Hüvallahüllezi (Haşr Suresi, 22. 23. ve 24. Ayet)

Huvallahüllezi, Haşr suresinin son 3 ayetidir. 22. ayet Hüvallahüllezi la ilahe illa. " olarak başladığı için "hüvallahüllezi suresi" ya da hüvellezi olarak bilinir. Huvallahüllezi'yi türkçe okunuşu, anlamı ve sesli olarak okunuşu ile ezberleyebilir ve faziletlerini öğrenebilirsiniz.

Hüvallahüllezi Suresinin Okunuşu​

Bismillahirrahmanirrahim.
22- Hüvallahüllezi lâ ilâhe illâ hû. 'Âlimü'l-ğaybi veş-şehâdeh. Hüver-rahmânür-rahîm.
23- Hüvallâhüllezî lâ ilâhe illâ hû. El-melikül-kuddûsüs-selâmül-mü'minül-müheyminül-'azîzül-cebbârul-mütekebbir. Sübhânellâhi 'ammâ yüşrikûn.
24- Hüvallâhül-hâlikul-bâriül-müsavviru lehül-esmâülhüsnâ. Yüsebbihu lehü mâ fis-semâvâti vel-ard. Ve hüvel-'azîzül-hakîm.

Sesli Dinle​ Hüvallahüllezi Suresinin Anlamı​

Rahmân ve Rahîm olan Allah'ın ismiyle.
22- O öyle Allah ki ondan başka Tanrı yok gaybı da bilir şehadeti de, O Rahmân’dır, Rahîm’dir.
23- O öyle Allah ki ondan başka tapılacak yok, öyle melik (Padişah) ki kuddus, selam, iman ve emniyyet veren mü'min, gözeten koruyan müheymin, Azîz, Cebbar, mütekebbir, tenzih o Allah’a muşriklerin şirkinden.
24- O öyle Allah ki Halık, Barî, Müsavvir O, en güzel isimler (Esma-i hüsnâ) onun, bütün göklerdeki ve yerdeki ona tesbih eder, O öyle Aziz öyle hakîmdir.
Haşr suresinin bu ayetlerini okumak çok faziletli olduğu için genellikle sabah ve akşam namazlarından sonra okunmaktadır.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur, "Kim gündüz veya gece Haşr süresinin sonunu okur, sonra da o gün veya o gece ölürse Allah ona Cenneti vacib kılar." (Beyhaki)
Hüvallahüllezi tefsirinde, Cenab-ı Hak, "Allah" ismini en başa koyarak kendisinin bazı isim ve sıfatlarını özellikle anmakta, ardından en güzel isimlerin kendisine ait olduğunu hatırlatmaktadır.
24. ayetteki "En güzel isimler" diye çevrilen "esmâülhüsnâ" terimi, "Allah Teâlâ'nın en güzel niteliklerine ve en mükemmel anlamlara delâlet eden isimleri" anlamında kullanılmaktadır.

"

Uzman Çavuş – Astsubay – Subay Sağlık Şartları ve İdari Dava

Uzman Çavuş, astsubay, subay sağlık şartları incelemeli yapılarak mesleğe kabul edilir. Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan personel, öğrenciler ve bunların adaylarının Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığındaki görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmek ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemek amacıyla, Bakanlar Kurulu tarafından 31.10.2016 tarihinde alınan kararla Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği çıkarılmıştır. Uzman çavuş, astsubay ve subay sağlık şartları bu yönetmelik kapsamında değerlendirilir. Ayrıca 10.5.2019 tarihli ve 30770 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 9.5.2019 tarihli ve 1054 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca bu Yönetmelik Cumhurbaşkanlığı Yönetmeliği bölümüne eklenmiştir. Yönetmelik Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan,

Personeli, Öğrencileri ve Bunların adaylarını kapsamaktadır.

Yönetmeliğe bağlı ekler şu şekilde belirtilmiştir:

17 ve Üzeri Yaş İçin Boy ve Ağırlık Sınırları Tablosu (EK-A) Hastalıklar Listesi ve Sınıflandırma veya Branş Belirleme Çizelgelerinin Kullanımına İlişkin Açıklamalar (EK-B) Hastalıklar Listesi (EK-C) Sınıflandırma veya Branş Belirleme Çizelgeleri (EK-Ç) Personel Adaylarının Hastalıklara Göre Değerlendirme Çizelgesi (EK-D)

Askeri Öğrencilerin Sağlık Yetenekleri Sağlık Kurulu Muayenesinin Yapılacağı Yerler Öğrenci ve adaylarının sağlık muayeneleri, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşlarında yapılır. Öğrenci ve adaylarının uçucu sağlık kurulu muayeneleri uçucu, denizaltıcı ve dalgıç sınıfı raporları vermeye yetkili hastaneler tarafından yapılır. Bu muayenelerde Yönetmeliğin 36. maddesinde belirtilen tetkikler yapılır ve bunlar hakkında 64 üncü maddede yer alan hükümlere göre karar verilir. Öğrenci Adaylarının Sağlık Yetenekleri Öğrenci adayları, tam sağlam olmalı ve bunlarda diskromatopsi bulunmamalıdır. Kız öğrencilerde genital muayene, anamnez ve inspeksiyonla yapılır (Hymen muayenesi yapılmaz). Öğrenci adaylarının boy ve ağırlık sınırları ile vücut kitle indeks değerleri Ek-A’da yer alan tabloda gösterilmiştir. Boy ve ağırlık sınırları broşürlerde (başvuru kılavuzu) yayımlanır. Ek-A’da yer alan tabloda belirtilen alt sınırdan aşağıda veya üst sınırdan yukarıda olmamak kaydıyla, adaylarda aranacak boy ve ağırlık alt ve üst sınırları, öğrenci alımı yapacak ilgili Bakanlık tarafından tespit edilir. Kız öğrenci adayları için tabip lüzum gördüğünde pelvik ultrasonografi ve laboratuvar muayenesi yapabilir. Hafif cilt lezyonları (depigmente nevüs, becker nevüs, lokalize hipertrikoz, akne vulgaris, hiperhidroz), solunum sıkıntısı yapmayan nasal septum deviasyonları, hafif diş sıra bozuklukları ve hafif kulak şekil bozuklukları sağlam kabul edilir. Yapılacak Tetkikler

Her öğrenci adayına aşağıdaki tetkikler yapılır.

Akciğer grafisi, direkt üriner sistem grafisi. HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV. Tam kan sayımı ve sedimantasyon. Tam idrar muayenesi. Kanda üre ve kreatinin, AST, ALT, ALP, LDH, GGT, bilirubinler, TSH, total kolesterol, trigliserit. Açlık kan şekeri. Ultrasonografi (tüm batın). EKG, transtorasik ekokardiografi (lüzum görüldüğü durumlarda). Lüzum görülen diğer laboratuvar tetkikleri.

Tashihle her bir gözde görmeleri tam olmak şartıyla, her bir gözde 1.00 (bir dâhil) diyoptriye kadar olan miyopi, hipermetropi ile 1.00 (bir dâhil) diyoptriyi geçmeyen astigmatizmalar öğrenciliğe engel değildir. Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı adına (Milli Savunma Üniversitesi, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi hariç) diğer fakültelerde eğitim gören öğrenci adaylarında düzeltme ile her iki gözde görmeler ayrı ayrı tam olmak şartıyla 3 diyoptriye (3 dahil) kadar miyopi ve hipermetropi ile 90 derecelik iki eksen arasındaki kırılma kusuru farkı 3 diyoptriyi geçmeyen astigmatizmalar öğrenci adaylığına engel değildir.

Öğrenciler Hakkında Yapılacak Sağlık işlemleri

Öğrencilere sınıflandırılmaları veya branşlarının belirlenmesi sırasında veya okullarının son sınıflarında (eğitim süresi dört yılın üzerinde olan okullarda dördüncü sınıfta) son sağlık durumlarının tespiti maksadıyla sağlık muayenesi yaptırılır. Bu muayenelerde Yönetmeliğin 36 ncı maddesinde belirtilen tetkikler yapılır.

Hava Harp Okulu öğrencileri hakkında başlangıç uçuş eğitimi öncesi ve süresince Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki kategori-1 hava aracı uçucularının sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır.

Dış Kaynaktan Alınan Astsubay ve Subay Sağlık Şartları Dış kaynaktan alınan subay ve astsubay adaylarının muayeneleri Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı sağlık kurulu raporu vermeye yetkilisağlık kuruluşlarında yapılır. Adaylarda, diskromatopsi bulunmamalı, görmeleri her iki gözde ayrı ayrı tashihli veya tashihsiz tam olmalı, hava yolu hastalıklarını içeren Hastalıklar Listesinin 47 nci madde (A) dilimi kapsamında hastalığı bulunmamalıdır. Ayrıca adaylar ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmalıdır. Yukarıdaki şartları taşıması koşuluyla, Personel Adaylarının Hastalıklara Göre Değerlendirme Çizelgesinin “(1) Numaralı Subay ve Astsubay Adayları Değerlendirme Sütunu”ndaki karşılığı (+) artı işareti olanlar ile düzeltmeyle her iki gözde görmeler ayrı ayrı tam olmak şartıyla her bir gözde 1.00 (bir dâhil) diyoptriye kadar olan miyopi, hipermetropi ile 1.00 (bir dâhil) diyoptriyi geçmeyen astigmatizması olan adaylar hakkında “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olur” kararı verilir. Söz konusu Çizelgenin “(2) Numaralı Subay ve Astsubay Adayları Değerlendirme Sütunu”ndaki karşılığı (+) artı olanlar hakkında “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olur” kararı verilir. Subay ve astsubay adaylarından söz konusu Çizelgenin ilgili sütunundaki karşılığı (A) diliminde (-) eksi işareti olanlar ile Hastalıklar Listesinin (B) ve (D) dilimlerinde olanlar hakkında “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olamaz” kararı verilir. Bu maddede belirtilen özellikleri haiz olmakla birlikte hamile olanların muayeneleri, hamilelik sonlandıktan sonra doksan gün içerisinde yapılmak üzere ertelenir. Dış kaynaktan sözleşmeli veya muvazzaf subay ve astsubay alımlarında boy ve ağırlık sınırları ile ilgili değerlendirmeler ek-A’da yer alan tabloya göre yapılır. Alımı yapacak komutanlıklar ek-A’da yer alan tabloda belirtilen alt sınırın daha aşağısında veya üst sınırın daha yukarısında olmamak kaydıyla, adaylarda arayacakları boy ve ağırlık alt ve üst sınırlarını tespit edebilir. Tespit edilen sınırlar broşürlerde yayımlanır. Dış kaynaktan Özel Kuvvetler Komutanlığı tim kadrolarına görev yapmak üzere temin edilecek adaylar tam sağlam olmalı ve bunlarda diskromatopsi bulunmamalıdır. Adaylardan sağlık kurulu muayeneleri sonucunda “Muvazzaf/Sözleşmeli Subay veya Astsubay Olur” kararı verilenler, Yönetmeliğin 44 üncü maddesine komando ve paraşüt sağlık yeteneklerine sahip kabul edilir. Bu adaylardan yönergede belirtilen süre kadar komando ve paraşüt raporu istenmez. Sözleşmeli Astsubay ve Subay Sağlık Şartları

Sözleşmeli subay ve astsubayların sağlık yetenekleri, rütbe ve kıdemce emsalleri olan kendi sınıfının veya branşının muvazzaf subay ve astsubaylarına göre değerlendirilir. Buna göre sınıfı veya branşı görevini yapacak sağlık yeteneklerine sahip olanlar görevlerine devam eder. “Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Sınıfı veya Branşı Görevini Yapamaz” kararlı sağlık kurulu raporu verilenlerin durumu bağlı bulunduğu Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından değerlendirilir. 3713 sayılı Kanun kapsamında malul olan sözleşmeli subay ve astsubaylardan yeniden göreve dönmek isteyenlerin işlemleri Yönetmeliğin 47 nci maddesine göre yapılır. Geçici veya sürekli görev, eğitim, kurs ve staj nedeniyle yurtdışına gönderilmek üzere seçilen vazife malulü sözleşmeli subay ve astsubayların yetkili sağlık kuruluşlarına sevki ve sağlık kurulu raporları Yönetmeliğin 50 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre düzenlenir. Sözleşmeli Subay ve Astsubayların Muvazzaf Subay ve Astsubaylığa Geçişteki Sağlık Yetenekleri

Muvazzaf olmak üzere başvuran sözleşmeli subay ve astsubaylarda, ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olmaları şartıyla geçmek istedikleri muvazzaf subay ve astsubay rütbelerinin sağlık yetenekleri aranır. Buna göre sınıfı veya branşı görevini yapacak sağlık yeteneklerine sahip olanlar hakkında “Muvazzaf Subay/Astsubay Olur” kararlı sağlık kurulu raporu verilir. “Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Sınıfı veya Branşı Görevini Yapamaz” kararlı rapor verilenler hakkında “Muvazzaf Subay/Astsubay Olamaz” kararı verilir.

Yönetmeliğin 72. maddesi gereğince yeniden göreve dönmesi uygun görülen sözleşmeli subay ve astsubaylardan muvazzaf subaylık ve astsubaylık statüsüne geçmek için 72. maddenin birinci fıkrasına göre başvuruda bulunanların durumu, yeniden göreve dönen vazife malulü subay ve astsubayların sağlık yeteneklerine göre değerlendirilir.

Yedek Astsubay ve Subay Sağlık Şartları

Yedek subay aday adayları, yedek subay adayları ve yedek subaylar ile yedek astsubay aday adayları, yedek astsubay adayları ve yedek astsubaylar sağlık yetenekleri bakımından aşağıdaki şekilde gruplandırılır:

Askerliğe elverişli olanlar: Hastalıklar Listesinin (A) dilimlerine girenler hakkında “Askerliğe Elverişlidir” kararı verilir. Askerliğe elverişli olmayanlar: Hastalıklar Listesinin (B) ve (D) dilimlerinde gösterilen hastalıkları bulunanlar hakkında “Askerliğe Elverişli Değildir” kararı verilir.

Yukarıda belirtilenlerin sağlık işlemleriyle ilgili diğer hususlarda yükümlülerin tabi olduğu hükümler uygulanır. Ancak yedek subay ve yedek astsubaylardan Hastalıklar Listesinin (C) dilimine girenler hakkında “Hava Değişimi” kararı yerine “İstirahat” kararı verilir.

Yedek subay ve yedek astsubay adaylarının hastalıkları nedeniyle alacakları hava değişimi, istirahat ve hastanede yatarak geçirdikleri sürelerin toplamı, sınıf okullarında geçirilen sürenin 1/3’ünden fazla olması halinde bunlar hakkında terhis işlemi yapılır. Bir sonraki dönemde hastalıklarının devam etmediği sağlık raporuyla saptananlar yeni dönemin tamamına katılırlar. Devam edilmeyen süre dönemin sonuna rastlar ve aralıksız olursa bir sonraki dönemde yalnız devam edilmeyen süre tamamlatılır. Terhisi gerekenler, hastalıkları kronik değilse istekleri halinde tedavileri sonuna kadar hastanelerinde kalabilir.

Yedek subay ve yedek astsubay adaylarının komando muayenelerinde erbaş ve erlerin komando seçim kriterleri esas alınır. Tankçı yedek subay adayları ve yedek astsubayların seçim ve sağlık kriterlerinde tank sınıfı subay ve astsubayların seçim ve sağlık kriterleri esas alınır. Astsubay ve subay sağlık şartları bu kapsamda yapılır.

Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında Görev Yapan Astsubayların Sağlık Yetenekleri Deniz Kuvvetleri Komutanlığında Görev Yapan Astsubayların Sağlık Yetenekleri

Deniz Kuvvetleri Komutanlığında görev yapan astsubayların sağlık yetenekleri, bu Komutanlıkta görev yapan subayların sağlık yeteneklerinin aynıdır. Sınıflara göre yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

Topçu, Güdümlü Mermi, Torpidocu, Mayın, Seyir, Porsun, Sonar, Harekât, Bilgi Teknolojileri ve Silah astsubaylarının sağlık muayenelerinde Güverte subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır. Çarkçı, Kazancı, Motorcu, Elektrikçi, Yara Savunma ve Elektronik astsubaylarının sağlık muayenelerinde Makine subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır. Deniz Piyade, Deniz İstihkâm ile İstihbarat astsubaylarının sağlık muayenelerinde Deniz Piyade, Deniz İstihkâm ve İstihbarat subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır. Uçak Bakım astsubayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığında görev yapan Uçak Bakım astsubaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır.

Sahil Güvenlik Komutanlığında Görev Yapan Astsubayların Sağlık Yetenekleri

Sahil Güvenlik Komutanlığında görev yapan astsubayların sağlık yetenekleri, bu Komutanlıkta görev yapan subayların sağlık yeteneklerinin aynıdır. Branşlara göre yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir.

Güverte ve Makine astsubaylarının sağlık muayenelerinde Sahil Güvenlik subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır. İkmal, İdari ve Bilgi Teknolojileri-Bilişim astsubaylarının sağlık muayenelerinde İkmal subaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır. Uçak Bakım astsubayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığında görev yapan Uçak Bakım astsubaylarının tabi olduğu hükümlere göre işlem yapılır. Denizaltı Özel İhtisas Adayı Subay ve Astsubayların Sağlık Yetenekleri

Denizaltı özel ihtisas adayı subay ve astsubaylarda diskromatopsi bulunmamalı ve en fazla 0,5 diyoptriye kadar miyopi, hipermetropi ve astigmatizma bulunmalıdır. Keratorefraktif cerrahi (PRK, LASEK, LASIK ya da iLASIK) yöntemiyle ameliyat olanlarda altı aylık takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olmalıdır. Adayların, yanındakileri rahatsız edecek derecede ağız ve solunum kokusu ile bromhidroz ve hiperhidrozu bulunmamalı ve ağırlıkları Hastalıklar Listesinin 32.maddesinde yer alan Boya Göre Standart Ağırlık Çizelgesinde belirlenen alt sınırın %10’undan az ve üst sınırın %10’undan fazla olmamalıdır. Diğer sistemler tam sağlam olmalıdır. Adayların kardiyolojik değerlendirmeleri EKG ve transtorasik ekokardiyografi ile yapılmalıdır.

Sağlık Kurulu muayenelerinde, denizaltı özel ihtisasına uygun sağlık yeteneklerine sahip olduğu tespit edilen denizaltı özel ihtisas adaylarının son muayeneleri basınç odasında yapılacak test ile tamamlanır. Bütün adaylar, basınç odalarında 60 fsw (17.8 m) eşiti basınç altında bırakılır. Basınç odası testleri sualtı hekimliği ve hiperbarik tıp uzmanı veya dalış tabibi intibak kursu görmüş bir tabibin gözetimi altında yapılır. Test esnasında adayların basınç eşitleme yeteneği ve kapalı alandaki psikolojik tepkileri değerlendirilir. Basınç odası testini geçemeyen adaylar denizaltı özel ihtisaslı subay veya astsubay olarak seçilmez.

Hava Kuvvetleri Komutanlığına Ait Özel Hükümler ile Uçuculara Ait Hükümler

Hava Harp Okulu eğitimi sonrasında pilot adaylığına ayrılacaklar ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı uçuş okulunda eğitime başlayacak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığı uçucu adayları hakkında başlangıç uçuş eğitimi ve temel uçuş eğitimi birinci safha öncesi Yönetmeliğin 67 nci maddesinde kategori-1 hava aracı uçucuları için belirtilen sağlık yeteneği aranır. Buna göre,

Yetişmiş uçucular hakkında, uçucu ve dalgıç sınıfı raporları vermeye yetkili hastanelerde uçuş yönünden karar verilirken, Hastalıklar Listesinde ve sınıflandırma veya branş belirleme çizelgelerinde bu maddeye atıfta bulunan hastalıklar ile Hastalıklar Listesinde tanımlanmayan durumlar bu madde hükümlerine göre değerlendirilir. Uçuş fizyolojisini etkilemeyecek, uçuş emniyetini ihlal etmeyecek ve uçuş ortamında zamanla artmayacak aşağıdaki hastalıklar uçuşa engel teşkil etmez. Uçuş fizyolojisini etkileyeceği veya uçuş emniyetini ihlal edeceği değerlendirilen hastalıkların bulunması halinde ise kıdemli yüzbaşı ve daha üst rütbedeki subaylar ile kıdemli üstçavuş ve daha üst rütbedeki astsubaylar hakkında “Uçuşa Elverişli Değildir, Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar”, daha ast rütbedeki subay ve astsubaylar hakkında ise “Sınıfı Görevini Yapamaz, Kuvvet Komutanlıkları (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesinde (+) İşaretli Sınıflarda Yeniden Sınıflandırılması Uygundur” veya “Branşı Görevini Yapamaz, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı (1) ve (2) Numaralı Branş Belirleme Çizelgesinde (+) İşaretli Branşlarda Yeniden Branşının Belirlenmesi Uygundur” kararları verilir. Daha düşük performanslı hava araçlarında risk oluşturmayacak hastalıkların bulunması halinde raporun karar hanesinde uçuşa elverişli olduğu hava aracı kategorisi belirtilir.

a) Baş ve boyun:

Saçlı deri, yüz ve boyunda ameliyat, yaralanma, yanık ya da ülserasyona bağlı doku kayıpları ve kısmi paraliziler (konuşma, görme ve boyun hareketlerini engellemeyen). Temporo-mandibuler eklemin kronik artriti veya tekrarlayan çıkıkları. Aktivitesi tamamen durmuş, sınırlı, kalsifiye, tüberküloza bağlı adenopatiler. Selim adenopati ve selim tümörler. Boyun kaslarının geçici spastik veya nonspastik kontraksiyonları.

b) Kulak burun boğaz:

Nefes almayı ve konuşmayı güçleştirmeyen septum deviasyonu, hafif atrofik ve kronik rinitler. Ameliyatla iyileşmiş septum deviasyonları ve nasal polipler. Hafif derecede veya ameliyatla iyileşmiş ve nüks etmemiş kronik sinüzitler, sinüs havalanmasını bozmayan ve semptom vermeyen 1 cm’den küçük selim tümörler (osteom, papillom). Asemptomatik (kanama, kabuklanma yapmayan) küçük septum perforasyonları. Kronik otitis eksterna. Dış kulak yolunda ufak egzostozlar. İşitme fonksiyonunu bozmayan, asemptomatik kapalı otit skatrisiyel. İşitme fonksiyonu normale dönen kulak ameliyatları (otoskleroz ve iç kulak cerrahisi hariç).

c) Göz:

Her iki gözün görme derecesi camlarla düzeltildikten sonra ayrı ayrı 20/20 (10/10)’den aşağı olmayanlar. Görme fonksiyonunu bozmayan, irritasyon yapmayan, ilerleme göstermeyen, tıbbi ve cerrahi tedavi ile iyileşmiş kirpik ve kapak hastalıkları olanlar. Görme keskinliğini bozmayan, ilerleme göstermeyen kornea, konjonktiva hastalıkları ve sekelleri olanlar. Tıbbi ve cerrahi tedavi ile iyileşmiş gözyaşı sistemi hastalıkları olanlar. Binoküler görmeyi ve derinlik hissini bozmayan, 10 prizma dereceyi geçmeyen esoforyalar, 6 prizma dereceyi geçmeyen ekzoforyalar, 1,5 prizma dereceyi geçmeyen hiperforyalar, mikrotopiya da dâhil olmak üzere heterotropiyası olanlar, ekstraoküler kas cerrahi geçirenlerde rezidüel heteroforya, heterotropi (mikrotopiya dâhil) ve motor duyu problemi olmayanlar. 20/20 (10/10) görmeyi bozmayan, çeşitli nedenlerle oluşmuş kornea kesafetleri, parasantral lens kesafetleri, santral lens kesafetleri, vitreus kesafetleri ve dejenerasyonları, göz tabakalarının çeşitli şekil bozuklukları ve sekelleri (Kategori-1 hava aracı uçucularında santral lens kesafetleri uçuşa elverişli kabul edilmez.) olmayanlar. Tashihsiz görmeleri en az 0,7 ve tashihli görmeleri tam olmak şartıyla üç aylık kontrolden sonra komplikasyonsuz katarakt ameliyatları kategori-2 ve kategori-3 hava araçlarında uçuşa uygun olarak kabul edilir. Kategori-1 uçucuları için her iki gözün görmeleri düzeltmeden sonra ayrı ayrı 20/20 (10/10) olmak şartıyla +3 diyoptri (dâhil) hipermetropi, -2 diyoptri (dahil) miyopi ve diyoptrisi en fazla olan eksendeki refraksiyon bozukluğu +2 diyoptri veya -2 diyoptriyi geçmeyen çeşitli astigmatizmalar [Kategori-2 ve kategori-3 hava aracı pilotları ile seyrüsefer sınıfı için -3 diyoptri (dahil) miyopi ve +3 diyoptri veya -3 diyoptriyi geçmeyen çeşitli astigmatizmalar, kategori-4 uçuş için ise -4 diyoptriyi geçmeyen miyopi ve +/-4 çeşitli astigmatizmalar elverişli kabul edilir.]. Kategori-2, kategori-3 ve kategori-4 hava aracı uçucuları için tashihli görmesi 10/10 (20/20)’den aşağı olmayan +/-4 diyoptriyi geçmeyen miyopi, hipermetropi ya da yüksek eksende +/-4 çeşitli astigmatik kusuru olan ve başka bir göz hastalığı olmayan uçucu personelden kendi talebi ve uçucu, denizaltıcı ve dalgıç sınıfı raporları vermeye yetkili hastane kararıyla, bu hastane tarafından uygun görülecek yöntemle (PRK, LASEK veya LASİK) ameliyat olup, yeterli süre (en az üç ay) takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olanlar. Her iki gözde yakın görme 20/200 (1/10)’den aşağı olmayıp düzeltme ile 20/20 (10/10) olanlar. Yumuşak kontakt lens kullanımı (Bifokal, multifokal veya variofokal yumuşak kontakt lens olmaması, kontakt lens üzerine gözlük kullanılmaması, yumuşak kontakt lens ile uzak ve yakın görmelerin her iki gözde ayrı ayrı 20/20 (10/10) olması gerekir.). Uçucu personelde diskromatopsi bulunmaz. Diskromatopsi muayenesinde standart renk görme testinin (Ischiara) her bir sayfasına 3 ila 5 saniye bakarak en az 14 kart görmek şartıyla 2 veya daha az yanlış yapanlar sağlam kabul edilir. Santral ve parasantral hariç olmak üzere tam olarak iyileşmiş, nüks etmeyen, görme alanında toplam 1/10’dan fazla kayıp yapmayan, uzak görme 20/20 (10/10) olmak şartıyla iris, korpus siliare, retina, koroidea ve görme siniri hastalıkları, metamorfobsi oluşturmayan drusen ve benzeri paramakuler ve makuler lezyonlar (retina dekolmanı ve flörosan anjigrafi ile görme derecesinde azalma riski taşıyan makula lezyonları hariç). Periferik retina dejenerasyonları (Retinal delik ve yırtık hariç) kategori-1 hava aracı hariç uçuşa elverişli olarak kabul edilir. Giriş esnasında veya cerrahi girişim ile çıkarıldığında görmeyi bozmayan veya ilerlemeyen, komplikasyon yapmamış, göz ön segmentinin yabancı cisim ameliyatları (retina ve koroideayı zedeleyen arka segment yabancı cisimleri hariç). Komplikasyon yapmayan ve görmeyi bozmayan tam şifa bulmuş selim ekstraokuler tümörler (lipom, kist dermoid ve benzeri). Göz içi basıncı birbirini takip eden en az iki ölçüm sonucunda 22 mmHg aplanasyondan aşağıda olan glokoma ait görme alanı ve optik sinir değişiklikleri gelişmeyen her iki göz arasında 6 mmHg aplanasyondan daha az farkı olanlar (Göz içi basıncı 22 mmHg ila 30 mmHg aplanasyon arasında olup üç aylık periyodlarla yapılan kontrollerde görme sinirinde veya görme alanında göz içi basıncına bağlı değişiklikler tespit edilmeyenlere oküler hipertansiyon olarak tanı konulur.)

ç) Akciğer ve göğüs kafesi:

Klinik ve laboratuvar muayeneleri sonucu aktivitesinin tamamen durduğu saptanan tüberküloza bağlı sınırlı fibröz artıklar. Akciğer ve mediastenin sınırlı, tek ya da birkaç tüberküloz dışı fibröz ya da kalsifiye artıkları ile perfüzyon defekti veya konjenital koagülasyon anomalisi olmayan iyileşmiş pulmoner tromboemboliler. Akciğer fonksiyonlarını bozmayan ve kot aralıklarının daralmasına yol açmayan plevranın inaktif şeridi kalınlaşmaları, fissüritler ve sinüs kapalılıkları, radyolojik diyafragma dantellenmeleri. Belirli bir sebebe bağlı olmayan akciğerlerin radyolojik bronkovasküler arborizasyonları, konjenital anomalileri ve küçük yabancı cisimleri (küçük lokalize hava kistleri, küçük kist hidatikleri ve laboratuvar muayeneleri ile tanı konulmuş lokalize bronşektazi ve amfizem hariç). Toraksta fonksiyonel hiçbir bozukluk yapmamış yaralanma, yanık sekelleri ya da cerrahi girişimler. Kosta, klavikula ve skapulanın, hareket ve toraks fonksiyonlarını bozmayan iyileşmiş kırık sekelleri. Taşınabilir inhaler bronkodilatör ile kontrol altına alınabilen hafif intermittan astım olguları sadece kategori-4 uçuşu için elverişlidir. Apne epizotları sırasında kan oksijen saturasyonu %80 ve üzerinde olan,
apne-hipopne indeksi 15’ten düşük olan uyku apnesi (insansız hava aracı pilotu hariç) sadece kategori-4 uçuş için elverişlidir. (1) Tedavi edilmiş spontan pnomotorakslar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

d) Kardiyovasküler sistem:

Sistolik arteriyel kan basıncı 140 mmHg-150 mmHg arası (140 mmHg ve
150 mmHg dâhil), diastolik arteriyel kan basıncı 90 mmHg-95 mmHg arası (90 mmHg ve
95 mmHg dâhil) olanlar ile labil hipertansiyonu bulunanlar (kategori-1 hava aracı pilotu ve silah sistem subayı hariç). Uygun süre uçuştan alıkoymadan sonra klinik, laboratuvar, röntgen ve EKG ile tamamen iyileşmiş ve kalpte sekel bırakmamış akut eklem romatizması. Venöz dolaşım yetersizliği yapmamış olan hafif yüzeysel varisler. Geçirilmiş veya iyileşmiş nörosirkülatuvar asteni. Sebebi bulunamayan ve organik kalp hastalığına bağlı olmayan fizyolojik üfürümler. Organik nedene bağlı olmayan eksik ve tam sağ dal blokları. Eko ve anjiografi çalışmaları sonucunda kalp hastalığı tespit edilmeyen seyrek gelen ventriküler prematüre atımlar (VPA), ektopik atımlar. Asendan aortanın tübüler seviyedeki damar vücut yüzey alanı ≤1,9 ise ≤41 mm, vücut yüzey alanı ˃1,9 ise ≤43 mm olanlara uçuş görevi verilir. Organik kapak hastalığı olmayan, komplikasyon oluşmamış hafif düzeydeki kalp kapak yetersizlikleri tüm hava aracı kategorilerinde uçuşa elverişlidir. Koroner arter hastalıklarından (iskemiye neden olmayan ateroskleroz, miyokardiyal bridge ve benzeri) EKG, eforlu EKG, ekokardiyografi, sintigrafi, koroner anjiografi ve benzeri tetkiklerle bulgu ve komplikasyon oluşturmayanlar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir. Girişimsel olarak (cerrahi, stent ve benzeri) başarıyla tedavi edilmiş koroner arter hastalıklarından EKG, eforlu EKG, ekokardiyografi, sintigrafi, koroner anjiografi ve benzeri tetkiklerle bulgu ve komplikasyon oluşturmayanlar kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir.

e) Karın ve gastrointestinal sistem:

Ameliyatla düzeltilmiş karın duvarı zayıflıkları. Tedavi ile iyileşmiş özofajitler, özofagus spazmaları ve özofagusun diğer hastalıkları. Gastropitozis, gastrit, duedenit, mide ve duedenumun tıbbi tedavi ile iyileşmiş peptik ülser sekelleri (radyolojik veya endoskopik pilor ve bulbus deformasyonları), mide ve duedenumun semptomsuz divertikülleri. Komplikasyon yapmamış, radyolojik veya endoskopik olarak pasaj normal, ilaç ve diyeti gerektirmeyen her türlü mide ve duedenum ameliyatları (kötü huylu tümör hariç). Semptomsuz visseropitoz, midenin ince ve kalın barsağın konjenital malformasyonları (megakolon hariç), divertikülleri, ince ve kalın barsağın rezeksiyonsuz veya uçuş görevine engel teşkil etmeyen (klinik ve laboratuvar bulgularının normal olduğu) segmenter rezeksiyonlu ameliyatları, tek veya birkaç adet polipleri, hafif irritabl kolon sendromu (kötü huylu tümör hariç). Karaciğerin konjenital lob anomalileri. Tıbbi tedavi veya ameliyatla tamamen şifa bulmuş ve sekel bırakmamış safra kesesi ve safra yollarının hastalıkları (tümör hariç). Laparotomiler, karnın ateşli silah ve travmalarla komplikasyon yapmamış yaralanmaları ve bunların komplikasyonsuz ameliyatları. Total bilirübin düzeyi %1 mg ila %3 mg olan, diğer karaciğer fonksiyon testlerinin tamamen normal bulunduğu hafif hiperbilirübinemiler, fonksiyon testlerinde bozukluğa neden olmamış veya normalin üst sınırının iki katından az olan enzim yükseklikleri ile seyreden yağlı karaciğer, etiyolojisi bulunmayan normalin üst sınırının iki katından az olan karaciğer transaminaz yükseklikleri. Radyolojik veya gastroskopik olarak pasaj ve mukozal yapının normal bulunduğu, ilaç ve özel diyeti gerektirmeyen ve ameliyattan sonra en az altı ay süre ile hiçbir komplikasyon ve nüks belirtisi olmayan rezeksiyonsuz veya rezeksiyonlu peptik ülser ameliyatları. Travmaya bağlı splenektomiler. Anüs ve rektumun hafif şekil bozuklukları, inaktif küçük hemoroidler, sinüs pilonidalis, fissürleri, fistülleri veya bunların komplikasyon göstermemiş ameliyatları.

f) Nöroloji:

Aşağıdaki komplikasyonlardan biri veya birkaçı ile birlikte kafa travması geçirenler, her altı ayda bir kontrol edilmek üzere en az iki yıl uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda klinik, nörolojik, EEG ve psikometrik muayenelerde normal olanlara uçuş verilir.

(a) Kafatasında kırık (lineer) olsun ya da olmasın, iki saatten uzun yirmi dört saatten kısa süreli şuur kayıplarına yol açan, kafatasının kırıksız ya da lineer kırıklı travmaları (Baziler kırıklar, lineer kırık kabul edilir.).

(b) Kırk sekiz saatten uzun süren posttravmatik amneziler (tam ya da kısmi), deliryum, dezoryantasyon ya da zekâ ve muhakeme bozuklukları (tamamen iyileşmiş).

(c) Yaralanma sonrasında ortaya çıkan hafif psikiyatrik ve kognitif belirtilerle seyreden ve bir ay içerisinde sekelsiz iyileşebilen posttravmatik sendrom (tamamen iyileşmiş).

Aşağıdaki komplikasyonlardan biri veya birkaçı ile birlikte olan kafa travması geçirenler en az üç ay uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda klinik, nörolojik, EEG ve psikometrik muayenelerde normal olanlara uçuş verilir.

(a) Şuur kaybı yapmayan veya onbeş dakikadan az şuur kaybına yol açan lineer kafatası kırıkları.

(b) Kafatasında lineer kırıkları veya kırıksız onbeş dakikadan uzun iki saatten kısa süreli şuur kayıpları, posttravmatik amnezi veya kırk sekiz saati geçmeyen konfüzyonla sonuçlanan kafa travması olanlar en az bir ay uçuştan alıkonur. Bu süre sonunda radyolojik, EEG ve ortostatik tolerans testi dâhil nörolojik muayenede normal bulunan kafa travmaları.

Herhangi bir sebebe bağlı epilepsiler hariç, kaza, akut enfeksiyon veya hastalıklar, ağır kan kaybı gibi sebeplerle meydana gelen bayılma (senkop) geçirip, uygun bir süre istirahatı sonunda klinik, nörolojik, EEG ve laboratuvar bulguları normal bulunanlar. Klinik ve laboratuvar bulguları normal olup da EEG’de belirgin bulgular (fokal veya jeneralize diken, keskin dalga, kompleksler, fokal veya jeneralize yavaş aktivite) gösterenlerin dışında kalan nonspesifik EEG değişiklikleri.

g) Ruh sağlığı ve hastalıkları:

Hastalıklar Listesinin 16 ncı maddesinin (A) diliminin (2) veya (3) numaralı fıkraları kapsamında idame tedavisi alanlar üç ayda bir kontrole gelmek üzere iki yıla kadar uçuştan alıkonulabilir. Bu süre içerisinde idame tedavisi tamamlananlar uçuş emniyeti açısından uygun olacak hava aracı kategorisinde uçuşa elverişli kabul edilir. Aksi durumda bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine göre karar verilir. Periyodik muayenelerde, rastgele yapılacak kontrollerde veya şüphe üzerine yapılacak tetkikler sonucunda psikoaktif madde kullandığı tespit edilen uçucular hakkında “Uçuşa Elverişli Değildir, Fiilen Uçuşu Gerektirmeyen Sınıfının veya Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” kararı verilir.

ğ) Endokrin ve metabolik hastalıklar:

Diyabetes mellitusa bağlı olmayan idiopatik glikozüriler ve çeşitli mellitüriler. Tıbbi tedavi ya da ameliyatla şifa bulmuş, salgı bozukluğu belirtisi vermeyen tiroid bezi hastalıkları. Tıbbi veya cerrahi nedenli hipotiroidilerde hormon replasmanı ile hormon değerlerinin normale gelmesi sağlanan uçucular altı aylık takipten sonra her üç ayda bir iç hastalıkları veya endokrinoloji uzmanınca hormon değerleri kontrol edilmek üzere kategori-2 ve kategori-3 hava aracında uçuşa elverişlidir. Komplikasyon yapmamış kontrol altında tutulabilen primer hiperürisemiler.

h) Boy, ağırlık ve vücut yapısı:

Uçucu personel ile uçucu olarak yetiştirileceklerin vücut kitle indeksleri 19 kg/m 2 ila 29 kg/m 2 (19 kg/m 2 ve 29 kg/m 2 dâhil) olmalıdır. Bu personelin boyu ise 165 cm ila 190 cm (165 cm ve 190 cm dâhil) olmalıdır. Vücut kitle indeksi 29 kg/m 2 ila 33 kg/m 2 (29 kg/m 2 ve 33 kg/m 2 dahil) olanlar kategori-4 uçuşu için elverişlidir. Öğrenci adayları hakkında ek-A’da yer alan tablo kullanılır.

ı) Diğer hastalıklar:

Hiçbir klinik belirtisi olmayan, kan ve beyin omurilik sıvısında serolojik testleri menfi, sinir sistemi komplikasyonu yapmamış ve yeterli antisifilitik tedavi görmüş primer ya da sekonder sifiliz. Tedavi ile tamamen iyileşmiş ve altı ay içinde malarya ilaçları kullanmadan nüks belirtisi göstermeyen, eritrositleri normal sayı ve yapıda bulunan, hemoglobin oranı %12 gr’ın altına düşmeyen ve kalın damla ile malarya paraziti saptanmayan malarya.

Pilot lisansı (CPL) olan adayın sağlık yeteneklerinin kategori-1 hava aracı uçucularının sağlık yeteneklerini karşılamadığı durumlarda kategori-2 veya kategori-3 hava aracı pilotuna ilişkin sağlık yetenekleri hükümleri uygulanır ve aday uçuşa elverişli kabul edilir.

Temel uçuş eğitimi ikinci safha ve tekâmül uçuş eğitimi süresince uçuculara, uçulan uçak tipinin, sınıflandırma çizelgesinde karşılığı olan hava aracı kategorisindeki sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır. Ancak sağlık yeteneklerinin azaldığı durumlarda uçucunun mevcut sağlık durumuna göre (uçtuğu hava aracı kategorisi değiştirilmek üzere) kategori-2 hava aracı veya kategori-3 hava aracı pilotuna ilişkin sağlık yetenekleri hükümleri uygulanır.

Kara Kuvvetleri Komutanlığı uçucu adayları ile Kara Kuvvetleri Komutanlığında eğitim alacak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı uçucu adayları hakkında Hava Kuvvetleri Komutanlığı Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki kategori-2 ve kategori-3 hava aracı uçucularının sağlık yetenekleri ile ilgili hükümler uygulanır.

Uçucu adayları uçuculuk sağlık yeteneğini kaybettiğinde, haklarında hava sağlık ve muayene merkezleri tarafından “Uçucu Yetiştirilmeye Elverişli Değildir” kararı verilir ve (1) ve (2) Numaralı Sınıflandırma Çizelgelerine göre işlem yapılır.

İlk defa uçuşa başlayacak uçuş ekibi adaylarının muayenelerinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı (1) Numaralı Sınıflandırma Çizelgesindeki seyrüsefer sınıfı personelinin sağlık yetenekleri uygulanır.

Uzman Jandarmaların Sağlık Yetenekleri

Uzman jandarma çavuş ile uzman jandarma üçüncü kademeli çavuş rütbelerindeki uzman jandarmalarda, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı (1) Numaralı Branş Belirleme Çizelgesinde bulunan Jandarma branşının astsubay çavuş ve astsubay üstçavuş, uzman jandarma dördüncü kademeli çavuş ve daha üst rütbedeki uzman jandarmalarda ise astsubay kıdemli üstçavuş ve astsubay kıdemli başçavuş rütbelerindeki astsubayların sağlık nitelikleri uygulanır.

Uzman jandarmalar üç yılda bir periyodik sağlık kurulu muayenesine tabi tutulur. Barışta veya savaşta görev sırasında ya da görev dışında görevlerinden dolayı saldırıya veya kazaya uğrayan ya da hastalığa yakalanan uzman jandarmalar, haklarında kesin işlem kararlı rapor düzenleninceye kadar sıhhi izinli sayılır.

Sözleşmeli Er ve Erbaş Sağlık Yönetmeliği

Sözleşmeli er ve erbaşlar aslen askerlik görevinin gereklerini belirli ücret karşılığında yapan erbaş ve erlere verilen asker kadrosudur. İlgili kanun ve yönetmeliklerce bu askerlerin kalacak yerleri, sığınma, yemek ve diğer ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılanacağının garantisi verilmektedir ve pek tabii verdikleri hizmet için yukarıda da belirttiğimiz gibi belirli bir ücret almaktadırlar. Öte yandan sözleşmeli er ve erbaşların diğer askerlerle rütbe sıralaması yapılacak olursa, emsallerindeki muvazzaf erbaşların üstüyken, yine emsallerindeki uzman erbaşların ise astı pozisyonundadırlar. Sözleşmeli er ve erbaşlarla ilk imzalanacak sözleşmenin süresinin 3 yıldan az 4 yıldan ise fazla olmayacağı düzenlenmiş olup akabinde yapacakları sözleşme süresi 1 ile 3 yıl arasında öngörülmüş ayrıca sözleşme süreleri sona ermeden istifa edemeyecekleri de hüküm altına alınmıştır. Sözleşmeli er ve erbaş sağlık yönetmeliği tüm sözleşme yenileme döneminde uygulanır.

Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği adı geçen kurumların mensubu olan personel, öğrenciler ve bunların adaylarının görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmekte ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemektedir. Uzman Erbaş, Sözleşmeli Erbaş ve Erler ile Adaylarının Sağlık Yetenekleri, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin üçüncü bölümünde, 23-29. maddelerde düzenlenmiştir. Yönetmelikte sırasıyla,

Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er alım muayeneleri, Komando, paraşüt, özel harekât, özel kuvvetler ve arama kurtarma, dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisasları ve kurtarma yüzücülüğü ile ilgili sağlık yetenekleri, Sözleşme yenileme muayeneleri, Görev yapamaz raporları, Yurtdışı görev muayeneleri, Astsubaylığa geçiş, Atamaya esas sağlık raporları ile atandıktan sonra rahatsızlanan personel hakkında yapılacak sağlık işlemleri

konuları ele alınmaktadır.

Bunlar dışında sözleşmeli er ve erbaşların taşımaları gereken birtakım sağlık yetenekleri bulunmaktadır. Bu şartlar Türk Silahlı Kuvvetleri-TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği ile hüküm altına alınmıştır. Sağlık kontrolüne sevk edilen sözleşmeli er ve erbaşlar bu yönetmeliğin “Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Erbaş ve Er Adayları ile Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Erbaş ve Erlerin Sağlık Yetenekleri” başlıklı üçüncü bölümünde belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı irdelenerek başvuruları tamamlanmaktadır. Bu sağlık şartlarının sınanacağı ise Sözleşmeli Er ve Erbaş Yönetmeliğinde bulunan onikinci maddenin dördüncü fıkrasında yapılan atıfla belirlenmiştir. Kısacası yukarıda sayılan başvuru şartlarını taşıyan adayların son olarak sözleşmeli er ya da erbaş olabilmeleri için ilgili yönetmelik uyarınca sağlık şartlarına da haiz olmaları gerekmektedir.

Sağlık Şartlarına Uygunluğun Denetlenmesi

Adaylar ilgili başvuru şartlarını taşıyorlarsa ilk etapta müracaat kabul heyeti tarafından fiziki ve yazılı-sözlü sınavlara ve ön sağlık muayenesine tabi tutulurlar. Tüm bu süreçleri tamamlayan adaylar sağlık raporunu alabilmeleri için son aşama olarak tam teşekküllü hastaneye sevk edilirler. Tam teşekküllü bu hastanelere sevk ise alım yapan komutanlıkların Personel Daire Başkanlıklarınca yapılacağı yönetmelikçe hüküm altına alınmıştır. Bu süreç Sözleşmeli Er ve Erbaş Yönetmeliği m.9’da hüküm altına alındığı gibi, 6405 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 3.bölümü m.26’nın birinci ve ikinci bentlerinde ön sağlık muayenesinden geçemeyenlerin uzman, sözleşmeli er ve erbaş olamayacakları, devamında ise hangi hastalıkların bu mesleklere girişte engel teşkil edeceği açıkça belirtilmiştir.

Başvuru yapan ve ön sağlık kontrolünden geçen adaylarda, TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 26.maddesi gereğince hepatit B, hepatit C, HIV, yaygın sekelle iyileşmiş veya aktif tüberküloz ile kronikleşebilecek ya da zamanla artabilecek nitelikte herhangi bir hastalık ve renk körlüğünün bulunmaması gerektiği ve görme yeteneklerinin tam olması ile ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olması gerektiği hükmü amirdir. Adayın bu maddede bahsi geçen hastalıklardan taşıdıkları durumlara göre “Uzman erbaş ya da Sözleşmeli Er/Erbaş olur/olamaz” şeklinde verilecek karar sonucu adaylıkları sonlandırılır yahut devam eder. Bu sağlık şartları ile ilgili kan, idrar ya da radyolojik testlerin tümü yapılarak karar verilmektedir.

Ayrıca adayın taşıdığı sağlık yeteneğine göre, komando, paraşüt, özel harekat, özel kuvvetler ve arama kurtarma, dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam olur/olamaz şeklinde özel sağlık raporları da verilebilmektedir. Bu raporların verilebilmesi ise yine aynı yönetmeliğin 26.maddesi son bendinde yer alan şartlara göre düzenlenmektedir.

Sözleşme Yenileme Muayeneleri

Tüm bu süreçleri tamamlayan adaylar “Sözleşmeli Er/Erbaş Olur.” İbareli sağlık raporunu alarak aşamayı tamamlamış olurlar. Bu aşamada yanlış bir tanı sonucu “Sözleşmeli Er/Erbaş Olamaz.” raporu alan aday er ve erbaşlar 60 günlük iptal davası açma haklarını kullanarak hak kaybına uğramaktan kurtulabilirler. Bu konuda ise Ankara idare avukatı olarak sizlere profesyonel destek vermekten mutluluk duyacağız.

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin üçüncü bölümünde 26.ve 32.maddeler arası Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Er/Erbaşların alımı hakkında uygulanacak sağlık yeteneği şartları düzenlenmiştir. Aynı yönetmeliğin 28.maddesi sözleşmesi yenilenecek olanlara ilişkin olup maddede sözleşmesi yenileneceklerde muayene için amirlere bir takdir yetkisi verildiği görülmektedir. Şöyle ki, gerekli görülen hallerde ve rahatsızlıklarını beyan edenlerde muayene tekrarlanacakken diğerlerinde muayeneye gerek duyulmayacağı hüküm altına alınmıştır. Yine aynı maddede “Amirin gerekli gördüğü ile rahatsızlıklarını beyan edenlerin ise muayene sonrasında Hastalıklar Listesinin (A) dilimlerinde belirtilen rahatsızlıklara sahip olanlar sınıfı veya branşı görevlerine devam ederler.” şeklindeki cümle uyarınca A dilimi hastalıkların engel teşkil etmeyeceği belirtilmiştir.

Görev Yapamaz Raporu ve İtiraz

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin 29.maddesi uyarınca görev yapamaz raporlarının hangi durumlarda verileceği düzenlenmiştir. 6405 Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği uyarınca Hastalık ve Arızalar tablosunda B ve D dilimine koyulmuş hastalıklara sahip olanlara TSK’da görev yapamayacakları yönünde rapor verilmektedir. Tabi ki burada da bazı istisnalar mevcuttur ki bunlar, kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği, ruh sağlığı ve hastalıkları ile sinir hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalıklar olup, sağlık kurulları raporlarında gösterilecek lüzum üzerine toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat veya hava değişimine tabi tutulabileceği ve bunların ilişiklerinin kesilmeyeceği aynı maddede güvence altına alınmıştır.

Maddenin 2.fıkrasında ise sözleşmeli er veya erbaşların barış ya da savaş hali olması fark etmeksizin görev esnasında yahut görev esnasında olmasa da görevi yüzünden yaralanmaları durumunda sıhhi izinde sayılacakları düzenlenmiştir. Tabi ki bu izin kesin işlem kararlı raporun düzenlenmesine kadar geçen sürede geçerlidir.

Tam teşekküllü hastanelere yönlendirilen sözleşmeli er ve erbaş adayları bu hastanelerden aldıkları raporlara tebliğ tarihinden itibaren 3iş günü içerisinde itiraz edebilirler. İtiraz edilen rapor o yerin en büyük mülki amirliğince ilk raporun tasdikli bir nüshasıyla en yakın başka bir tam teşekküllü hastaneye gönderilir ve ilk iki rapor karşılaştırılır. Bu iki rapor arasında fark olduğu durumlarda İl Sağlık Müdürlüğü adayı hakem hastane belirleyerek buraya gönderecektir, iki raporun da aynı yönde olması durumunda ise rapor kesinleşecektir. Düzenlenen rapor sonucu “sağlık şartlarına uygun olmadığı” gerekçesiyle ilişiği kesilen aday tesis edilen idari işlemin iptaline ilişkin davayı idari yargıya taşıyabilmektedir. 60 günlük hak düşürücü dava açma süresine dikkat ederek hak kaybına uğramadan, tarafınıza tebliğ edilen idari işlemi Ankara idare avukatı ile profesyonel bir şekilde yürütülecek dava ile iptal ettirebilirsiniz.

Uzman Jandarmaların Astsubaylığa Geçiş Muayeneleri

Astsubay olmak için başvuran uzman jandarmalarda, jandarma astsubay çavuş ve jandarma astsubay üstçavuş rütbelerindeki sağlık yetenekleri aranır. Buna göre “Branşı Görevini Yapar” sağlık yeteneğine sahip olanlar hakkında “Astsubay Olur” kararlı, “Branşının Uygun Kadro Görev Yerlerinde Görev Yapar” veya “Branşı Görevini Yapamaz” sağlık yeteneğine sahip olanlar hakkında “Astsubay Olamaz” kararlı sağlık kurulu raporu verilir. 3713 sayılı Kanun kapsamında malul olup göreve devam eden uzman jandarmaların durumu göreve devam eden vazife malulü astsubayların sağlık yeteneklerine göre değerlendirilir.

Uzman çavuş, astsubay ve subay sağlık şartları konusunda sorun yaşayan adamlar 60 gün içinde idari dava açılmalıdır. Açılacak idari davada yürütme durdurma talep edilmelidir. İdari dava açarken idare hukuku avukatı ile süreci yürütmeniz menfaatinize olacaktır. Çünkü uzman çavuş, astsubay ve subay sağlık şartları hususunda uzman avukat ile çalışmak davanızın lehe sonuçlanması açısından önemlidir.

Subay Sağlık Şartları Emsal Karar

T.C.

ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ

BİRİNCİ DAİRE

ANKARA

GENSEK NO : 2005/3366

ESAS NO. : 2005/1256

KARAR NO : 2006/780

K A R A R

D A V A C I : …

V E K İLİ : ….

D A V A L I : Milli Savunma Bakanlığı / ANKARA

DAVANIN KONUSU : Uzman Erbaş Sözleşmesinin Yenilenmemesi İşleminin İptaline Karar Verilmesi İstemi.

SAVUNMANIN ÖZÜ : Sözleşme bitim tarihine kadar istihdam edileceği sınıfın sağlık niteliklerine haiz olduğunu gösterir sağlık kurulu raporunu ibraz edemediğinden davacının sözleşme yenileme şartlarını yerine getiremediği, bu nedenle sözleşme bitim tarihi itibari ile ilişiğinin kesildiği, uzman erbaşların sağlık muayenelerinin TSK Personeli Sağlık Muayene Yönergesi esaslarına göre yapıldığı, ilişik kesme işlemlerinin ise 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, Uzman Erbaş Yönetmeliği ve Uzman Erbaş Yönergesi hükümlerine göre tesis edildiği, belirtilen nedenlerle dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ifade edilerek davanın reddine karar verilmesinin gerektiği yönünde savunma yapılmıştır.

BAŞSAVCILIĞIN DÜŞÜNCESİ : Sözleşme yenileme muayenesi için askeri hastaneye sevk edilen davacının sağlık raporunun süresinde düzenlenmemesinde herhangi bir kusurlu davranışının bulunmadığı, muayene ve tetkiklerinin uzun sürmesinden dolayı sağlık raporunun düzenlenmesinin gecikmesinin idareden kaynaklandığı, bunun sonuçlarının davacı aleyhine bir durum yaratmaması gerektiği ve davacının sonuçta sağlık işlemlerini tamamlayıp uygun sağlık raporunu almış olması karşısında dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu, 2001 yılından beri başarı ile görev yapan davacının sözleşmesinin yenilenmemesi işleminde kamu yararı da bulunmadığı belirtilerek sözleşmenin yenilenmemesi işleminin iptaline karar verilmesi gerektiği yönünde düşünce bildirilmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında dava konusu işlem değerlendirildiğinde, davacı sözleşme yenileme dilekçesini mevzuatın öngördüğü şekilde sözleşme bitim tarihinden 3 ay önce (27.08.2005 tarihinde) verememiştir. Zira, 12.09.2005 tarihli takdir belgesi içeriğinden de açıkça anlaşıldığı üzere davacı 07.08.2005-14. 09.2005 tarihleri arasında geçiçi olarak 5nci J. Sınır Bl.K.lığı (Yeşiltaş) emrinde görevlendirilmiş ve birliğinden uzak kalmıştır. Bir başka ifadeyle, sözleşme bitim tarihinin üç ay öncesi yani 27.08.2005 tarihinde sözleşme yenileme dilekçesi vermesi gereken davacı bu tarihten 18 gün sonra asıl birliğine katılmış, 25.09.2005 tarihinde dilekçesini vermiştir. Ancak, sağlık raporu alması için hemen Van Asker Hastanesine sevk edilmemiştir, zira 14.09.2005 ve 16.09.2005 tarihlerinde disiplin suçu işlediği gerekçesi ile savunmaları alınmış, 16.09.2005 tarihinde “arama tarama ve pusu görevini ihmal ettiği” suçunu işlediği gerekçesi ile bölük komutanı tarafından 26.09.2005 tarihinde beş gün oda hapsi cezası ile cezalandırılmış ve bu ceza 27.09.2005-02.10.2005 tarihleri arasında infaz edilmiştir. Keza, 14.09.2005 tarihinde erbaş ve erlerle münasebetini ayarlayamadığı için, 03.10.2005 tarihinde bölük komutanı tarafından beş gün oda hapsi cezası ile cezalandırılmış ve cezasının infazı için 04.10.2005 tarihinde revire sevk edilmiştir. Revir tabibi Tbp.Atğm.Can AKDUMAN tarafından davacının psikiyatrik durumu itibariyle cezaevine girmesinin uygun olmadığı ve Van Asker Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine sevki öngörülmüş ancak bölük komutanının aynı gün tekrar sanığı revire sevk etmesi üzerine aynı tabip bu defa infazın yerine getirilmesinde bir sakınca olmadığına dair rapor vermiş ancak davacı cezayı çekmeyeceğini beyan etmesi üzerine, davacı hakkında “Emre İtaatsizlikte Israr” suçunu işlediği gerekçesi ile suç dosyası hazırlanarak, Van Asayiş Kor.K.lığı Askeri Savcılığına gönderilmiştir. Davacı 11.10.2005 tarihinde beş günlük oda hapsi cezasının infazı için yeniden revire sevk edilmiş ancak revir tabibi Tbp.Atğm.Şehmus TEKİN tarafından davacının ruhsal durumu itibari ile infaza uygun olmadığı, Van Asker Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine sevki gerektiği ve silahının geçici olarak alınmasına dair rapor düzenlenmesi üzerine, bölük komutanlığının 12.10.2005 gün ve SAYI: 7632-1-05/1832 sayılı yazısı ile davacının zimmetindeki Kanas marka tüfek ile Sarsılmaz marka tabancanın alınmasına ve Van Asker Hastanesine sevkine kadar mevcutlu olarak gözetim altında tutulmasına karar verilmiştir, silahının alınması sırasında davacının silahçı uzman çavuşa “O silaha iyi bak, ilerde bana lazım olacak” demesi üzerine hakkında “amire saygısızlık ve amiri tehdit” suçundan dosya düzenlenerek, Van Asayiş Kor.K.lığı Askeri Savcılığına gönderilmiştir. 11.10.2005 tarihinde Van Asker Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine sevkine karar verilen davacı, ancak 9 günlük gecikme ile 20.10.2005 tarihli sevk yazısı ile Van Asker Hastanesi Psikiyatri Polikliniğine sevk edilmiş ve Van Asker Hastanesinin 21.10.2005 tarihli raporu ile “Dissosiyatif Amnezi, Depresif Mizaçlı Uyum Bozukluğu” tanısı ile “SMK, 20 gün istirahatı ve silahsız geri hizmeti” kararı verilmiştir.

Uzman Erbaş Yönetmeliğinin Sözleşmenin Uzatılmasında Uygulanacak Esaslar Başlıklı 12nci maddesinin “1) Taahhüt ettiği sürenin bitimine üç ay kala hizmet süresini uzatmak istediğine dair bir dilekçe ile müracaat etmiş olmak” hükmü gereği davacının 27.08.2005 tarihinde sözleşme yenileme dilekçesi vermiş ve hastaneye sevk edilmiş olması gerekir ise de, 07.08.2005-14.09.2005 tarihleri arasında 5nci Jandarma Sınır Bl. K.lığı(Yeşiltaş) emrinde görevlendirilmesi, görev dönüşünde 25.09.2005 tarihinde yenileme dilekçesi vermiş olmasına rağmen, davacının hemen askeri hastaneye sevk edilmemesi, ayrıca disiplin suçlarının infazı ile ilgili işlemler nedeniyle sevk işlemi ancak 14.11.2005 tarihinde yapılabilmiştir. Davacının 14.11.2005 tarihinden sözleşme bitim tarihi olan 27.11.2005 tarihine kadar olan 10 iş gününde, hastanedeki işlemlerini tamamlayarak sağlık raporu alması hayatın olağan akışına uymamaktadır. Nitekim, davacının hastanedeki muayene ve tetkik işlemleri ancak 05.12.2005 tarihinde tamamlanabilmiş, sağlık kurulu raporu ise sözleşme bitim tarihinden 11 gün sonra 08.12.2005 tarihinde düzenlenebilmiştir.

25.09.2005 tarihinde sözleşme yenilemek için dilekçe veren davacının, birliğinin Hakkari/Yüksekova/Dağlıca’ da, sevk edildiği askeri hastanenin ise Van’ da konuşlu olması, ulaşımın konvoyla yapılması, hastanedeki iş kapasitesi, sağlık kurulunun belirli günlerde toplanması gibi nedenlerle, başvurusundan sonra makul bir süre içerisinde askeri hastaneye sevki gerekirken 14.11.2005 tarihinde, yaklaşık 1,5 aylık bir gecikme ile sevk edildiği görülmektedir. Bu nedenlerle, 08.12.2005 tarihinde aldığı sağlık kurulu raporunun sözleşmesinin sona erdiği tarihte hazır olmamasında kusuru bulunmadığından, dava konusu sözleşme yenilememe işleminin hukuka uyarlı olmadığı sonucuna varılmıştır.

Davacının kısa meslek yaşamında 10 adet takdir almış olması, takdirlerin içeriğinden davacının bölücü terör örgütü ile mücadelede, keza eğitim, spor ve atış konularında başarılı bir personel olduğunun belirtilmesi, sicil not ortalamasının “çok iyi” seviyesinde olması ve Van Askeri Savcılığının 28.12.2005 gün ve 2005/1726 Esas ve 2005/586 Karar sayılı kararı ile davacı hakkında 04.10.2005 tarihinde işlediği iddia edilen “Emre İtaatsizlikte Israr” ve 11.10.2005 tarihinde işlediği iddia edilen “Amiri Tehdit” suçlarından, “KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA” karar verilmiş olduğu hususları da birlikte değerlendirildiğinde, istihdam edildiği sınıfının sağlık niteliklerine sahip olduğu anlaşılan davacının, uzman erbaş sözleşmesinin salt on bir günlük gecikme nedeni ile yenilenmemesi işleminde kamu yararı da bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Hukuka aykırı olduğu sonucuna varılan uzman erbaş sözleşmesinin yenilenmemesi işleminin İPTALİNE, 1602 Sayılı Kanunun 71nci maddesi uyarınca yargılama giderlerinin davalı idareye yükletilmesine, buna göre sarf edilen 16.00.- YTL(On Altı Yeni Türk Lirası) posta giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, ancak genel bütçeye dahil davalı idare 492 sayılı Harçlar Kanununun 13/j maddesi uyarınca, harçtan muaf olduğundan, ayrıca harca hükmedilmesine yer olmadığına, davacının peşin yatırmış olduğu 61.-YTL (Altmış Bir Yeni Türk Lirası) harcın istemi halinde kendisine iadesine, Dava duruşmalı olarak görüldüğünden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifeleri İkinci Kısım İkinci Bölüm 14/b madde ve fıkrası uyarınca saptanan 900.00 YTL (Dokuz Yüz Yeni Türk Lirası) avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, Gizlilik dereceli belgelerin ve şahsi dosyasının iadesine,

19 EYLÜL 2006 tarihinde Üye Top.Kur.Alb. Ramazan ERDOĞAN ve Üye Hv.Mu.Kur. Alb. M.Kamil SÜTBAŞ’ın Karşı Oyları ve OY ÇOKLUĞU ile karar verildi.

"

Hepatit C: Tanı, Belirti ve Tedavisi

Kaza sonucu kanla bulaşmış enjektör veya diğer kesici-delici alet yaralanmalarından sonra hepatit C bulaşma riski yaklaşık % 2’dir.

Hepatit C hastalığı olup olmadığını hangi testle anlayabiliriz?

Kişinin hepatit C virüsü ile enfekte olduğunu gösteren birçok test vardır. Bunlardan bazıları ELISA, RIBA gib testler ile virüs ile karşılaşıp karşılaşmadığını gösterirken bu testleri pozitif olanlarda PCR testi ile vücuttaki virüs miktarı ölçülür. Tek bir PCR testi pozitifliği hastalığı gösterirken tek bir test negatifliğinde hastalık yoktur denemez. Bu durumda test tekrarlanmalıdır.

Hepatit C testinin pozitif olması her zaman hastalığı mı gösterir?

Hayır. Hepatit C tanısında ilk test olarak kullanılan ELISA testinin pozitif olması da her zaman hastalık anlamına gelmez. Yalancı pozitiflik olabileceği gibi virüsle karşılaşıp iyileşen kişilerde de test bir süre pozitif kalır.

Hepatit C hastalığı olmasına rağmen testler negatif olabilir mi?

Virüsün insan vücuduna girdikten sonra bağışıklık sistemi tarafından antikor üretmesi için belirli bir süre gerekmektedir. Bu arada hastalık bulguları ortaya çıkmasına rağmen testler negatif olabilir. Bu durumda virüsün genetik materyalini gösteren testler (PCR) erken tanı için kullanılabilir.

Hepatit C testi pozitif çıktı, ancak ALT testi de normal bulundu, hala hasta olabilir miym?

Bu durumdaki hastaların bir kısmında virüs çoğalmaya devam ederek karaciğerde hasar oluşturabilir. Bu nedenle bir hekim kontrolünde diğer testlerin ve gerekirse karaciğer biyopsisinin yapılmasında fayda vardır.

Hepatit C’li hastalar hangi işlerde çalışmamalıdır?

Hepatit C’li hastaların herhangi bir işten, çocukların okuldan, oyundan ve kreşlerden kısıtlanmalarına gerek yoktur. Sağlık personeli bile olsa işine devam etmelidir. Enfekte sağlık personelinden hastalara virüs bulaşma riski son derece düşüktür.

Günümüzde kan nakli ile hepatit C bulaşma riski nedir?

Günümüzde kanlar son derece duyarlı testlerle taranmaktadır, bu nedenle bulaşma riski 2 milyon ünitede 1 ‘den daha azdır.

Hepatit C hastası olan anneden doğan bebeğe hastalık hangi yolla bulaşır, bebek ne zaman test edilmelidir?

Anneden bebeğe doğum sırasında bulaşabilir. Doğar doğmaz yapılan testlerde anneden geçen antikorlar nedeni ile yalancı pozitiflik olabilir. Testler 18.aydan sonra yapılmalıdır. Erken tanı için virüsün genetik materyalini gösteren diğer testler (örn PCR) yapılabilir.

Anneden çocuğa emzirme ile geçer mi?

HAYIR.. Ancak annenin meme başında çatlak ve kanama olması durumunda bulaş olabilir. Bu durumda emzirmeye ara verilebilir.

Hepatit C başka hangi yollar ile bulaşmaz? Yiyecek ve içecek kaplarının paylaşımı Gıda ve su ile Tokalaşmak ve aynı ortamı paylaşmak gibi sosyal ilişkiler ile bulaşmaz. Gebeler hepatit C açısından rutin olarak taranmalı mıdır? Hayır, gebelerin rutin taranmasına gerek yoktur. Hepatit C’li anneden doğan tüm bebekler hepatit C ile enfekte olur mu? Hepatit C’li anneden doğan bebeklerin % 4 ve daha azı doğum sırasında enfekte olur. Cinsel ilişki ile hepatit C bulaşır mı?

Bir birine sadık iki eş arasında sürdürülen düzenli bir cinsel yaşam ile hepatit C’nin bulaşma riski yok denecek kadar azdır, bu nedenle kondom kullanılmasına gerek yoktur. Buna rağmen eşler arsında riski tamamen ortadan kaldırmak isteniyorsa cinsel ilişki esnasında lateks kondomlar kullanılabilir. Sık cinsel eş değiştirenlerde hepatit C bulaşma riski yüksektir. Ayrıca kanamaya yol açan ilişki ve adet döneminde ilişkiye girilmesi bulaşma riskini artırır. Bu tür davranışı olanlar her cinsel ilişkisinde kondom kullanmalıdır.

Hepatit C aile bireyleri arasında bulaşabilir mi?

Evet, sık olmamakla beraber aile bireyleri arasında bulaş olabilmektedir. Temel bulaş yolu kan ve kanla kirlenmiş olan ortak kullanılan malzemelerdir.

Böcek veya sivrisinek sokması ile hepatit C bulaşır mı? Dünyada bu yolla bulaştığını gösteren hiçbir veri yoktur. Dövme, akupunktur ve piercing yaptırmakla hepatit C bulaşır mı?

Eğer bu işlemler sırasında kullanılan malzemeler sterilize edilmeden birden çok hastaya kullanılırsa hepatit C bulaşması olabilir.

Hepatit C virüsü çevrede (dış ortamda) yaşabilir mi? Yaşarsa ne kadar süreyle? Oda ısısında 16 saat kadar canlılığını sürdürebilir. Ancak 4 günden fazla yaşamaz. Hepatit C’li hastanın kanı veya kanla kirlenmiş çıkartıları etrafa sıçrarsa ne yapılmalıdır?

1 ölçek çamaşır suyu 10 ölçek su ile sulandırıldıktan sonra kan sıçrayan yer bu çözelti ile silinmelidir. Anca bu işlem esnasında eldiven giyilmesi unutulmamalıdır.

Hepatit C hastalığının bulguları nelerdir?

Virüsün vücuda girişinden sonraki ortalama 6-12 hafta (en az 1- en çok 26 hafta) sonra halsizlik, kırgınlık, çabuk yorulma, iştahsızlık, bulantı, kusma, gözlerde sararma, idrar renginde koyulaşama gibi diğer hepatitlerde de görülebilecek akut hepatit tablosu olabilir. Ancak bu tablo çok sık değildir ve hastaların çoğu akut hepatit safhasını farkında olmadan geçirir. Çoğu hastada tanı ya tesadüfen yapılan testler ya da kan vermek istenildiğinde yapılan tarama testleri ile konur. Bu safhada hasalık kronik hepatit evresindedir.

Akut hepatit C de tedavi edilmeli midir?

Genel olarak farkında olmadan geçirilmesi sebebi ile hepatit C akut (yeni) dönemde tedavi edilmeden atlanır. Ve çoğu hastada virüs kronikleşmiş bir enfeksiyon halinde iken tespit edilir. Ancak akut dönemde yakalanan hastalara tedavi uygulandığında hastalığın kronikleşmeyeceği gösterilmiştir. Yapılan çalışmalarda akut dönemde yakalanan ve 6 ay boyunca interferon tedavisine alınan hastaların % 98 de hastalığın kandan tamamen kaybolduğu, ve karaciğer enzimlerinin normale döndüğü saptanmıştır. Bu nedenlerle akut hepatit C enfeksiyonu gelişen hastalar hekim tarafından belirli bir süre izlendikten sonra klasik interferonlar veya pegile formları ile tedavi edilirler.

Hepatit C karaciğerden başka hangi organlara zarar verir?

Hepatit C karaciğer hasarı dışında vücutta deri, böbrekler, tiroit bezi, tükürük bezleri, göz hastalıkları ve romatizmal sorunlara yol açabilir. Şeker hastalığına neden olabilir.

Yapılan testlerde hepatit C pozitif çıktı, ancak hiçbir şikayetim yok gene de hasta sayılır mıyım?

Kronik hepatit C’li hastaların çoğunun herhangi bir şikayeti yoktur. Buna rağmen hastalık ilerleyip karaciğer yetmezliği gelişebilir. Karaciğer yetmezliğinin geliştiği dönem ise tedavi açısından geç kalınmış evredir.

Hepatit C’li hasta spor yapabilir mi?

Bir yaralanma durumunda başkalarına hastalık bulaştırmama adına önlemlerin alınması şartı ile her türlü sporu yapabilir.

Hepatit C’li hastaların yapması gereken özel bir diyet var mıdır?

Hepatitli hastaların alkol alması kesinlikle yasaktır. Alkol almaya devam eden hastalara tedavi de verilmez. Bunun dışında sigara kullanıyorsa bırakılmasında fayda vardır. Özel bir diyet önersi yoktur. Kilo almamaya dikkat edilmelidir. Herhangi bir gıdada kısıtlama da yoktur. Hepatit C tedavi altındaki hastalarda tedaviye bağlı olarak iştah azalması, ağızda boğazda yaralar, metalik tat ve bulantı kusma olabilir.

Hepatit C’li hastalar vitamin kullanabilir mi?

Günlük normal diyette alınması gerektiği kadar vitamin alınmalıdır. Daha fazla vitamin alınmasının gereği yoktur, gereğinden fazla alınan vitaminlerin karaciğere zararlı etkileri olabilir.

Akut hepatit C geçiren kişide hastalık her zaman kronikleşir mi? Virüsü alan kişilerin % 60-80’inde kronik hepatit gelişir. Akut hepatit ne zaman kronik hepatite dönüşür?

Akut hepatit C enfeksiyonundan 6 ay sonra kanda veya karaciğerde hala virüs varsa artık kronik hepatit gelişti denir. Bu aşamadan sonra virüsün kendiliğinden vücuttan temizlenme şansı yok denecek kadar azdır.

Kronik hepatitin bulguları nelerdir?

Hastaların çoğunun herhangi bir şikâyeti yoktur. Ya da hafif derecede ve hastalığa özgü olmayan şikayet ve bulgular vardır. En sık görülenleri:

İştahsızlık Kas, eklem ağrısı Kilo kaybı Hepatit C hastalığı olan gebelere tedavi verilebilir mi?

Tedavide kullanılan ribavirin ve interferonların bebeğe olan toksik etkilerinden dolayı gebelere kullanılması uygun değildir. Gebelik sırasında hepatit C saptanmış ise doğum olana kadar beklenilmeli daha sonra anne ve bebek takibe alınıp gerekirse tedavi edilmelidir. Tedavi altındaki bayanların da kesinlikle hamile kalmaması gereklidir. Tedavi bitiminden sonraki 6 ay içinde gebe kalınmamalıdır. Etkin bir doğum kontrol yöntemi kullanmayan bayanlar ve eşleri kronik hepatit C tedavisi alamaz.

Gebelik sırasında tedavi alamadığına göre gebelerde hastalık ilerler mi?

Çok az sayıda yapılmış çalışmada gebelerde hastalık ilerlemesi görülmemiş ve doğan çocuklarda da malformasyon görülmemiştir. Başka bir çalışmada da gebeliğin karaciğerdeki hasar üzerine olumlu etkisinin olabileceğini göstermiştir.

Kronik hepatit C hastalığı ilerlerse ne olur?

Hasta olanların % 20-30’unda yaklaşık 20- 30 yıllık dönemde siroz gelişir. Ayrıca karaciğer kanseri gelişeme riski de bu virüsü taşımayanlara göre yüksektir.

Siroz hastalığı nedir?

Karaciğer dokusunun hepatite, alkol kullanımına veya buna benzer zararlı etkenlere maruz kalmasına bağlı olarak kendi orijinal yapısını kaybedip nedbeleşmesine siroz denir. Nedbeleşen karaciğer dokusu asıl görevini yapamaz ve karaciğer yetmezliğine bağlı bulgular ortaya çıkar.

Sirozun şiddetini artıran risk faktörleri var mıdır?

Hepatit virüsünün alınma yaşına bağlı olarak daha erken olabileceği gibi 20-30 yıl gibi bir ortalama sürede ortaya çıkan siroz bazı durumlarda şiddetlidir,

Yaş (ileri yaşlarda siroz daha şiddetlidir) Erkek hastalarda siroz daha şiddetlidir Alkol kullananlarda siroz daha şiddetlidir Sigara ve tütün kullananlarda siroz daha şiddetlidir Birlikte AIDS hastalığı olanlarda siroz daha şiddetlidir

Hepatit C genetik testlerinde virüsün farklı genetik yapıları saptanmaktadır. Bu genetik farklılık bir önem taşır mı?

Testlerde farklı genetik yapıların önemi vardır. Genotip 2 ve genotip 3 denilen virüs tipleri, genotip 1 denilen virüs tiplerine göre tedaviye daha iyi cevap verir.

Tedavi öncesi genotip bakılmalı mıdır?

Türkiye’deki hepatit C’li hastalarda en sık gösterilen genotip, % 90-95 oranında tip 1’dir. Buna rağmen tedavi öncesi genotip bakılması önerilmektedir.

Bir hasta birden fazla genotiple enfekte olabilir mi?

Hastalık sırasında oluşan antikorlar koruyucu olmadığından bir kişi birden fazla genotip ile enfekte olabilir.

Karaciğer biyopsisi niçin yapılır?

Hepatit C virüsünün karaciğere verdiği hasarı ve hasarın derecesi en iyi gösteren test karaciğer biyopsisidir. Bu nedenle tedavi öncesinde karaciğerdeki hasarı göstermek adına biyopsi yapılmaktadır. Biyopsi sonucunda karaciğerdeki hasar ilerlememiş ise tedavi edilmeden izlem yapılabilmektedir. Ayrıca karaciğer biyopsisi, yapılan tedavinin etkinliğini görmek için yapılabilir.

Biyopsi yaptırmak zararlı mıdır?

Tecrübeli kişilerce yapılan karaciğer biyopsisinde risk son derece düşüktür. Biyopsiye bağlı görülebilecek istenmeyen sonuçlar kanama, safra kesesi yırtılması, lokal enfeksiyon ve tansiyon düşmesidir. Ancak bu tür yan etkiler son derece nadir görülür.

Biyopsi yaptırdıktan sonra nelere dikkat etmeliyim?

Biyopsi yaptırdıktan sonraki 5-7 gün aspirin gibi kanı sulandırıcı ilaçlar alınmamalıdır. Bir hafta süreyle 9 kg’dan daha ağır yükler kaldırılmamalıdır.

Kronik hepatit C’nin tedavisi mümkün müdür?

Günümüzde kullanılan pegile interferonlar ve ribavirinin birlikte düzenli kullanımı ile % 60-70 oranında vücuttan virüsün temizlenmesi şansı vardır. Başarı oranı hastalık yapan virüsün genotipine göre değişmektedir.

Tedavi başarısını etkileyen başka faktör var mıdır?

Kandaki virüsün miktarı, hastanın yaşı, virüsü alma süresi ile tedavi başlanması arasındaki süre, karaciğerin durumu tedaviyi etkileyen diğer faktörlerdir.

Kronik hepatit C’de tedavi süresi ne kadardır? Virüsün genotipine bağlı olarak tedavi süresi 24 veya 48 haftadır. Tedavi başarısını artırmak için hasta nelere dikkat etmelidir?

Hekim tarafından verilen ilaçları tam zamanında ve dozunda kullanmak en önemli faktördür. Tedaviyi düzenleyen hekime danışılmadan tedavi amaçlı bitkisel veya geleneksel diğer ilaçlar kesinlikle kullanılmamalıdır. Yapılan çalışmalarda bu tür ilaçlardan hiçbirinin hepatit tedavisinde faydalı olduğu gösterilmemiştir. Üstelik bilinçsiz kullanım hastalığın ağırlaşmasına ve karaciğer yetmezliğine götürebilir.

Şeker hastalığı veya tansiyon hastalığı gibi başka hastalıklardan dolayı kullanılmakta olan ilaçlar hepatit C’li hastalarda kesilmeli midir?

İlaçların çoğu karaciğer ile etkileştiğinden kullanılan ilaçlar mutlaka hekim kontrolünde kullanılmalıdır.

Tedavide kullanılan ilaçların yan etkileri var mıdır? Varsa nelerdir?

Tedavide kullanılan interferonlara bağlı en sık görülen yan etkiler ateş, üşüme titreme, baş ağrısı, kas ağrısı ve çarpıntıdır. Bu tabloya grip benzeri tablo denir. Bu şikayetler tedavinin ilerleyen haftalarında azalacak, hatta bazı hastalarda tamamen kaybolacaktır. Tedavinin ilerleyen haftalarında yorgunluk, saç dökülmesi, depresyon, huysuzluk, kan değerlerinde azalma gelişebilir. Ciddi yan etki görülme sıklığı % 2’den azdır ki bunlar ağır depresyon, tiroit hastalıkları, akut kalp ve böbrek yetmezliği, göz ve akciğer problemleri, ani işitme kaybı ve nöbet geçirmedir. Ayrıca tedavide kullanılan ribavirine bağlı kan düzeylerinde düşme, bulantı, ishal, kuru öksürük gelişmektedir. Bu yan etkilere bağlı olarak ilaçların doz ayarlaması gerekebilmektedir. Yan etkinin şiddetine göre tedaviyi planlayan hekim tarafından ilaç dozları yeniden düzenlenebilir. Hasta kendiliğinden tedaviyi kesmemeli ve doz değişikliği yapmamalıdır.

Hepatit C tedavisi sırasında saçlarımda dökülme oldu. Tekrar saçlarım çıkar mı?

Hepatit C tedavisi sırasında görülen saç dökülmesi kanser tedavisine benzemez. İlaçlar kesildikten sonra saç dökülmesi kesilecek ve dökülen saçların yerine büyük oranda yenisi çıkacaktır.

Oral seks, boğazda bulunan Chlamydia ve Gonorrhea

2019 — Sifiliz, dış genital bölgede, ağızda, vajina veya rektumda görünebilen sifiliz yaralarıyla doğrudan temas yoluyla bulaşır yani oral seks yoluyla …11 mai 2022 — Erkeklerde Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar · Lenfogranüloma Yenerum (LGV) · Molluscum Contagiosum · Uyuz · Kasık Mantarı (Tinea cruris) · Kasık Biti …Vajinal, anal ve oral seks gibi cinsel temas yoluyla yayılmış 25’den fazla cinsel yolla bulaşan hastalık vardır . 2020 — Genital bölgeden genital bölgeye veya genital bölgeden oral seks ile ağıza bulaşma olabilir. Ayrıca anal seks, oral seks veya ten tene temas yoluyla da geçebilirler. Herpes Tip 2 ise genital bölgede bulunan aktif enfeksiyon seks ile temastan sonra genital bölgede önce …Bu durum özellikle oral sex yapan kişilerde sorun ortaya çıkmaktadır. Bazen hiçbir belirti vermezken, bulaşmadan 2?10 gün içinde şikâyet vermeye başlar. 2020 — Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) vajinal, anal veya oral seks yoluyla insandan insana geçen ve tedavi edilmesi gereken ciddi …13 dec. Bu enfeksiyon genital bölgeden oral yollarla …… oral seks de dahil olmak üzere cinsel temasla yayılır. Diye sorsaydınız katılırdım ama hastalık …30 mar. 2018 — Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında yer alan bel … Faranjit gibi boğaz enfeksiyonları genellikle oral seks yapan kişilerde görülüyor.Yani sonuçta oral seks de aslında masum değil. 2020 — Etken, vajinal seks, oral seks ve anal seks sırasında, kişiden … Sunum için lütfen tıklayın. Genital herpes: Herpes virüs tip 2 tarafından yapılır.Ancak oral sex ile de bazı cinsel hastalıklar bulaştığı için dikkatli olunmalıdır. 2019 — Özellikle AIDS hastalığı için bu tür sorular çok geliyor. CYBE’lara neden olan virüsler veya bakteriler …7 ian. N … Pelvik İltihabi Hastalık : Pelvik iltihabi hastalık kadınlarda kısırlık nedenidir.Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH), enfeksiyon yapan bazı özel mini canlılar tarafından oluşturulan ve temel olarak insana vajinal, anal, oral seks ve cilt …Bulaşma. CYBH’ …5 mai 2021 — HSV-1 oral cinsel ilişki sırasında bir kişinin ağzından diğer kişinin genital bölgesine geçerek genital uçuk oluşumuna neden olabilir. Gonore, enfeksiyonlu kişiyle vajinal, anal, oral yolla cinsel temas sonucu bulaşır. 2017 — DUVAR – Dünya Sağlık Örgütü (WHO), oral seksin tehlikeli bir bulaşıcı hastalık olan “bel soğukluğuna” (gonore) neden olduğu ve prezervatif …5 feb. Boğaz Ağrısı: Oral seks yoluyla bulaşan CYBH’lar boğaz ağrısına neden …11 iul. 2023 — Vajinal veya anal seks ile bulaşabilir. 2023 — … oral seks yoluyla bulaşabilir. 2023 — Bu hastalıklar genellikle cinsel temas sırasında bulaşır ve korunmasız cinsel ilişki, oral seks, anal seks gibi etkinliklerle yayılabilir. Tanıyıp güvenmediğiniz kişilerle oral seks yaparken de korunmanız gerekir. Virüs, kişide … Hamile bir kadının tedavi edilmemiş sifilisi varsa, hastalık bebek için tehlikeli …Korunmasız yapılan cinsel ilişkilerde vajinal, anal, oral seks yoluyla kişiden kişiye geçen vücut salgıları ile cinsel hastalıklar oluşmaktadır. Bu bilgi halk arasında yaygın ama doğru değil.Hangi hastalıklar oral seks ile bulaşabilir. 2018 — Oral seks yoluyla kaç insanın HİV ile enfekte olduğu bilinmemektedir. Şüpheli ilişkilerde oral sexden kaçınılmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü, “süper gonore” olarak da adlandırılan bu yeni türe karşı uyarılarda bulunuyor …Vajinal oral cinsel ilişkide de risk çok düşüktür. … HASTALIK HALLERİNDE YETERLİ …Ayrıca hastalık oral seks sonrası boğaz bölgesine de yerleşebilmektedir. · Sifiliz (Frengi) ve HIV gibi belirli infeksiyonlar, …Oral Sex İle Hastalık Bulaşır Mı. … hastalık olduğundan kendisinden kaçınmanın yegâne yöntemi korunarak seks yapmaktır …Oral seks ile ağza bulaşabildiği gibi anal seks ile makata etrafına veya içine de kondilom genital siğil lozyonları çıkabilmektedir. Özellikle son yıllarda cinsel yönelimlerin değişmesi ile her iki cins için …21 mar. 2019 — 1970’li yıllarda yapılan bir çalışmada kendi kendine oral seks yapan bir erkek şempazenin bu bakteriyi burun ve boğazından penisine bulaştırdığı …PornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPornoPorno

. Meningokok olarak da bilinen Neisseria menenjiti beynin ve omurganın …Oral sekste HIV AIDS riski var mı. Vücutta kan yoluyla dagildigindan …24 ian. korunmalı cinsel ilişkide bu oradan yüzbindeli rakamlara HIV kolay bulaşır mı, b eşittir b, aids …Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH), cinsel ilişki (vajinal, anal veya oral yolla seks) veya cinsel temas sonucu partnere bulaşan hastalıklar olarak …12 mai 2019 — Kolay gelsin oral seks sonrası spermleri yutma sonucu herhangi bir bulaşıcı hastalık geçer mi ağız içinde çok küçük yara vardı daha doğrusu …12 dec. … Allerjik hastalıklar, mantar …20 ian. Vajinal ve anal seks kadar eğer prezervatif kullanılmadığı zaman o kadar hastalık bulaşabilir hiçbir fark yok.Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH), enfeksiyon yapıcı bir mikrop tarafından yol açılan ve temel olarak insana vajinal, anal, oral seks de dahil olmak …25 iun. Kolayca tedavi …12 iul. Ancak …Genital bölgenin ‘uçuğuna’ neden olan virüs farklı olsa da (HSV tip 2), ağız bölgesinin uçuğu da (HSV tip 1) genital bölgeye bulaşabilir (özellikle oral seks …26 feb. Birinde kadından kadına, diğerinde ise kadından erkeğe HIV …Bu hastalık vajinal, anal ve oral yolla cinsel temas sonucunda bulaşabilir. · Oral seks: Daha az riskli olabilir …HSV, oral seks sırasında ağızdan cinsel organlara geçebilir. Hamilelik döneminde ve doğum sırasında bebeğe de geçebilir …8 iul. Oral seks …9 iul. Seks …… oral seks yapmıştır ve korunmasız oral seks Klamidya Belirtileri, Tanı ve Tedavi Yöntemleri. 2022 — Cinsel yolla geçen hastalıklar (seksüel yolla geçen hastalıklar, sexual … Oral herpes: 2-12 gün, Sifiliz: 3 hafta-20 yıl, Trichomonas vaginalis …aids human papilloma virus(siğil) neisseria gonore nin sebeb olduğu … abd’deki gırtlak kanseri vakalarının %78’i oral seks yoluyla geçen hpv’den kaynaklanıyor.Ancak oral seks esnasında temasla bulaşabilir. Direk temas olunca elbette hastalık bulaşma olasılığı vardır. Bu nedenle gerektiğinde oral seks yaparken de prezervatif takılmasında fayda var.” dedi. 2013 — … oral seksle hastalık bulaşma riski vardır. Ayrıca anüs, vajina ve ağızda doğal olarak bulunan bakteriler (flora) …Bazı hastalıklar yayılımı oral seks ile daha çok. Oral, …… oral cinsel ilişki ve oral seks kondomlarını (dental dam) kullanan kadınla oral ilişki. 2017 — CYBE ilgili bir başka efsane, oral veya anal seks yaparsanız bunları alamayacağınızdır. 2017 — Dünya Sağlık Örgütü (WHO), oral seksin tehlikeli bir bulaşıcı hastalık olan “bel soğukluğuna” (gonore) neden olduğu ve prezervatif …Anahtar Kelimeler: Cinsel bulaşan hastalıklar … Although sexually transmission by oral-anal intercourse is theoretically possible, HAV is usually not …CHBH olan kişilerler vajinal, anal veya oral yolla korunmasız cinsel ilişkiye girmekle enfeksiyon kapılabilir. … seks tercihleri, Alkol, damariçi illegal ilaç …Enfeksiyondan kaçınmanın en güvenilir yolu anal, vajinal veya oral seks olmamalıdır. Cinsel … AIDS’in belirtileri, başlangıçta Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar ve Belirtiler …3 aug. Klamidya, ABD ‘de en sık görülen cinsel yolla bulaşan …4 apr. 2017 — Dünya Sağlık Örgütü (WHO), oral seksin tehlikeli bir bulaşıcı hastalık olan “bel soğukluğuna” (gonore) neden olduğu ve prezervatif …Oral seks yapılırsa boğaza da bulaşabilir. 2022 — Sadece vajinal ya da anal seks yoluyla değil, aynı zamanda oral seks yoluyla da aktarımı mümkündür. Gonore: Neisseria gonorrhoeae bakterisinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Bel Soğukluğu ( Gonore ). Cinsel Temasla Bulaşan Hastalıklartags Cinsel …Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) enfeksiyon yapıcı bir mikrop tarafından yol açılan ve temel olarak insana vajinal, anal, oral seks de dahil olmak …Bu durum özellikle oral sex yapan kisilerde sorun ortaya çikmaktadir. Hastalık genellikle belirti vermez veya hafif semptomlarla ortaya çıkar, bu nedenle birçok kişi farkında …Oral seks ile hastalık bulaşır mı. Görülme sıklığı nedir. Dokunma, öpüşme, tükürük, şırınga, traş bıçağı ve kan yolu gibi yollar ile bulaşmaz. … Değildir, olağan bir cinsel eylemdir. Yani iğrenç bir eylem değil mi. Klamidyaya cinsel ilişki, anal seks veya oral seks yoluyla yakalanmak mümkündür … AIDS, frengi …Genel olarak, cinsel hastalığa yakalanma riskinin en fazla olduğu durumların korunmasız vajinal ya da anal seks yapılması sonrası olduğu söylenebilir. Riskli cinsel davranışlar: (Unsafe Sex) Lateks kondom kullanmadan …… oral seks Erkeklerde cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtileri. … O bölgeleri nasıl koruyacaksınız. Bu nedenle bu şekilde bulaşabilen hastalıklar da cinsel ilişki ile …23 oct. Gonore ile enfekte hamile kadın doğum sırasında bebeğe hastalığı …Genital Siğiller: HPV (Human Papillomavirus) enfeksiyonu genital siğillere yol açabilir. Prezarvatif tam koruma …… seks ve oral seksin yaygınlaşması durumunda bu hastalığın artışı gözlemlenmiştir. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların diğer adı zührevi …… hastalıklar cinsel temas dışında yollarla da bulaşabilirler. Cinsel Yolla Bulaşan … hastalık (STD), oral seks ile Semptomlar ortaya çıktığında ise boğaz ağrısı …Hayır korumaz, AİDS dahil birçok cinsel yolla bulaşan hastalık oral seksle de bulaşır. Bu yolla bulaşa dair iki bildirim yapılmıştır. CYBH …Oral seks sırasında ağızdaki ufak yaralardan kan yoluyla hastalık bulaşma olasılığı vardır. Sadece …Doğrudan temas (frengi, uçuk, siğil, bit) ile bulaşabilir. Cinsel yolla …Vaginal, oral ve anal seks ile bulaşır. I Türkiye’nin en güvenilir HIV bilgisi sağlayıcısı kirmirzikurdele.org.Cinsel hastalıklar, enfeksiyon yapan çok sayıda bakteri, virüs, mantar ve parazitler sebebiyle ortaya çıkan ve temel olarak insana vajinal, anal, oral seks …Bu enfeksiyonlar genellikle kişiden kişiye vajinal ilişki yoluyla geçer. Gonore … Hastalik oral yolla da bulasabilmektedir. … (AIDS) ve HPV hastalıkları için ise etkin …24 aug. Özellikte anüste çok çeşit …… (seks) ile bulaşma riski yüksek olan hastalıklardır. · Sfiliz: · HIV: · Genital herpes: · Gonore: · Klamidya: · Hepatit B ve C: · HPV (Genital siğil yapan virüs) · Korunma: …Oral seks yoluyla bir cinsel yolla bulaşan hastalık kapmak veya iletmek de mümkündür. Çalışmalarda, HİV (AİDS) bulaşması vajinal ilişkiye göre oral sekste çok …7 iul. Oral Seks Yoluyla Cinsel Hastalık Bulaşır mı. İdrar yolu enfeksiyonu eğer … Bu hastalık tedavi edilmediği …Bulaşma riski vajinal veya anal sekse göre daha az olmasına karşın gonore, sifiliz, herpes enfeksiyonları ve HIV enfeksiyonu oral seksle de bulaşabilir. 2019 — Oral seks ölümcül Neisseria menenjitinin bulaşmasına neden olabiliyor. 2023 — Sakso yani oral seks ile cinsel yolla bulaşan mikropların bulaşmayacağı düşünülüyor. Bu hastalık anal ve oral seks ile de bulaşması gözlemlenebilir. 2012 — Bu nedenle prezervatife rağmen, öpüşmek ve oral seks de cinsel yolla bulaşan hastalıklar için risk oluşturur. Cinsel yolla bulaşan bu bakteriyel enfeksiyon …23 ian. Bulaşma …10 ian. Başka bir deyişle, cinsel yolla bulaşan hastalıklar bir kişinin cinsel …Oral seks yoluyla geçirilebilir, ancak enfeksiyonun anal veya vajinal seks yoluyla bulaşma olasılığı daha yüksektir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO ), küresel olarak bir …1 sept. Genital bölgede siğil …5 feb. Bununla birlikte, oral seks ve genital-genital temas (penetrasyon olmaksızın) ile de iletilebilir.Klamidya en yaygın cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biridir. Klamidya boğaz, cinsel organlar, idrar yolu …Belsoğukluğu akıntılarda bulunur ve oral seks dahil her türlü seks esnasına bulaşabilir. Özellikle immün (bağışıklık) sistemi zayıf olan …Korunmasız seks: Prezervatif kullanılmadan gerçekleşen vajinal veya anal penetrasyon CYBE riskini önemli ölçüde artırır. Klamidya enfeksiyonu antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Penis, vagina veya anüste akıntı ve …Cinsel yolla bulaşan hastalıklar korunmasız vajinal, anal ya da oral seks yoluyla bulaşabilir. Her türlü cinsel ilişki ile (vajinal, anal, oral) geçiş riski taşırlar. 30 küsür …Hastalık etkeni bulunduran biriyle girilen cinsel ilişki sonucu vajina, penis veya anüsten vajinal, oral ya da anal ilişki ile bulaşan mikroplar ya da …27 apr. 2015 — Bu kişi ile cinsel ilişkiye giren – seks yapan … Lezyonlar dil ve ağız içinde de bulunabildiğinden hastalık oral yolla da bulaşabilmektedir.İlaca dirençli bu hastalık tüm dünyada oral seksle yayılıyor. Bazı cinsel … Cinsel Yolla bulaşan hastalıklar, tedavi edilmediği veya geciktiği …26 mai 2017 — Hem kadın hem de erkeklerde görülen bu hastalık, genital ve idrar yolu enfeksiyonlarına neden olur. 2023 — Bel soğukluğu cinsel temasta anal, oral veya vajinal seks ile semen ve vajinal sıvılar yoluyla bulaşmaktadır. 2022 — Oral seks bir hastalık mıdır. Klamidya, bel soğukluğu, frengi, herpes, human papilloma virüsü ( hpv), trikomonal vajinit ( parazit sebebiyle …Oral sex sonrası boğaz ağrıması – Aids / Hiv Rehberi. Evet.

Oral seks, boğazda bulunan Chlamydia ve Gonorrhea infeksiyonlarının bulaşmasını kolaylaştırabilmektedir. Oral seks özellikle HIV, sifiliz, herpes gibi …21 iun. 2021 — Gonore olarak da bilinen hastalık vajinal, oral ve anal seks sırasında zevk suyu, döl ve vajinal sıvılar yoluyla bulaşır. Cinsel yolla bulaşan …4 iun. Bazı cinsel hastalıklar … Klamidya enfeksiyonu bulunan birisi ile vajinal, anal veya oral seks …3 iun. Yutulan spermler ile cinsel yolla bulaşan çeşitli hastalıklar ve …HPV en sık vajinal veya anal seks yoluyla bulaşır. HSV-2, …… hastalıklar (CYBH) olarak da adlandırılır, bir bireyden diğerine vajinal, anal ya da oral seks esnasında geçme potansiyali olan enfeksiyonlardır. Hangi Hastalıklar Cinsel Yolla …Ancak oral seks sırasında dişler penise acı veya zarar verebilir, ağızdaki enfeksiyonlar ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar vajinaya veya penise bulaşabilir.Yakın vücut teması, oral seks, anal seks de cinsel ilişki kapsamına girmektedir. 2019 — Oral seks genellikle eşinizin cinsel organlarını veya anüsünü emmeyi veya yalamayı içerdiğinden, genital sıvılar veya dışkı ile temas etme …Başlıca bulaşma şekli vajinal, anal, oral seks de dâhil olmak üzere cinsel ilişkidir. 2022 — Cinsel ilişkiye vajinal, anal veya oral seks dahildir.

Hepatit Hastalığını Yeter ki İhmal Etmeyin

Hepatit hastalığı Hepatit B ve C virüsünün neden olduğu inflamasyonlu karaciğer hastalığıdır. Hastalık, enfekte kişinin kan veya diğer vücut sıvıları (kan, semen, vajina sıvısı) ile bulaşır. Hastalığın yaygın olduğu bölgelerde Hepatit B virüsü, çoğunlukla doğumda çocuğa geçer. Hepatit B virüsü, Hepatit A gibi kontamine su ve yiyeceklerle ya da işyerinde insanlarla aynı ortamda bulunmakla, sarılmak, kucaklaşmak, öksürmek, aksırmak, aynı çatal bıçağı kullanmak ile bulaşmaz. Virüsü taşıyıcı bir böcek veya hayvan yoktur.

PAÜ Hastaneleri Gastroenteroloji AD Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Çelik Hepatit Hastalığı, belirtileri ve tedavisi hakkında açıklamalarda bulundu,

Erken dönemde kişinin herhangi bir şikayeti yokken birkaç hafta içinde,

Sarılık,Koyu renk idrar yapma, Aşırı yorgunluk-halsizlik hissi, Bulantı-kusma,Karın ağrısı gibi bulgulara yol açabilir.

Hastalığın sık görüldüğü bölgelere seyahat edenler,

Düzenli olarak kan almak zorunda olan hastalar, kan verenler, diyaliz hastaları, organ nakli gereken hastalar,

Hepatit B taşıyıcısı biriyle ilişki yaşayanlar,

Bakımevleri, yurtlar, yetimhaneler, hapishaneler gibi toplu yaşam alanlarında yaşayanlar,

Sağlık sektörü çalışanları,

Kan ve kan ürünleri ile ilgili birimlerde çalışanlar,

Korunmasız cinsel ilişki yaşayanlar.

Hastalığın tedavisi olmakla birlikte en iyi yol hastalıktan korunmakdır. Aşısı mevcuttur. Özellikle hastalığın yaygın olduğu ülkelerde daha önce Hepatit B aşısı yapılmamış çocuklara ve 18 yaş üstü bireylere aşıları yapılmalıdır

Doç. Dr. Çelik dünyada yaklaşık 250 milyon hepatit B, 100 milyon hepatit C virüsü taşıyıcısı olduğunu, yılda altı yüz bin insanın hepatit B ye bağlı hastalıklardan öldüğünü, Hepatit C hastalarının %30 a varan oranlarda siroz olduğunu belirtti. Günümüzde iki hastalık için de oldukça etkili tedavi seçenekleri mevcut olmasına rağmen hastaların büyük kısmı hastalığından habersiz ve bu yüzden tedavi fırsatını kaçırmaktadır dedi. Basit bir kan tetkiki ile hepatit B ve Hepatit C hastalığına tanı konulabilmekte ve hastalar oldukça başarılı şekilde tedavi edilebilmektedir.

Yeter ki ihmal etmeyin.

"

Hepatit C Tedavi Edilebilir mi?

Hepatit C için bir aşı olmamasına rağmen, tedaviler iyileşmiş veya remisyonda (kronik rahatsızlıkları bulunan kişilerde bu rahatsızlığın ortaya çıkmasına neden olan belirtilerin sona ermesi) olduğu düşünülen saptanamayan belirtiler tedavideki dezavantajdır.

Hepatit C tedavisi Manisa’ da ki kliniğimizde tamamlandıktan 12 hafta sonra kanınızda tespit edilmediğinde virüs iyileşmiş olarak kabul edilir. Bu, aksi takdirde sürekli virolojik yanıt (SVR) olarak bilinir.

Hepatit C en ciddi hepatit virüslerinden biridir. Bununla birlikte, son birkaç yılda geliştirilen daha yeni tedavilerle, virüs geçmişte olduğundan çok daha kolay yönetilebilir hale geldi.

Hepatit C'yi iyileştirmeye yardımcı olan mevcut antiviral ilaçlar, kronik karaciğer hastalığının sağlık komplikasyonlarını önlemeye de yardımcı olabilir.

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), Manisa’ da hepatit C virüsüne yakalanan kişilerin yarısından azının tedavisi olmaksızın vücutlarından temizleyebileceğini bildirmektedir. Bu insan grubu için virüs, tedavisiz geçen kısa süreli akut bir durum olacaktır.

Ancak çoğu insan için akut hepatit C, muhtemelen tedavi gerektiren kronik bir duruma dönüşecektir.

Virüs, daha ciddi karaciğer hasarı meydana gelene kadar genellikle semptom üretmediğinden, maruz kalmış olabileceğinizi düşünüyorsanız, hepatit C için test yaptırmanız önemlidir.

Yeni tedaviler

2019 yılında, Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), tüm hepatit C genotiplerine sahip kişiler için 8 haftalık bir tedavi süresi için antiviral ilaç Mavyret'i (glecaprevir ve pibrentasvir) onayladı.

Bu hepatit C tedavisi, daha önce gerekli olan 12 haftalık tedavi yerine kullanılabilmektedir.

Bu, daha önce virüs tedavisi görmemiş ve siroz (karaciğerde yara izi) belirtisi olmayan yetişkinler ve 12 yaş ve üzeri veya en az 45 kg ağırlığındaki çocuklar için onaylanan ilk 8 haftalık hepatit C tedavisidir. Veya sadece hafif “telafi edilmiş” siroza sahipseniz.

Hepatit C'nin neden olduğu karaciğer hasarını test etmenin invaziv olmayan yolları da tanıya yardımcı olmak için artık mevcuttur.

Virüsün kapsamını ve karaciğere verilen herhangi bir hasarı değerlendirmek için sıklıkla bir karaciğer biyopsisi yapılır. İki yeni görüntüleme testi, manyetik rezonans elastografi (MRE) ve geçici elastografi (TE), tanıya yardımcı olmak için karaciğerin sertliğini ağrısız bir şekilde ölçer.

Bu testler tüm karaciğeri değerlendirebilir ve fibrotik hasarın derecesini doğru bir şekilde belirleyebilir.

Gelişen tedaviler

Hepatit C'yi etkili bir şekilde önleyen bir aşıya yol açabilecek devam eden araştırmalar yürütülmektedir.

Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü'ndeki araştırmacılar, gelecekteki aşı tasarımları için planlama aşamasındadır.

Bağışıklık sisteminin virüsü temizleme yeteneğini artırabilecek bir DNA (deoksiribonükleik asit) aşısının güvenliğini ve etkinliğini araştırmak için klinik bir deneyler yapılıyor.

Bir DNA aşısı kullanmanın amacı, halihazırda durumu olan kişilerde kronik hepatit C'yi tedavi etmek olacaktır.

Mevcut tedaviler

Daha önce, kronik hepatit C'yi tedavi etmek için ribavirin ve pegile interferon kombinasyonu kullanılıyordu.

Bu iki ilaç, yalnızca virüse doğrudan saldırmak yerine, kişinin bağışıklık sisteminin aktivitesini artırarak da işe yaradı. Bağışıklık sistemi daha sonra virüsü öldürmeye çalışacaktı.

Bu tedavinin amacı vücudunuzu virüsten kurtarmaktı. Bu ilaçların değişken bir tedavi oranı vardı ve önemli yan etkileri olabilir.

Bununla birlikte, 2011'den beri FDA, hepatit C'ye daha doğrudan saldıran birçok antiviral ilacı onayladı.

Bu ilaçlar çok daha iyi başarı oranlarına sahip ve eski tedavilere göre daha iyi tolere ediliyor gibi görünüyor.

Mart 2020'de FDA, altı HCV genotipinden herhangi birine sahip 6 yaş ve üzeri veya en az 17 kg ağırlığındaki çocuklarda hepatit C virüsünü tedavi etmek için sofosbuvir-velpatasvir'in (Epclusa) kullanımını onayladı. Daha önce yalnızca yetişkinlerde hepatit C virüsünü tedavi etmek için onaylanmıştı.

Bu ilaç kombinasyonlarının tümü doğrudan etkili antivirallerdir (DAA'lar), bu da virüsün bileşenlerine saldırmayı amaçladıkları anlamına gelir.

Genellikle 8 ila 24 hafta gibi belirli bir süre boyunca bu, virüsün azalmasına ve sisteminizden temizlenmesine neden olur.

Tüm DAA'lar için, hepatit C tedavisinin amacı, sürekli virolojik yanıttır (SVR).

Bu, sisteminizdeki hepatit virüsünün miktarının, tedaviyi bitirdikten 12 ila 24 hafta sonra kan dolaşımınızda tespit edilemeyecek kadar düşük olduğu anlamına gelir.

Tedaviden sonra SVR'ye ulaşırsanız, hepatit C'nin iyileştiği söylenebilir.

Bir nakil hepatit C'yi tedavi edebilir mi?

Kronik hepatit C geliştirirseniz ve bu karaciğer kanserine veya karaciğer yetmezliğine yol açarsa, karaciğer nakline ihtiyacınız olabilir. Hepatit C, karaciğer naklinin en yaygın nedenlerinden biridir.

Karaciğer nakli, hasarlı bir karaciğeri çıkarır ve sağlıklı olanla değiştirir. Ancak, hepatit C virüsünün zamanla yeni karaciğere bulaşma olasılığı yüksektir.

Virüs sadece karaciğerinizde değil, kan dolaşımınızda yaşıyor. Karaciğerinizi çıkarmak hastalığı iyileştirmez.

Aktif hepatit C'niz varsa, özellikle de hepatit C tedavi edilmezse, yeni karaciğerinizde devam eden hasar çok olasıdır.

Hepatit C tedavisinde başarı oranı % 95’in üzerinde (Hepatitsiz dünya için farkındalık şart!) Hepatitin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu söyleyen Gastroenteroloji-Hepatoloji Uzmanı Prof. Dr. Levent Erdem, “Hepatitsiz Dünya” sloganı ile toplumda farkındalık oluşturulmasının hedeflendiğini dile getirerek, kronik B ve C enfeksiyonuna bağlı viral hepatitlerde son derece etkili ve kolay alınan ilaçlarla iyileşmenin mümkün olduğunu belirtti.

"Türkiye'de hepatit hastalarının sadece yüzde 1'i tedavi görüyor”

Hepatit C’de virüsü yok eden tedavinin başarı oranının %95’in üzerinde olduğunu ifade eden Demiroğlu Bilim Üniversitesi, Gastroenteroloji-Hepatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Levent Erdem, “Bu nedenle herkesi hepatit testlerini yaptırmaya çağırıyoruz. Basit bir kan tahlili ile tanı koyarak, karaciğer yetmezliği ve kansere yol açabilen hepatit B ve C’yi ilaçla tedavi edebilir, kontrol altına alır veya kür sağlayabiliriz” dedi.

Hepatit B ve C’de erken tedavinin önemine vurgu yapan ve “Siroz veya karaciğer kanseri gelişmiş hastalarda tedaviye rağmen istenen iyileşme tam olarak sağlanamayabilir ve bazı riskler ortadan kaldırılamaz. Bu hastaların bazıları ancak karaciğer nakli ile hayatta kalabilir. Bu nedenle siroz oluşmadan gerekli önlemleri almak, erken tanı ile tedaviyi sağlamak yaşamsal önem taşır” uyarısında bulunan Doktor Levent Erdem, hepatit ile ilgili güncel verileri şöyle aktardı:

"Dünya Sağlık Örgütü’nün 2018 verilerine göre,
- Dünyada 325 milyon viral hepatit B ve C’li hasta var.
- Her yıl yaklaşık 3 milyon yeni enfeksiyonlu birey söz konusu.
- Hepatit B ve C’li kişilerin %80’i tanı konmamış durumda.
- Tanı konulanların ancak %10-20’si tedavi alıyor.
- Yılda 1.4 milyon insan hepatit B ve C’ye bağlı siroz ve kanserden kaybediliyor."

Viral hepatitler içinde yer alan Hepatit B ve Hepatit C’nin yol açtığı kronik enfeksiyonun, karaciğer sirozu ve karaciğer kanserinin %70-80’inin sebebi olduğunu dile getiren Prof. Erdem, hepatitin yol açtığı Sağlık sorunları ve tedavi yolları hakkında şu bilgileri verdi:

“İlk infeksiyon hastaların sadece %20’sinde aşikar sarılık yapar, %80 hastada sessiz, sarılık olmaksızın geçirilir. Sıklıkla tanı konulamayan sessiz ilk infeksiyon sonrası oluşan kronik viral infeksiyon 10-50 yıl arası gibi uzun bir belirtisiz dönemden sonra siroz ve kansere sebep olur. Klinik belirtiler ancak hastalık çok ilerlediği zaman ortaya çıkar.

SİROZA BAĞLI KARACİĞER YETERSİZLİĞİ VE KANSER EN SIK ÖLÜM SEBEBİ!

Binlerce insanın hayatta kalması ancak karaciğer nakli ile sağlanır. Türkiyede karaciğer nakli konusunda çok deneyimli ve başarılı merkezler vardır fakat bizim hedefimiz hastaların karaciğer nakli aşamasına gelmeden saptanması ve gerekirse tedavi edilmesidir. İlaçla tedavide sağlanan ilerlemeler ve karaciğer nakline rağmen dünyada her yıl yaklaşık 1.4 milyon kişi bu kronik hepatit B ve C sebebiyle yaşamını kaybediyor. Hepatitleri küresel bir sağlık sorunu haline getiren bu tablo kader değildir. Gerek etkili ve emniyetli hepatit B aşısı uygulaması, gerekse kronik B hepatiti ve kronik C hepatiti için sahip olduğumuz etkili ilaçlarla Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği 2030 yılı hedeflerine ulaşmak mümkündür.

HEPATİTLE ETKİN MÜCADELE İÇİN HANGİ ENGELLER AŞILMALI?

En önemli ve endişe verici gerçek kronik B ve C hepatitl hastalarının %80’inin tanı konulmamış, hastalığından habersiz normal yaşamını sürdürüyor olmasıdır. Dünyada 250 milyon kronik B hepatitli ve 75 milyon civarında da kronik C hepatitli insan var. Türkiye’de ise 2.5 milyon kronik B ve 500 bin civarında kronik C infeksiyonlu hastanın olması söz konusudur. Yani milyonlarca kişi hem karaciğer sirozu ve kanseri gibi ciddi hastalıklara maruz kalma riski altındadır hem de en başta aile üyeleri olmak üzere diğer kişiler için bulaş kaynağıdır. Öncelikle hastalığından habersiz milyonlarca hepatit B ve C’li hastaya tanı konulması gerekiyor. Herkes en az bir kez kendisi ve ailesi için bu hepatit B ve C tarama testlerini yaptırmalıdır. Bu ihmal edilmemesi gereken bir konudur.

“VİRAL HEPATİTLİ HASTA KALMASIN”

Her türlü çaba gösterilerek tanı konulan ve hastalığın erken döneminde iken tedavi edilen hasta sayısını bugünkünün en az 3-4 katına çıkarmamız gerekmektedir. Hedef rakam her yıl kronik hepatit B’li ve kronik hepatit C’li en az 15 bin, tercihen 30 bin hastanın tedavi edilmesidir.

“HERKES TEST YAPTIRSIN, HEPATİT HASTALARI TEDAVİ OLSUN”

Viral hepatitli ancak hastalığından habersiz yüzbinlerce insane ulaşmak, onların tedavisi ile ciddi hastalık ve ölümlere engel olmak, aynı zamanda diğer insanlara bulaşı önleyerek toplumda viral hepatit infeksiyonunu kontrol altına almak gerekir.”

Prof. Dr. Levent Erdem

Toplumsal bilinç kazanmanın önemi ile viral hepatitlerin, dünyadaki en önemli ve aynı zamanda önlenebilir sağlık sorunları arasında yer aldığına vurgu yapan Prof. Dr. Levent Erdem, “Viral hepatitlere karşı koruyucu aşı, etkili ilaçlar, ulaşılabilir tedavi olanakları, etkin sosyal güvenlik sistemimiz ve konuyu çok iyi bilen uzman doktorlarımız var. Eksik olan ise bu konudaki toplumsal farkındalığın az olması. Bunun için de öncelikle riskli gruplar başta olmak üzere herkesin hepatit B ve C tarama testlerinin yapılması, virüs taşıdığı belirlenen kişilerin tedavi programına alınması, ilaç tedavilerine başlanması, ailenin diğer fertlerinin de taranarak virüslere karşı önlem alınması gerekiyor” açıklamasını yaptı.

AŞILANMAKTAN KORKMAYIN!

Aşılama ile aktif korunmanın, ülkemizde ve dünyada hepatit B infeksiyonuna karşı en etkin ve emniyetli mücadele şekli olduğunu yineleyen “Asla ihmal edilmemeli, uygulama tavizsiz ve kesintisiz olarak sürdürülmelidir” vurgusu yapan Prof. Dr. Levent Erdem, özellikle ülkemizdeki duruma değinerek, “Yenidoğanlar, bebekler, ilköğretim çağındakilerin tamamı ve erişkin yaştaki risk gruplarında yer alanlar aşılanmalıdır. Ailelerin, çocukların aşılanmasına yönelik yanlış bilgileri itibar etmemesi çok önemlidir. Hepatit B aşısının yan etkileri ve bazı nadir görülen hastalıkların sebebi olabileceğine ilişkin bilimsel dayanağı olmayan görüş ve yayınlara rağmen, yapılan geniş araştırmalar ve uzun süreli izlemelerde bu hastalıklar açısından herhangi bir risk olmadığı gösterilmiştir. Hepatit B aşı programı sayesinde Tayvan, İtalya ve Türkiye başta olmak üzere birçok ülkede hepatit B sıklığında %50 ve üzerinde azalma sağlanmıştır. Buna paralel olarak karaciğer sirozu ve kanserinde de belirgin azalma olması beklenmektedir” şeklinde konuştu.

"

Hepatit C (Hcv), enfekte kan yoluyla bulaşan karaciğerin bulaşıcı bir hastalığıdır. Tüm dünyada yaygın olarak, uyuşturucu bağımlıları arasında en yaygın olanıdır.

Hepatit C'nin kuluçka süresi 2 hafta ile 6 ay arasındadır.

Bu süre zarfında, semptomlar değişen yoğunlukta ve hepatit B'dekinden daha belirsiz görünebilir.

Enfekte olan bazı kişilerde hiçbir belirti görülmez, diğer durumlarda yorgunluk, sarılık (cildin ve gözlerin skleralarının sararması), yorgunluk, iştahsızlık, baş ağrısı ve bazen karın ağrısı ve ateş görülebilir.

Enfeksiyon altı aydan uzun sürdüğünde kronikleşir ve 'kronik Hepatit C enfeksiyonu' olarak adlandırılır.

Kronik Hepatit C'li kişilerin bir yüzdesi, hastalığın ilerleyişini görür ve müteakip karaciğer hasarını (siroz) ve kanseri (hepatokarsinom) bildirir.

Siroz gelişiminde birçok faktör önemli rol oynar. enfeksiyon anındaki yaş alkol kötüye kullanımı HIV ile birlikte enfeksiyon hepatit B virüsü ile birlikte enfeksiyon. Hepatit C'nin nedenleri ve bulaşması

Hcv enfeksiyonu, enfekte kan ve kan türevleri gibi biyolojik sıvılar yoluyla bulaşır.

1990'lara kadar, kan ve kan ürünü transfüzyonları, bulaşma için risk faktörünün %90'ını oluşturuyordu.

Bununla birlikte, kan bağışı testinin ve anti-HCV antikor testi yoluyla önleyici taramanın başlatılması, enfeksiyon riskini önemli ölçüde azaltmıştır.

Cinsel yolla bulaşma ise daha az sıklıkta (birden fazla partnerle korunmasız cinsel ilişkide risk artar) ve anneden çocuğa bulaşma daha nadirdir.

Kimler Hepatit C virüsü kapma riski altındadır?

Herkes Hepatit C hastalığına yakalanabilse de, belirli insan kategorileri Hcv virüsü ile temas etme açısından daha büyük risk altındadır.

birden fazla partnerle korunmasız cinsel ilişkiye girenler uyuşturucu bağımlıları HIV bulaşmış kişiler Transfüzyon alıcıları (yukarıda belirtilen sınırlamalarla) hemodiyaliz hastaları aile üyeleri ve enfekte kişilerle temas halinde olan kişiler Hcv pozitif annelerden doğan çocuklar Kana ve/veya tam olarak sterilize edilmemişse iğne ve şırınga kullanımına maruz kalan kişiler piercing, manikür, pedikür uygulayan ve yapan insanlar hemodiyaliz uygulanan hastalar. Hepatit C nasıl teşhis edilir

Hepatit C teşhisi, kanda HCV belirteçleri ve antikorlar aranarak (kişinin virüsle temas edip etmediğini ve antikor geliştirip geliştirmediğini belirlemek için) ve HCV-RNA aranarak (bir kişinin varlığını veya yokluğunu belirlemek için) konulur. kandaki virüs).

Virüsün varlığı doğrulandıktan sonra, karaciğer hasarının boyutunu ve türünü değerlendirmek için bir karaciğer biyopsisi yapılabilir.

Doktorunuz ayrıca karaciğer fonksiyonunu değerlendirmek için testler de yazabilir (transaminaz ve gama-GT enzim değerleri aracılığıyla).

Hepatit C tedavileri İlgili Mesajlar Jan 30, 2024 Jan 29, 2024 Jan 29, 2024 Jan 24, 2024

Hepatit C durumunda, referans tedavi pegile interferon alfa ve ribavirin kombinasyonunu içerir, bu etkili bir tedavidir ancak yan etkileri yoktur.

Bunlara, tedavisi daha zor olan genotipler için 2011 yılında iki yeni antiviral ilaç, boceprevir ve telaprevir eklenmiştir.

Öte yandan, immünoglobulinlerin kullanımının etkili olduğu kanıtlanmamıştır.

Hepatit C nasıl önlenir

Bugüne kadar, Hepatit C'ye karşı spesifik bir aşı henüz mevcut değildir ve şu anda deney aşamasındadır.

Hcv virüsünün bulaşmasına karşı tek etkili önlem, genel hijyen kurallarına uyulması, cerrahi işlemlerde ve kozmetik tedavilerde kullanılan aletlerin sterilizasyonu, cinsel ilişkilerin korunması ve enfeksiyon konusunda partnerin bilgilendirilmesi ve test yaptırılması tavsiyesidir.

Ayrıca Oku: Kaynak: paylaş Facebook Twitter WhatsApp Telegram Pinterest Linkedin E-Posta Bunları da beğenebilirsin Acil Durum Canlı Dijital Sürümü

Bültenimize katılın Şubat 1, 2024 Jan 30, 2024 Jan 29, 2024 Jan 22, 2024 Jan 19, 2024 Şubat 2, 2024 Şubat 2, 2024 Şubat 1, 2024 Jan 29, 2024 Jan 29, 2024 YouTube Kanalı Acil Durum Canlı Daha Öyküler Şubat 5, 2024 Şubat 2, 2024 Şubat 1, 2024 Şubat 1, 2024 Jan 31, 2024 Jan 31, 2024 Hakkımızda

Acil Durum Canlı kurtarma ve acil durumdaki insanlara adanmış tek dilli dergi. Bu nedenle, ticaret şirketlerinin çok sayıda hedef kullanıcıya ulaşması için hız ve maliyet açısından ideal ortamdır, Örneğin, tüm şirketler, özel ulaşım araçlarının sağlanmasında bir şekilde yer alır. Araç üreticilerinden, bu araçları donatmakla uğraşan şirketlere, can kurtarma ve kurtarma ekipmanı ve yardımcılarının herhangi bir tedarikçisine.

Bize Ulaşın

Acil Durum Canlı
Piazzale Badalocchio 9/b, 43126 Parma (PR) – İtalya
Telefon: + 39 340 2246247
KDV Numarası: IT02277610347
Bize yazın: posta formu

Bu web sitesi tıbbi tavsiye sağlamak amacıyla tasarlanmamıştır. Tüm bilgi, içerik ve materyaller bilgilendirme ve eğitim amaçlıdır ve kalifiye bir doktor veya sağlık hizmeti sağlayıcısının konsültasyon, teşhis ve/veya tıbbi tedavisinin yerini alması amaçlanmamıştır.
Bu web sitesindeki tüm içerikler EMS, Kurtarma ve Tıp uzmanlarına yöneliktir. Sonraki sayfalarda yer alan tüm bilgiler sağlık sektörü, tıbbi cihazlar, eczacılık ürünleri veya bu kategorilerdeki ürünlere odaklanmakta olup, sağlık sektörü profesyonelinin kullanılmasını talep etmektedir.
Çeviriler otomatik bir sistem üzerinden gerçekleştirilir, herhangi bir yanlışlık için özür dileriz.

"

Poliarteritis Nodoza

Poliarteritis Nodosa (PAN), böbrekler ve bağırsaklar gibi iç organları besleyen orta büyüklükteki kan damarlarını etkileyen, çok nadir görülen ve tekrarlayan bir vaskülit yani damar duvarı iltihabıdır. Tutulan damarlarda anevrizma denilen tesbih tanesi gibi baloncuklara neden olur, bu anevrizma duvarı incelip yırtılarak kanamaya neden olabilir.

Çocuklar ve yetişkinler arasında ana semptomlarda farklılıklar olsa da her yaştan insanı etkileyebilir. Görülme sıklığı milyonda 1 ila 10 arasında değişir. Erkeklerde kadınlara göre 2-3 kat daha fazladır. Yetişkinlerde orta yaşlarda (40-60 gibi) daha sık görülür.

Poliarteritis Nodozanın Belirtileri Nelerdir?

PAN, vücutta herhangi bir organı tutabilir ve şikayetler de tutulan organa göre değişir. Değişmeyen yakınmalar ise kilo kaybı, kas ağrıları, eklem ağrıları, deri döküntüleri veya nodüller, karın ağrıları, ellerde veya ayaklarda uyuşma veya karıncalanma ve bazen kanlı dışkılamadır. Daha az sıklıkla göz problemleri, nefes alma güçlüğü göğüs ağrıları veya testislerde ağrı oluşabilir. Böbrek damarları tutulduğunda sıklıkla yüksek tansiyon bulunur bazen belirtisiz de olabilir. Tutulan organda kanlanma bozukluğu, anevrizmanın yırtılması ile kanama bulguları olur. Örneğin böbrek içine kanama ile şiddetli yan ağrısı ve idrarda kanama izlenir. PAN’ın seyri çocuklarda ve yetişkinlerde biraz farklılık gösterir.

PAN’ın Alt Türleri:

Hepatit B ile ilişkili PAN, FMF (Ailevi Akdeniz Ateşi)-PAN, Klasik-PAN ve DAD2-PAN: DAD2 olarak adlandırılan bir gende kusurlu hastalarda bulunur. Bu formda eklem ağrıları ve felçler yaygındır. Kutanöz PAN (deride sınırlı olup iç organ tutulumu yoktur.

Poliarteritis Nodoza Neden Olur?

Klasik veya kutanöz PAN'ın nedeni henüz bilinmemektedir. Hastanın kendi bağışıklık sisteminin kan damarı duvarına saldırmasıyla gelişir. Neden belirli kan damarlarının etkilendiği ve otoimmün atağı neyin tetiklediği hala bilinmiyor. PAN ve Hepatit B virüsü enfeksiyonu olan kişilerde kan damarı hasarının nedeni de belirsizdir. Hepatit B enfeksiyonu olan yalnızca çok az sayıda insanda PAN gelişir ve PAN'lı kişilerin yalnızca küçük bir kısmında hepatit B enfeksiyonu olur. Bu PAN formu, hepatit B enfeksiyonlarının tedavisi veya aşılama ile artık eskiye göre çok daha nadir görülmektedir.

Poliarteritis Nodoza Nasıl Teşhis Edilir?

Diğer vaskülit türlerinde olduğu gibi, tek bir tanı testi yoktur. Tanı, hasta tarafından tanımlanan semptomlara, fizik muayeneye, çeşitli laboratuvar testlerine (semptomların diğer nedenlerini dışlamak ve PAN'ı işaret etmek için) ve etkilenen bölgenin biyopsisine dayanır. Hastalığın genetik formlarında doğru tanıyı koymak için spesifik genetik testlerin yapılması gerekir.

Kan testlerinde iltihap/inflamasyon belirtileri vardır. Karındaki kan damarları yaygın olarak etkilenir ve bilgisayarlı tomografi ile anjiyografi (kan damarlarının da görüntülendiği tomografi) onun yapılamadığı durumlarda MRI-anjiyografi ile tanı konulur. Ayrı tedaviler gerektirebileceğinden, PAN hastalarını hepatit B virüsü, HIV ve Hepatit C açısından test etmek önemlidir. PAN’da her zaman ANCA negatiftir.

Poliarteritis Nodoza Nasıl Tedavi Edilir:

Klasik PAN için, iltihabı kontrol altına almak için sıklıkla yüksek doz steroidler ile siklofosfamid veya anti-TNF tedaviler (bazen Tocilizumab, Tofacitinib, Rituximab gibi tedavilerle nadiren plazmaferez gerektiren hücüm tedavileri) yapılır. Kontrol altına alındıktan sonra tedavi genellikle steroidler ve azatioprin gibi diğer immnsüpresif romatizma ilaçları kullanılır. Tedavi genellikle bir yıl verilir, ancak hastalık nüksettiğinde daha uzun süreli tedaviler verilmelidir. Enfeksiyöz nedenleri olan hastalar (hepatit B ve C gibi), mutlaka uygun anti-viral ilaçları da beraberinde almalıdır.

Poliarteritis Nodozalı Hastalara Öneriler:

PAN tedavisinde kullanılan ilaçlar, bağışıklığı baskılayarak enfeksiyonlara yatkınlık sağlar. Bu amaçla mutlaka zatürre ve grip gibi aşı ile korunulabilir hastalıklar için aşılarınızı olun. Ayrıca, steroide bağlı osteoporoz riski açısından günlük kalsiyum, magnezyum ve D vitamini takviyesi alın. Steroid kullanırken, kan şekeri ve tansiyon takip edilmeli. Kortizon diyetinize uyun. Sağlıklı mikrobiyota için, Akdeniz tipi, vegan veya pesketaryen beslenme gibi size uyan beslenmeyi uygulayın. Hareketli olun ve egzersizlerinizi ihmal etmeyin. En önemlisi hastalığınızla barışık olun, hayatı sevin ve ondan kopmayın.

(Prof. Dr. Nuran Türkçapar,Güncelleme, Mart-2022)

“COVID-19” HASTALIĞI ve KARACİĞER HASTALIKLARI

Ana tutulum yeri solunum yolları ve akciğer olan COVID-19 hastalığında sindirim sistemi ve karaciğer ait klinik ve laboratuvar bozukluklar seyrek değildir. Özellikle Çin’den yapılan yayınlarda hastaların yarıya yakınında ishal, bulantı, kusma ve karın ağrısı gibi belirtilerin olduğu, COVID-19 hastalarının %20-50’sinin dışkısında PCR testi ile Korona virüsünün pozitif olduğu ve bazı vakalarda virusun uzun süre(30 güne kadar) dışkıda saptanabildiği belirtilmiştir. Bu Korona virusun dışkı ile atıldığını gösterir. Yani fekal-oral yolla bulaşma söz konusudur.

Evet, ellerimizi dikkatlice yıkamak ve tuvaleti ve musluğu temiz bırakmak, çiğ sebzelerin ve meyvelerin iyice yıkanması, çiğ ya da yeterince pişmemiş et yenilmemesi bu bulaşma şeklinin önlenmesinde esastır. İshal, karın ağrısı, bulantı, kusma gibi belirtiler hastalığın her döneminde görülebilir. Bu belirtiler tedavi gören hastalarda kısmen kullanılan ilaçlara bağlı olabilir. Ancak COVID-19 hastalığının etkeni olan SARS-CoV-2 virusunun hücreye girişinde önemli rolü olan ACE 2 (Angiotensin-Converting Enzyme 2) reseptör proteininin en çok bulunduğu yerlerden birisi de barsaklarımız, karaciğer ve safra yollarıdır. Dolayısı ile COVID-19 hastalığının sindirim sistemi ve karaciğer ile ilgili şikayetlere ve klinik bulgulara sebep olması beklenmelidir.

Esas üzerinde durmak istediğimiz karaciğer tutulumuna gelirsek, hastaların az bir kısmında sarılık ile karakterli ciddi karaciğer hasarı olabilirken, klinik belirti vermeden ALT, AST ve GGT gibi enzim yükseklikleri ile saptanan hafif dereceli karaciğer hasarı sıklığı %10-50 arasında değişmektedir. Düşük derecede bilirubin yüksekliği (göz aklarında sararma ve/veya idrar renginde koyulaşma yapar) olabilir. Bu derecede hafif karaciğer hasarı olup özel bir tedavi gerektirmez. Ancak bu hastalarda viral hepatit testlerine (özellikle hepatit B ve hepatit C virüsü için) bakılmalı, altta yatan bir karaciğer hastalığı olup olmadığı araştırılmalıdır. Akciğerlere benzer şekilde karaciğer ve safra yollarında da ACE2 yoğun olarak bulunur ve karaciğer hasarının sebebi olabilir. Nadiren karaciğer hasarı akut karaciğer yetersizliği yapacak kadar ciddidir. Altta yatan karaciğer hastalığı olanlarda tablo daha karmaşıktır. Bu hastalarda COVID-19 hastalığı ve/veya bu hastalık için kullanılan ilaçların zararlı etkileri daha belirgin olabilir. Viral belirteçlerin bakılması yanı sıra üst karın ultrasonografisi ile hepatobiliyer patolojiler araştırılır. Ek bir patoloji saptanamayan ve karaciğer hasarı ciddi olmayanlarda COVID-19 için yapılan genel tedavi ve destek ile karaciğer fonksiyonları da düzelir. Karaciğer testlerinin yüksek olması COVID-19 tedavisindeki ilaçların (Favipiravir, Lopinavir/ritonavir, Remdesivir, Chloroquin, Hydroxychloroquine, Tacolizumab, Statinler ve Azithyromycine gibi) kullanılmasına engel değildir. Bir diğer önemli husus, karaciğer hastalığı bulguları belirgin olan hastalarda mutlaka altta yatan bir karaciğer hastalığı olabileceği akla gelmelidir. COVID-19 hastalığının ciddi seyrettiği 60 yaş üstü ve sıklıkla hipertansiyon (+kalb hastalığı) ve diabetes mellitusu (şeker hastalığı) olan hastalarda alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı sıktır, çoğu kez belirti vermeden siroz aşamasına gelmiş olabilir. Bu dikkate alınmalıdır.

Kronik Hepatit ve Kompanse Sirozlu Karaciğer Hastalarında Önlemler,

Genel olarak durumu aciliyet veya özellik arz eden (ALT veya AST >500 U/L, ikterli akut hepatit vakası, kronik karaciğer hastalığında ikterli akut alevlenme veya karaciğer nakilli hastada ateş, sarılık, karaciğer testleri yükselmesi gibi) hastalar dışında poliklinik muayenesi yapılmamalı, telefon viziti veya görüntülü iletişimle sorun halledilmelidir. Durumu iyi, kararlı ve tedaviye uyumlu hastalarda rutin kontrol zamanı ertelenebilir.

Hastanın görülmesi ve muayene edilmesi gerekiyorsa öncelikle bir gün önceden veya hastaneye geldiğinde ateş, öksürük, boğaz ağrısı ve diğer COVID-19 belirtileri açısından anamnezi alınmalı, ateşi ölçülmeli ve kuşkulu hallerde COVID-19 polikliniğine yönlendirilmelidir. COVID-19 kuşkusu olmayanlar diğer hastaların olmadığı bir alanda uygun bir poliklinik odasında muayene edilmelidir. Hastanın yanında en fazla bir yakınının bulunmasına izin verilmelidir. Hepatoselüler karsinomalı hastaların kontrolü, görüntülemesi ve tedavisi geciktirilmemeli, mümkünse uzaktan iletişimle gerekli yönlendirmeler yapılmalıdır.

Dekompanse Siroz ve Karaciğer Nakli Hastaları İçin Önlemler,

Gerçekten görülmesi gereken hastalara (hepatoselüler karsinoması olan veya yüksek MELD skoru alacak ilerlemiş sirozu olan hastaların geç kalmaması, nakil yapılmış hastada karaciğer testlerinde belirgin yükselme, ateşli hastalık için kabul edilmesi gibi) muayene randevusu verilmeli, hastaneye geldiklerinde COVID-19 anamnezi soruşturulmalı, kuşkulu olanlar ilgili polikliniğe yönlendirilmelidir. Diğerleri kalabalıktan ve bulaş riskinden uzak ortamda muayene edilir. Normal, rutin randevular ertelenebilir, ilaçlar daha uzun süreli reçete edilebilir, gerektiğinde elektronik iletişimden yararlanılır. Hastalara seyahat etmemeleri, toplantılara katılmamaları ve diğer korunma önlemleri hatırlatılır.

Bu hastalar grubundaki kişilerde gerektiğinde COVID-19 ilaçları kullanılabilir. Takibinde ve tedavisinde koruyucu önlemler tam olarak alınmak koşulu ile gastroenterolog, infeksiyon hastalıkları, göğüs hastalıkları ve yoğun bakım uzmanı birlikte çalışırlar. Genel olarak karaciğer nakli bekleyen veya nakil olmuş hastalarda immunosüpresif tedavi normal şekilde uygulanır. COVID-19 tehdidi veya tanısı durumu değiştirmez. Önceki SARS ve MERS tecrübeleri karaciğer hastalarında kullanılan dozlarda (özel durumlardaki yüksek dozlar hariç) immunosüpresif tedavinin özel bir risk oluşturmadığını düşündürür.

İmmunosüpresif Tedavi Alan Kronik Karaciğer Hastaları,

Otoimmun hepatit (OH), örtüşen sendromlar (OH+primer biliyer kolanjit veya primer sklerozan kolanjit), kolestatik toksik hepatit ve karaciğer nakli sonrası immunosüpresyon kortikosteroidlerin kullanıldığı başlıca hepatobiliyer hastalıklardır. COVID-19 hastalığı riski ve/veya endişesi sebebi ile durumu stabil ve karaciğer fonksiyonları normal hastalarda tedavide değişiklik yapılmaz. Yüksek doz ilaç alanlarda kontrollü olarak kortikosteroid (10mg ve altında doz değişikliği gereksiz), azathioprine (AZA) ve mycophenolate (MMF) dozlarında dikkatli azaltmalar yapılabilir. Rutin olarak doz değişikliği önerilmez. Gereksiz doz azaltmaları veya doktora danışmadan ilaç kesilmesi halinde otoimmun karaciğer hastalığında alevlenme veya karaciğer nakli hastasında akut rejeksiyon gibi ciddi ve riskli durumlar ortaya çıkabilir.

COVID-19 hastasında ise kortikosteroid dozunu düşük (10mg/gün ve altında) tutmak önerilir. Lenfopeni, ateş ve ciddi pnömoni olanlarda AZA ve MMF dozu azaltılmalıdır. Benzer nedenlerle kalsinörin inhibitörü (tacrolimus veya siklosporin) dozunu azaltmak gerekir. İmmunosüpresif tedavi altında olmayan COVID-19 hastalarında karaciğer hastalığı için krotikosteroid başlama kararı dikkatle alınmalıdır. Ağır alkolik hepatit, otoimmun hepatitte akut atak gibi ciddi durumlarda kortikosteroid verilebilir.

Kronik Viral Hepatit Hastaları,

İnaktif hepatit B infeksiyonu (sağlıklı taşıyıcı denilenler) veya hepatit B için antiviral ilaç tedavisi alan ve karaciğer testleri normal olan kronik B hepatiti hastaları COVID-19 hastalığı açısından herhangi bir özel durum arz etmezler. Artmış bir risk söz konusu değildir. İlaç tedavilerine ve kontrollere normal olarak devam etmeleri gerekir. Telefon ve görüntülü iletişim araçları ile doktorla görüşülebilir. Klasik rutin muayenehane veya hastane vizitleri ertelenebilir. Hepatit B için alınan antiviral ilaça mutlaka devam edilmelidir, asla ilaç kesilmemelidir. İleri fibrozisi, hatta kompanse sirozu olan ancak günlük hayatında sorun yaşamayan hastalar için de bu kurallar geçerlidir.

Hepatit C’ye bağlı kronik hepatit veya kompanse siroz hastaları 8-12 haftalık tedavilerle %95-100 oranında kesin olarak iyileşmekte olup, COVID-19 açısından özel bir risk yoktur. Hepatit C için ilaç tedavisi alırken COVID-19 hastalığı olanların hepatit C tedavisine aynen ve gereken sürede aksatmadan devam etmesi gerekir.

Hepatit B, hepatit D (Delta) veya hepatit C’ye bağlı dekompanse sirozlu-ilerlemiş karaciğer yetersizliği (karında su toplanması, varis kanamaları, böbrek yetersizliği, akciğer problemi ve zaman zaman şuur bulanıklığı bulgularından birisi veya bir kaçı bulunan) olan hastalar artmış risk altındadır. Bu hastaların çoğu karaciğer nakli adayıdır ve COVID-19 hastalığından korunmaları için her türlü önlemi almaları gerekir. Bireysel temizlik, sosyal mesafe, riskli ve/veya kalabalık ortamlarda bulunmamaya ek olarak sokağa çıkma yasağına uymaları gibi…

COVID-19 İlaçları ve Potansiyel İlaç Etkileşimleri

Karaciğer nakilli hastalarda, potent bir CYP3A4 inhibitörü olan lopinavir/ritonavir kulanılmamalıdır. Kalsinörin inhibitörleri, sirolimus ve everolimus için ciddi ve zor olan doz ayarlaması gerekir.

ACE inhibitörleri ve “Angiotensin Receptor Blockers” (ARB) ile hipertansiyon tedavisinin ACE2 reseptör sayısı ve/veya aktivitesinde artışa (up-regulation) sebep olarak, SARS CoV-2 virusunun bu reseptörler aracılığı ile hücreye girişini kolaylaştırdığı ve hastalığın ilerlemesine yol açtığı ileri sürülür. Diğer taraftan deneysel hayvan çalışmaları ile ACE inhibitörleri ve/veya ARB ilaçların ACE 2 reseptörleri için COVID-19 ile kompetisyona girerek, virusun hücrelere bağlanmasını önlediği ve hastalığın hafif geçmesini sağladığı ileri sürülmüştür. İnsan çalışması bilgisi yoktur. Hipertansiyon kılavuzlarında bu ilaçların kesilmemesi, devam edilmesi önerilir. Asetaminofen tercih edilecek antipiretik ve analjeziktir. NSAID kullanımı kontrendike değildir.

Endoskopik İşlemler,

SARS CoV-2 dışkı ve tükürükte saptanmıştır. Fekal-oral yolla bulaşma mümkündür. Amerika’daki tıbbi ve cerrahi gastroenteroloji grupları ve dernekler acil olmayan bütün endoskopik girişimler ve cerrahi müdahalelerin ertelenmesini önermektedir. Özellikle acil endoskopik girişimler bulaşma riski yüksek işlemlerdir. Koruyucu önlemlerin (eldiven, kep, maske, gözlük vb) tam olarak alındığı en az sayıda kişi ile işlemler yapılmalıdır.

KAYNAKLAR AASLD COVID-19 Working Group Members. March 23, 2020. Hamming I, Timens W, Bulthuis MLC, et al. Tissue distribution of ACE2 protein, the functional recetor for SARS coronavirus. A first step in understanding SARS pathogenesis. J Pathology 2004, 203: 631-37. Lewis R. Early GI symptoms in COVID-19 may indicate fecal transmission. Medspace, Mar 11, 2020. Bowser AD. Coronavirus may cause environmental contamination through fecal shedding. Medspace Mar 6, 2020 (Ong et al. JAMA 2020’den). Zhang C, Shi L, Wang F-S. Liver injury in COVID-19: Managemenent and challenges. Lancet Gastroenterol Hepatol 2020. Reau NS. COVID-19’s impact-Don’t overlook the liver. Medspace, Mar 20, 2020. Joint GI Society Message: COVID-19 Clinical Insight for Our Community of Gastroenterologist and Gastroenterology Care providers. March 2020. Boggs W. SARS-CoV-2 persists in stool after respiratory samples test negative. Medscape, Mar 24, 2020 (Kaynak: https://doi.org/10.1016/S2468-1253(20)30083-2 The Lancet Gastroenterology and Hepatology, online March 19, 2020).

Anti HCV Testi

Anti HCV testi Hepatit C hastalığının teşhisi için yapılan ve hepatit C virüsüne karşı oluşturulmuş antikorların varlığını araştıran bir kan testidir.

Hepatit C enfeksiyonu, Hepatit C virüsünün yani HCV’nin enfekte ettiği kişilerde görülen bir hastalıktır. Tedavi edilmeyen, kontrol altına alınamayan Hepatit C, siroz veya kanser dahil ciddi karaciğer rahatsızlıklarına neden olabilir. HCV, enfekte ettiği kişinin Hepatit C belirtilerini uzun süre sonra göstermesi yani sessizce ilerlemesinden dolayı tüm dünyada bulaşıcılığı yaygın ve tehlikeli bir virüstür. Genellikle kronik olarak seyreder. Bulaş sebebi kandır. Günümüzde hepatit C’ye karşı başarılı ilaçlar geliştirilmiştir.

Hepatit C Nedir?

Karaciğer iltihaplanması ile karakterize, hepatit virüsü etmenli hepatit C bulaşıcı bir hastalıktır. Tedavi edilmediği veya kontrol altına alınamadığı durumda siroza ve hepatosellüler kanserlere neden olabilen ciddi bir hastalık olan hepatit C , hepatit A ve Hepatit B’den farklı olarak sadece kan yoluyla bulaşır.

Yapılan antikor ya da HCV RNA (PCR) testi ile hepatit C teşhisi konulabilir. Test sonucu bireyin hepatit C olup olmadığı tespit edilir.

Birçok Hepatit C vakası asemptomatiktir yani uzun süre hastalık belirtisi gözlenmez ve hastalar ve hekimler tarafından fark edilmediği için teşhis edilmesi oldukça güçtür. Bu nedenle taşıyıcı kişilerde test ile tespit edilebilir ve önlemleri anlatılır.

Geç semptom göstermesinden dolayı genellikle tarama testleri yapıldığında tesadüfen teşhis edilmiş olur. Hatta ABD’ de semptomları veya bilinen karaciğer hastalığı olmayanlar dahil olmak üzere, 18 ila 79 yaşları arasındaki tüm yetişkinlerin hepatit C taranması yapılmasını önerilir.

Hepatit C Testi Nedir?

Hepatit C virüsü hastalığın başlangıç evresinde kendini göstermeyebilir yani asemptomatik ilerleyebilir. Genelde ilerlemiş evrelerde tespit edilir.

Hepatit C hastalığına sebep olan HCV bazı kan testleriyle teşhis edilebilir. Bu testleri ,

HCV’ye karşı oluşan antikorları ölçen Anti HCV antikor testi ya da HCV ye ait RNA nın tespit edildiği PCR testi Anti HCV Testi

Hepatit C virüsü (HCV) ile enfekte sonrası vücut HCV virüsüne karşı antikor üretir ancak bu antikorlar koruyucu değildir ve bağışıklık sağlamazlar. Anti HCV bu antikorları ölçen testtir. Anti HCV testinin pozitif olması, vücudun hastalıkla karşılaşarak antikor geliştirdiğini yani bireyin herhangi bir zaman diliminde enfekte olduğunu gösterir. Negatif Anti HCV sonucu, antikor oluşmadığını yani kişinin HCV ile karşılaşmadığını ve enfekte olmadığını gösterir.

Fakat bu test teşhis koymada bazen tek başına yeterli değildir. Kişinin pozitif çıkması sonucu test tekrarlanır. Ancak birkaç kere tekrarlama sonrası pozitiflik görünüyorsa yalancı pozitiflikten şüphe edilebilir. Bu durum interferansa bağlıdır. İnterferans, sonuçtan saptıran interferan maddelerin yol açtığı bir durumdur. Bu durumda testten emin olmak için RIBA testi istenir.

Unutulmamalıdır ki antikor testleri hastada o anda virüs var mı yok mu yani kişi HCV ile enfekte mi, değil mi bilgisini bize vermez, sadece hastanın herhangi bir zaman dilimi içinde virüse maruz kaldığını gösterir.

HCV RIBA Testi

RIBA testi, Anti HCV pozitifliğinin doğrulanması amacıyla yapılan ileri seviye bir testtir. Hastada pozitif sonuç alınan Anti HCV testinden sonra yapılan RIBA testi sonucu da pozitif çıkarsa doktorunuz bu kez daha ileri bir teşhis yöntemi olan PCR testi isteyebilir.

HCV PCR Testi

HCV PCR testi ile Hepatit C virüsüne ait RNA tespit edilir. PCR testi de pozitif çıkarsa hastada o dönemde hepatit C virüsü bulunmakta yani hasta HCV ile enfekte olmuş anlamına gelir. Bu aşamada hekim tarafından uygun tedavi planı yapılır ve uygulanır. Ancak en az altı ana genotip (tür) ve birden fazla HCV alt tipi mevcuttur. Bu sebeple etkin bir tedavi planı için doktorunuz bu genotiplerin belirlendiği testleri de isteyebilir.

Genotip Belirleme Testleri

Genotip belirleme testleri, tedavinin ne kadar sürmesi gerektiğine ve başarı olasılığı hakkında bir fikir edinmek amacıyla doktorunuz tarafından tedavi başlamadan önce istenen ve virüsün tipinin belirlenmesini sağlayan testlerdir diyebiliriz. HCV ye ait en az 6 tane genotip vardır.

Her genotipe göre farklı tedavi süresi ve planı olabileceğinden etkin bir tedavi planı için doktorunuz bu genotiplerin belirlendiği testleri de isteyebilir.

Ayrıca virüsün karaciğere verdiği tahribatı görmek üzere doktorunuz karaciğer enzimlerinizin (AST, ALT, GGT gibi) düzeyinin ölçüldüğü karaciğer testlerini de isteyebilir.

Hepatit C Testleri Ne Zaman İstenir? Hepatit C Belirtileri Nelerdir? Hepatit C Belirtileri Nelerdir?

Hepatit C, birtakım semptomlarla vücutta kendini gösterebilir. Bu belirtiler arasında iştahsızlık ve kilo verme, karın ağrısı, bulantı, koyu renkli idrar, sarılık(ender görülür), sürekli halsizlik ve yorgunluk, kolayca kanama ve morarma görülmesi, ciltte kaşıntının artması ve örümcek gibi kan damarlarının belirmesi, bacaklarda hatta bazen karında ödeme bağlı şişlik, kafa karışıklığı sayılabilir.

Hepatit C Testleri Ne Zaman veya Kimlerden İstenir? Yukarıda sayılan belirtileri gösteriyorsanız bu testler istenebilir. İğne ile uyuşturucu enjekte eden kişilerden Anormal karaciğer fonksiyon testi sonuçları olan kişilerden, Hepatit C’li annelerden doğan bebeklerden , Kan veya kazara iğne batmasına maruz kalan sağlık çalışanlarından, Uzun süreli hemodiyaliz tedavisi gören kişilerden, kan nakli veya organ nakli yapılan kişiler, pıhtılaşma faktörleriyle tedavi edilen hemofilili hastalarından, Hepatit C enfeksiyonu tanısı alan kişilerin cinsel partnerlerinden HIV enfeksiyonu olan kişilerden Hepatit C Nasıl Bulaşır, Korunma Yolları Nelerdir? Hepatit C Bulaş Yolları

Hepatit C kan yolu ile bulaşan bir hastalıktır.

Kan ile temas eden aletlerin ortak kullanımı ,

Hepatit C taşıyıcısı hastadan çıkan intraketin başka bir kişi ile teması Kan veya organ transplantasyonunda Steril olmayan malzemelerle gerçekleştirilen tatto, piercing gibi işlemler Steril olmayan kozmetik ürünlerinin kullanımı Damar içi uyuşturucu kullanan kişiler Diş fırçası, tırnak makası, jilet gibi kişisel ürünlerin ortak kullanımı

Direk kan ile temas oluşturabilecek durumlar,

Emziren Hepatit C’ li annenin memesinde kanama oluşturabilecek yara varsa bebeğin emme sırasında ağızdan bu kanı alması Ağız veya genital bölgelerde kanamaya sebep olabilecek yara var ise bu kanın cinsel partnerden diğerine temas etmesi

ile bulaş gösterebilir.

Hepatit C Korunma Yolları

Hepatit C’den korunmak için en başta steril olmaya özen göstermek gerekir. Hijyen altın kural olmakla birlikte ek olarak,

Kanı nakli yapılmadan önce nakil yapılacak kanın HCV yönünden test edilmiş olmasına dikkat edilmelidir.

Sağlık çalışanları için genel hijyen önlemlerinin alınması, tek kullanımlık steril malzemelerin kullanılmasına özen gösterilmelidir.

İnvaziv girişimler öncesi steriliteden emin olmak gereklidir.

Kişisel bakım ürünlerini paylaşmaktan kaçınmak koruyucu olacaktır.

Hepatit C Tedavisi

Hepatit C kesin olarak tespit edildikten sonra hekimin uyguladığı viral ilaç tedavisine başlanır. Hastalığın ilerlemiş ve karaciğer hastalıklarına neden olmuş tablosunda ise, karaciğeri eski fonksiyonuna dönüştürmek için de ek ilaçların kullanılması gerekebilir.

Sıkça Sorulan Sorular Hepatit C Öldürücü Müdür?

Tek başına ölümcül etkisi olmasa bile hepatit C hastalığı ölümcül hastalıklara yol açabilir. Siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer enfeksiyonu, karaciğer kanseri gibi ciddi hastalıklara geçiş sürecini hızlandırabilir.

Gebelikte HCV çocuğa geçer mi?

Anne virüsle enfekte olduğunda gebelik boyunca bebeğe geçiş ihtimali yoktur. Ancak doğum esnasında bebeğe virüs geçebilir. Bu nedenle anne HCV pozitif ise buna uygun doğum planı oluşturulur.

Hepatit C cinsel temasla geçebilir mi?

Hepatit C virüsünün cinsel yolla bulaşması ancak genital bölgelerde kanamalı yara varsa mümkün olabilir.

Hepatit C aşısı var mıdır?

Hepatit C için koruyu bir aşı bulunmamaktadır.

Bu makale tıbbi tavsiye olarak yorumlanmamalıdır. Sağlıklı yaşam rutininizde herhangi bir değişiklik yapmadan önce lütfen doktorunuzla görüşün.

"

290 Milyon Kişi Hepatitli Olduğunu Bilmeden Yaşıyor

Yeditepe Üniversitesi İhtisas Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, 290 milyon kişinin hepatitli olduğundan habersiz olarak hayatını sürdürdüğünü belirterek Dünya Hepatit Günü dolayısıyla önemli açıklamalarda bulundu.

"10 HASTADAN 9'U HEPATİT VİRÜSÜ TAŞIDIĞININ FARKINDA DEĞİL"

Viral hepatitlerin dünya çapında en önemli sağlık sorunlarından bir tanesi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Sönmezoğlu, "Hepatit önlenebilir, tanınabilir, tedavi edilebilir, hatta tamamen yok edilebilir bir hastalık olmasına karşın, son yıllarda bu nedenle ortaya çıkan yaşam kayıplarındaki artış dikkat çekiyor. Dünya Sağlık Örgütü önderliğinde farkındalık çalışmaları yürütülse de ne yazık ki hastalık hala yeterince tanınmıyor. Karaciğer kanserinin de ana nedeni olan viral hepatit B ve C, dünyada 325 milyon kişiyi etkiliyor. Uzun yıllar hiçbir belirti vermeden devam edebileceği için de karaciğer kanseri ve siroza kadar uzanabilen sonuçlar doğurabiliyor. Daha da önemlisi viral hepatitli her 10 kişiden 9’u, hepatit B ya da C olduğunu bilmeden yaşıyor. Dünya Sağlık Örgütü de bu tablonun önüne geçmek amacıyla yaptığı farkındalık çalışmalarını, “Kayıp Milyonları Bulalım” sloganıyla toplumun her kesimi ile işbirliği yaparak sürdürüyor. 2020 yılına kadar hastalığından habersiz yaşayanların yüzde 30’una ulaşmak hedefleniyor.

BATI AVRUPA'DA DAHA ÇOK CİNSEL YOLLA, DOĞU ÜLKELERİNDE İSE HİJYENİK OLMAYAN KOŞULLARLA BULAŞIYOR

Hepatit B virüsünün enfekte olmuş kan ya da vücut sıvılarına temasıyla bulaştığını belirten Prof. Dr. Sönmezoğlu, bulaşma şeklindeki sıklığın coğrafi bölgeye göre değişkenlik gösterdiğini de açıkladı ve şunları söyledi: "Yaygın bulaşma şekli coğrafi bölgelere göre farklılık gösteriyor. Örneğin Batı Avrupa ülkelerinde enfeksiyonların büyük bölümü, enfekte kişiyle cinsel temas ya da iğne ve enjektör paylaşımıyla bulaşıyor. Asya ve Ortadoğu'da ise, genellikle anneden çocuğa ya da çocuktan çocuğa geçiyor. Diğer yaygın bulaşma yolları ise enfekte bireylerle diş fırçası, tıraş bıçağı gibi kişisel eşyaların ortaklaşa kullanılması, dövme ve piercing için sterilize edilmemiş alet kullanımı olarak sıralanıyor."

"HEPATİT AŞISI İLE HEPATİT B VE D'DEN KORUNULABİLİR"

Yenidoğan ve bebeklik döneminin taşıyıcılık ve kronik hepatit riskinin en yüksek olduğu dönem olarak gösterildiğini de söyleyen Prof. Dr. SÖnmezoğlu, "Hepatit B aşısı ile hastalıktan korunmada etkili sonuçlara ulaşmak mümkün olabiliyor. Ancak buna rağmen ülkemizde hala 3 buçuk milyon hepatit B hastası bulunuyor. 1998 yılından itibaren tüm yeni doğanlara ve risk grubunda bulunanlara Sağlık Bakanlığı tarafından ücretsiz hepatit B aşısı yapılıyor. Bu aşılama programıyla 2000 yılında enfekte olmuş kişi sayısı yüzde 12 civarındayken bugün oran yüzde 4'e kadar inmiş durumda. Aşılamanın devamı ile hepatit B oranı azalacağı gibi hepatit D’ den de korunmak mümkün olabilecek” dedi.

"HEPATİT HASTALARININ TAMAMINA YAKINI TEDAVİ EDİLEBİLİYOR"

İğne ve şırıngaların ortaklaşa kullanılması, bulaşmış kan ile yapılan kan nakilleri ya da enfekte kişilerden alınan organ nakilleri ve anneden çocuğa geçmek süratiyle hepatit C'nin ortaya çıkabildiğini söyleyen Prof. Dr. Sönmezoğlu: "Ülkemizde en yaygın bulaşma şekli tam olarak bilinmiyor. 1996 yılından sonra tüm kanların hepatit C için taranması sayesinde kan yoluyla bulaşmanın önemli oranda azaldı. Hepatit C için etkin bir aşı henüz bulunmasa da etkin tedavisinin olduğu unutulmamalı. Erken tanı ile hastaların tamamına yakını tedavi edilebiliyor. Bununla birlikte ülkemizde 800 bine yakın hepatit C hastası olduğu tahmin ediliyor. Hepatit A virüsü de dünyada en sık görülen akut viral hepatit etkenlerinden biri. Ülkemizde orta yaygınlıkta görülen bu virüs çoğunlukla kirli, mikroplu su ve besinlerle salgınlara yol açabiliyor. Çocukluk çağında hafif belirtilerle geçirilebilirken ileri yaşlarda daha ağır seyreden ve şiddetli karaciğer hastalığına kadar gidebilen sonuçlara neden olabilen hepatit A enfeksiyonundan da aşı ile korunmak mümkün" dedi.

Hepatitlerden korunmak için günlük hayatta alınacak bazı önlemler olduğunu da belirten Prof. Dr. Sönmezoğlu, bu önerileri şöyle sıraladı:

- Kan nakli gereken hastalarda güvenli kan ve güvenli transfüzyon ilkelerine uyulmalı.
- Enjektör iğnesi ya da parmak delici iğneler tek kişide kullanılmalı.
- Jilet, tırnak makası, diş fırçası gibi kan yoluyla geçebilecek hastalıklar için araç olan eşyalar kişiye özel olmalı ve hiçbir şekilde paylaşılmamalı.
- Kuaförler ve berberlerde kesici delici malzemeler kullanılmadan önce mutlaka temizlenip dezenfekte edilmeli.
- Cinsel ilişkiyle bulaşma riski olduğu hatırlanmalı ve mutlaka prezervatif kullanılmalı.
- Hepatit A ve B aşıları yaptırılmalı.

"