HIV ve AIDS nedir? | Atlas Üniversitesi Medicine Hastanesi

HIV ve AIDS nedir?

Bir kişiye HIV bulaştığında virüs bağışıklık sistemine saldırır ve onu zayıflatır. Bağışıklık sistemi zayıfladıkça kişi yaşamı tehdit eden enfeksiyonlara ve kanserlere yakalanma riskiyle karşı karşıya kalır. Bu tablo olduğunda hastalığa AIDS denir. Bir kişiye virüs bulaştığında ömür boyu vücutta kalır.

HIV ve AIDS Nedenleri

Kan
Semen ve preseminal sıvı
Rektal sıvılar
Vajinal sıvılar
Anne sütü

Bu sıvılar aşağıdakilerle temas ederse HIV yayılabilir:

Mukoza zarları (ağız içi, penis, vajina, rektum)
Hasarlı doku (kesilmiş veya kazınmış doku)
Enjeksiyon yoluyla

HIV ve AIDS Belirtileri

Akut HIV enfeksiyonuyla ilgili semptomlar (bir kişiye ilk kez bulaştığında) grip veya diğer viral hastalıklara benzer olabilir:

Ateş ve kas ağrıları
Baş ağrısı
Boğaz ağrısı
Gece terlemeleri
Mantar enfeksiyonu dahil ağız yaraları
Şişmiş lenf bezleri
İshal

Birçok insan HIV ile ilk kez enfekte olduklarında hiçbir belirti göstermezler.

AIDS’li kişilerin bağışıklık sistemleri HIV nedeniyle hasar görmüştür. Sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip kişilerde nadir görülen enfeksiyonlara yakalanma riski çok yüksektir. Bu enfeksiyonlara fırsatçı enfeksiyonlar denir ve vücudun herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Bunlara şunlar neden olabilir:

HIV Tanısı Konulduktan Sonra Yapılan Testler

AIDS’li kişilerin CD4 hücre sayısını kontrol etmek için düzenli kan testleri yaptırmaları gerekir:

CD4 T hücreleri HIV’in saldırdığı kan hücreleridir. Bunlara aynı zamanda T4 hücreleri veya “yardımcı T hücreleri” de denir.
HIV bağışıklık sistemine zarar verdikçe CD4 sayısı düşer.
İnsanlarda genellikle CD4 sayısı 350’nin altına düştüğünde belirtiler gelişir. CD4 sayısı 200’e düştüğünde daha ciddi komplikasyonlar ortaya çıkar.

Diğer testler şunları içerir:

Kanda ne kadar HIV bulunduğunu kontrol etmek için HIV RNA düzeyi veya viral yük
Virüsün genetik kodunda, HIV tedavisinde kullanılan ilaçlara karşı dirence yol açacak herhangi bir değişiklik olup olmadığını görmek için yapılan direnç testi
Tam kan sayımı, kan biokimyası ve idrar testi
Cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlara yönelik testler
TB testi
Rahim ağzı kanserini kontrol etmek için Pap testi

HIV ve AIDS Tedavileri

HIV/AIDS, virüsün çoğalmasını durduran ilaçlarla tedavi edilir. Bu tedaviye antiretroviral tedavi (ART) denir.

Kandaki virüs seviyesinin düşük tutulduğundan veya bastırıldığından emin olmak için düzenli kan testlerine ihtiyaç vardır. Tedavinin amacı kandaki HIV virüsünü testin tespit edemeyeceği kadar düşük bir düzeye indirmektir.

Prognoz

Tedaviyle HIV/AIDS‘li çoğu insan sağlıklı ve normal bir hayat yaşayabilir.

İlaçlar ancak her gün alındığı sürece işe yarar. İlaçlar kesilirse viral yük artacak ve CD4 sayısı düşecek. İlaçlar düzenli alınmazsa virüs bir veya daha fazla ilaca karşı direnç kazanabilir ve tedavi işe yaramayabilir.

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanına Ne Zaman Başvurulmalı?

HIV enfeksiyonu için herhangi bir risk faktörünüz varsa

Yasa gereği HIV testi sonuçlarının gizli (özel) tutulması gerekmektedir.

HIV/AIDS’in önlenmesi:

Test edilin. HIV enfeksiyonuna sahip olduklarını bilmeyen ve sağlıklı görünen ve hisseden kişilerin hastalığı başkalarına bulaştırma olasılığı en yüksektir.
Uyuşturucu kullanmayın ve iğne veya şırıngaları paylaşmayın.
Başka birinin kanıyla temastan kaçının. Yaralı kişilere bakım yaparken mümkünse koruyucu kıyafet, maske ve gözlük takın.
HIV testiniz pozitif çıkarsa virüsü başkalarına geçirebilirsiniz. Kan, plazma, vücut organları bağışlamamalısınız.
Hamile kalabilecek HIV pozitif kadınlar, doğmamış çocuklarına yönelik riskler konusunda doktorlarıyla konuşmalıdır. Ayrıca hamilelik sırasında antiretroviral ilaçlar almak gibi bebeklerinin enfeksiyon kapmasını önleyecek yöntemleri de tartışmalıdırlar.
HIV’in anne sütü yoluyla bebeklere geçmesini önlemek için emzirmeden kaçınılmalıdır.

Virüsle enfekte olmayan ancak virüse yakalanma riski yüksek olan kişilerde bazı ilaçlar enfeksiyonun önlenmesine yardımcı olabilir. Bu tedavi, maruz kalma öncesi profilaksi veya PrEP olarak bilinir.

HIV’e maruz kaldığınızı düşünüyorsanız hemen tıbbi yardım alın. Gecikmeyin. Antiviral ilaçlara maruz kaldıktan hemen sonra (3 gün sonrasına kadar) başlamak, enfeksiyon kapma şansınızı azaltabilir. Bu tedavi maruz kalma sonrası profilaksi (PEP) olarak bilinir .

*Sayfa içeriğimiz sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.