı ana genotip (tür) ve birden fazla HCV alt tipi mevcuttur. Bu sebeple etkin bir tedavi planı için doktorunuz bu genotiplerin belirlendiği testleri de isteyebilir.
Genotip Belirleme Testleri
Genotip belirleme testleri, tedavinin ne kadar sürmesi gerektiğine ve başarı olasılığı hakkında bir fikir edinmek amacıyla doktorunuz tarafından tedavi başlamadan önce istenen ve virüsün tipinin belirlenmesini sağlayan testlerdir diyebiliriz. HCV ye ait en az 6 tane genotip vardır.
Her genotipe göre farklı tedavi süresi ve planı olabileceğinden etkin bir tedavi planı için doktorunuz bu genotiplerin belirlendiği testleri de isteyebilir.
Ayrıca virüsün karaciğere verdiği tahribatı görmek üzere doktorunuz karaciğer enzimlerinizin (AST, ALT, GGT gibi) düzeyinin ölçüldüğü karaciğer testlerini de isteyebilir.
Hepatit C Testleri Ne Zaman İstenir? Hepatit C Belirtileri Nelerdir?
Hepatit C Belirtileri Nelerdir?
Hepatit C, birtakım semptomlarla vücutta kendini gösterebilir. Bu belirtiler arasında iştahsızlık ve kilo verme, karın ağrısı, bulantı, koyu renkli idrar, sarılık(ender görülür), sürekli halsizlik ve yorgunluk, kolayca kanama ve morarma görülmesi, ciltte kaşıntının artması ve örümcek gibi kan damarlarının belirmesi, bacaklarda hatta bazen karında ödeme bağlı şişlik, kafa karışıklığı sayılabilir.
Hepatit C Testleri Ne Zaman veya Kimlerden İstenir?
- Yukarıda sayılan belirtileri gösteriyorsanız bu testler istenebilir.
- İğne ile uyuşturucu enjekte eden kişilerden
- Anormal karaciğer fonksiyon testi sonuçları olan kişilerden,
- Hepatit C’li annelerden doğan bebeklerden ,
- Kan veya kazara iğne batmasına maruz kalan sağlık çalışanlarından,
- Uzun süreli hemodiyaliz tedavisi gören kişilerden,
- kan nakli veya organ nakli yapılan kişiler, pıhtılaşma faktörleriyle tedavi edilen hemofilili hastalarından,
- Hepatit C enfeksiyonu tanısı alan kişilerin cinsel partnerlerinden
- HIV enfeksiyonu olan kişilerden
Hepatit C Nasıl Bulaşır, Korunma Yolları Nelerdir?
Hepatit C Bulaş Yolları
Hepatit C kan yolu ile bulaşan bir hastalıktır.
Kan ile temas eden aletlerin ortak kullanımı ,
- Hepatit C taşıyıcısı hastadan çıkan intraketin başka bir kişi ile teması
- Kan veya organ transplantasyonunda
- Steril olmayan malzemelerle gerçekleştirilen tatto, piercing gibi işlemler
- Steril olmayan kozmetik ürünlerinin kullanımı
- Damar içi uyuşturucu kullanan kişiler
- Diş fırçası, tırnak makası, jilet gibi kişisel ürünlerin ortak kullanımı
Direk kan ile temas oluşturabilecek durumlar,
- Emziren Hepatit C’ li annenin memesinde kanama oluşturabilecek yara varsa bebeğin emme sırasında ağızdan bu kanı alması
- Ağız veya genital bölgelerde kanamaya sebep olabilecek yara var ise bu kanın cinsel partnerden diğerine temas etmesi
ile bulaş gösterebilir.
Hepatit C Korunma Yolları
Hepatit C’den korunmak için en başta steril olmaya özen göstermek gerekir. Hijyen altın kural olmakla birlikte ek olarak,
Kanı nakli yapılmadan önce nakil yapılacak kanın HCV yönünden test edilmiş olmasına dikkat edilmelidir.
Sağlık çalışanları için genel hijyen önlemlerinin alınması, tek kullanımlık steril malzemelerin kullanılmasına özen gösterilmelidir.
İnvaziv girişimler öncesi steriliteden emin olmak gereklidir.
Kişisel bakım ürünlerini paylaşmaktan kaçınmak koruyucu olacaktır.
Hepatit C Tedavisi
Hepatit C kesin olarak tespit edildikten sonra hekimin uyguladığı viral ilaç tedavisine başlanır. Hastalığın ilerlemiş ve karaciğer hastalıklarına neden olmuş tablosunda ise, karaciğeri eski fonksiyonuna dönüştürmek için de ek ilaçların kullanılması gerekebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Hepatit C Öldürücü Müdür?
Tek başına ölümcül etkisi olmasa bile hepatit C hastalığı ölümcül hastalıklara yol açabilir. Siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer enfeksiyonu, karaciğer kanseri gibi ciddi hastalıklara geçiş sürecini hızlandırabilir.
Gebelikte HCV çocuğa geçer mi?
Anne virüsle enfekte olduğunda gebelik boyunca bebeğe geçiş ihtimali yoktur. Ancak doğum esnasında bebeğe virüs geçebilir. Bu nedenle anne HCV pozitif ise buna uygun doğum planı oluşturulur.
Hepatit C cinsel temasla geçebilir mi?
Hepatit C virüsünün cinsel yolla bulaşması ancak genital bölgelerde kanamalı yara varsa mümkün olabilir.
Hepatit C aşısı var mıdır?
Hepatit C için koruyu bir aşı bulunmamaktadır.
Bu makale tıbbi tavsiye olarak yorumlanmamalıdır. Sağlıklı yaşam rutininizde herhangi bir değişiklik yapmadan önce lütfen doktorunuzla görüşün.
"
